Çiftçilere 13 milyar 221 milyon lira destek ödemesi

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai dondan etkilenen çiftçilere ilk etapta 13 milyar 221 milyon lira destek ödemesi yapılacağını açıkladı.
Bakan Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Zirai dondan etkilenen üreticilerimizin yanında olmayı sürdürüyoruz. Tarım sigortası bulunmayan ancak Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı üreticilerimize ilk etapta 13 milyar 221 milyon lira destek ödemesi yapıyoruz. Üreticimizin emeğini koruyarak, tarımsal üretimde sürdürülebilirliği ve kırsal kalkınmayı güçlendirmeye devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Zirai don nedir?

Zirai don, tarım ürünlerinin (özellikle meyve, sebze, tahıl gibi bitkilerin) gelişme döneminde havanın aniden soğuyarak sıfır derecenin altına düşmesi sonucu bitkilerin zarar görmesine neden olan don olayıdır. Bu durum genellikle ilkbahar başında veya sonbahar sonunda, bitkiler aktif büyüme halindeyken meydana gelir. Bitki hücrelerindeki su donar ve hücre zarlarını parçalayarak dokuların ölmesine yol açar.

Zirai donun türleri:

Radyasyon donu: Genellikle açık ve rüzgarsız gecelerde, yerin hızla soğumasıyla oluşur.
Adveksiyon (taşınım) donu: Soğuk hava kütlesinin bir bölgeye taşınmasıyla ortaya çıkar.
Yapay don: İnsan faaliyetlerinden (örneğin sulama veya rüzgâr makineleriyle yanlış müdahale) kaynaklanabilir.

Zirai dona karşı alınabilecek önlemler:

1. Fiziksel önlemler:

Dumanlama: Don olayından önce bahçede organik materyal (lastik, saman, talaş vb.) yakılarak havada bir sis tabakası oluşturulur. Bu tabaka ısı kaybını azaltır.
Rüzgar makineleri: Soğuk hava tabakasını karıştırarak sıcak havayı aşağıya indirir.
Isıtma sistemleri: Büyük bahçelerde soba veya ısıtıcı sistemlerle ortam sıcaklığı birkaç derece artırılabilir.
2. Sulama:
Toprağın donmadan önce sulanması, suyun ısınma kapasitesi yüksek olduğu için sıcaklığın daha yavaş düşmesini sağlar. Ayrıca bazı durumlarda yağmurlama sulama yöntemi don esnasında bitkileri koruyabilir.

3. Tarımsal planlama önlemleri:

Don riski yüksek alanlarda erken çiçeklenen türlerden kaçınılmalıdır.
Don tehlikesi az olan yamaç ve hava akımının iyi olduğu araziler tercih edilmelidir.
Dayanıklı tür ve çeşitler kullanılabilir.

Zirai don sonrası yapılması gerekenler:

Don zararından sonra bitkileri hemen budamamak gerekir; hasar derecesi birkaç gün sonra netleşir.
Yaprak gübreleri veya aminoasit uygulamaları bitkinin toparlanmasına yardımcı olabilir.
Toprak nemi korunmalı, aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.