385 milyon yıl öncesine ait ağaç fosilleri bulundu
Bilim insanları, New York’taki Cairo yakınlarındaki terk edilmiş bir taş ocağında dünyanın en eski ormanına ait kalıntılar buldular. Keşfedilen 385 milyon yıllık kayaçlar, düzinelerce antik ağacın fosilleşmiş odunsu köklerini içeriyor.
Bu keşif dünya tarihini anlamada bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Ağaçlar bu kökleri geliştirdiklerinde, karbondioksitin (CO2) havadan çekilmesine ve kilitlenmesine yardımcı oldu, gezegenin iklimini kökten değiştirdi ve bugün bildiğimiz atmosferin oluşmasına yol açtı. Atraştırmacı Christopher Berry ve ekibi bölgeyi ilk olarak 2009 yılında keşfettiler ve hala içerdiği fosilleri analiz ediyorlar. Fosilleşmiş köklerin bazıları, 15 santimetre çapında ve ağaç gövdelerinin bulunduğu yerden yayılan 11 metre genişliğinde yatay radyal desenler oluşturuyor. Fosillerin, eğreltiotu yapraklı ağaç benzeri bir bitkinin soyu tükenmiş cinsi olan Archaeopteris’e ait olduğu düşünülüyor. Şimdiye kadar bulunan bu türe ait fosiller 365 milyon yıldan daha eskiye gitmiyordu.
Kaliforniya’daki Palo Alto’daki Stanford Üniversitesi’ndeki bir jeolog olan Kevin Boyce, eskiden bu tip ağaçların iklim üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğunu, derin kökler toprağın içindeki ve altındaki kayalara nüfuz eder ve parçalanır. Jeologlar atmosferdeki karbondioksitin emilerek yeraltı sularındaki karbonatlı iyonlara dönüştürülme işlemini tetikleyen bu olaya ‘bozunma’ adını verir. Bu maddeler denizlere karışarak kireç taşlarını oluştururlar. Bozunmanın da etkileriyle, ormanların ortaya çıkmasının ardından atmosferdeki karbondioksit oranı düşerek modern zamanlardaki seviyeye geldi. Birkaç milyon yıl önce atmosferdeki karbondioksit oranı şimdikinden 15-20 kat daha fazlaydı.
Bu fosiller bulunan ilk orman fosilleri değil. 19. yüzyılda Cairo’nun 40 kilometre kadar uzağında 382 milyon yıllık ağaç fosillerine rastlanmıştı. Berry ve ekibi 2010 yılından beri Gilboa yakınlarındaki ağaç fosillerini de inceliyor ancak o fosillerin daha yakın döneme ait oldukları saptandı. Bu da Cairo’daki fosillerin öncü ve primitif ağaçlara ait olduğunu gösteriyor.
Kaynak: Science Mag
