SOĞUKLARA DİRENEN MESLEK ‘YORGANCILIK’ YOK OLUYOR

Yorgancılık, kaybolan mesleklerin başında geliyor artık. Yorgancı esnafı terziler gibi çırak bulamamaktan yakınırken en büyük sorunun mesleğin tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Geçmişte kapılarında kuyruk oluşan bu dükkanlarda günümüzde talep düşmüş durumda. Çırak bulamadıkları için mesleğin son temsilcileri olduklarını söyleyen yorgancı Turan Kırca, 40 yıllık tecrübesini ve unutulmaya yüz tutan bu mesleğin inceliklerini gazeteniz MERHABA okurlarıyla paylaştı.

Zamana direnen yorgan ustası Turan Kırca modern zamana inat el emeği göz nuru yorganlar dikiyor. Sanatını yaşatmaya çalıştığını söyleyen Kırca, çırak bulamamanın ise en büyük sorunları olduğunu dile getirdi. Geçmişte her genç kızın çeyizini süsleyen yorganlar, özellikle doğalgazın yaygınlaşması nedeniyle daha az tercih ediliyor. Müşteri potansiyellerinin kırsal mahallede yaşayan vatandaşlar olduğunu söyleyen yorgancı Turan Kırca, “Eskiden kapılarda kuyruklar olurdu. Artık günümüzde kapıdan geçmiyor vatandaşlar” dedi.

ESKİ RAĞBET YOK

Kaç senedir yorgancılık yapıyorsunuz?

“Ben 40 senedir yorgancılık yapıyorum. Çıraklıktan başladığım mesleğimi severek sürdürüyorum. Bizim zamanımızda kapıda kuyruklar olurdu. Her genç kız evlenmeden önce çeyizine yorganını da koyardı. Özenle seçer kumaşını beğenirdi. İstediği motifi söylerdi. Biz de özenle yapardık. Bu işe artık eski rağbet kalmadı. Özellikle konfeksiyon ürünlerinin artması ve battaniyelerin tercih edilmesiyle birlikte yorgancılık eskisi gibi talep görmüyor.”

SOBA GİTTİ, YORGAN BİTTİ

Yorgancılığa talep neden azaldı?

“Eskiden doğalgaz bu kadar yaygın değildi. Sobalı evlerde kış daha çetin geçiyordu. O zaman kış mevsiminin ayazıyla, soğuğuyla mücadele etmenin en iyi yolu da kalın ve kullanışlı yorganlardı. Haliyle günümüzde her evde doğalgaz var. Sobalı ev pek kalmadı. Vatandaşlar da yorgan yerine kalın battaniyeleri ya da ince konfeksiyondan çıkan ürünleri tercih ediyorlar.”

MÜŞTERİLERİ DAHA ÇOK KIRSALDAN

Günümüzde yorganlar en fazla kimler tarafından tercih ediliyor?

“Günümüzde yorganları daha çok kırsal mahallede yaşayan vatandaşlarımız alıyor. Şehir içinde doğalgaz kullanılıyor ama kırsal mahallelerde hala soba kullanımı yaygın. Oradaki vatandaşlar da yorgan almak için bizi tercih ediyorlar. Son umudumuz kırsal mahalleler.”

“ZAHMETİ ÇOK, PARASI AZ”

Yorganlarda fiyatlarınız nedir?

“Yorgancılık kolay bir iş değil. Yorgancılığın zahmeti çok ama geliri azdır. Çünkü saatlerce el ile dikilip ilmek ilmek emek harcatır. Bir yorgan 220 liraya satılıyor. İçindeki her şey, üzerindeki kumaş dikimi dahil her şeyi bizden. Doğal pamuk ve saf yün ile doldurduktan sonra dikimini yapıyoruz. Ortalama 2 gün içinde bitebiliyor. Çeşidine ve motifine göre de teslimat süresi uzayabiliyor.”

“ÇIRAK BULAMIYORUZ”

Sizden sonra mesleği devam ettirecek bir nesil yetişiyor mu?

“Benden sonra mesleği devam ettirecek bir çırağım yok. Biz çırak bulamıyoruz. Gençler artık mesleğe çok ilgisizler. Genelde masa başında rahat edebilecekleri, olanakları geniş olan bir meslekte çalışmak istiyorlar. Gençlerin hedefi memur olmak. Bu tür önemli sanatlarla uğraşmak isteyen hevesli gençler yok. Dolayısıyla bizim meslekte de artık biz yaşımız erene kadar çalışırız. Sonrasında ne olur bilemem. Ama bu mesleğin yaşatılması için devlet desteklemeli. Gençlerin bu mesleklere ilgisi arttırılmalı. Halk Eğitim Merkezleri bu konuda önemli bir fırsat diye düşünüyorum”

“YORGAN KÜLTÜRÜ YOK OLUYOR”

Yorgan kültürü biliniyor mu? Yeterince ilgi gördüğünü söylemek mümkün mü?

“Ne yazık ki yeteri kadar ilgi görmüyor. Yorgan kültürü hızla yok oluyor. Yeni nesil yorgan kültürünü pek bilmiyor. Üzüm modeli, çeşit çeşit çiçek ve gül motifleri var. Hepsi birbirinden değerli. Ama günümüzde sanayinin, teknolojinin gelişmesiyle beraber emeğe verilen değer de azaldı. Bizim kuşak yorgancılıkta son artık. Bizden sonra yeni yorgancılar kalmayacak.”