‘TURP GİBİYİM’ DERLERYA HANGİSİ?
Sağlık açısından pekçok faydası olduğu bilinen ve çoğu zaman halk arasında, Nasılsın? Sorusuna ‘Turp gibiyim’ diyerek cevap alınan turp, pazarın en gözdeleri arasında. Peki, genellikle kaç çeşidi var diye bilirsiniz? Balıkesir’de 3 çeşidinin sıklıkla satıldığını söyleyen pazarcı esnafı, son iki yılda ‘Vezir Turp’larının kırmızı, beyaz ve( kara)siyah turp çeşitlerini geride bıraktığını ve vezir turp çeşidini bilenler tarafından özellikle arandığını belirtiyor.
Balıkesirlilerin ‘doğal ürün’ diyerek, tercih ettiği ve
sofralarına taşıdığı ürünler çevre köylerden geliyor. Pazarda
tezgâhlarda yerini alan yeşillikler, mevsime göre sebze ve meyveler
üreten ellerden çıktığı için en uygun fiyata satışa sunuluyor.
VEZİR TURP
Çarşamba pazarındaki turp satan pazarcılar, ‘Pazarın en renkli ve
çeşidi bol ürünü turp. Siyah, kırmızı ve beyaz olarak 3 çeşidi var
diye bildiğimiz turp pazarda 4 çeşit. Siyah turp, kırmızıturp,
şalgam turp’u ve son olarak İçi kırmızı dışı beyazımsı olan bu turp
için esnaf ‘Buda vezir turpu’ En çok satanlar arasında ancak
bilenler tarafından alınıyor’ diyor. Vezir turpu Balıkesir’de 2
yıldır satılmaya başlandı henüz bölgede çok tanınmış değil’
deniyor.
“FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR”
Turp faydası çok olan bir yiyecek diyen Emrullah İşçi “mide ve
bağırsakları çalıştırıyor. Hazmı kolaylaştırıp, böbreklerdeki
mikropları yok ediyor. Taşları dökmeye yardımcı. Karaciğer
şişliğini indirip, kuvvetlendiriyor. Sarılıkta mikroplarla
savaştığını büyülerimizden hep duyardık. Romatizmaya iyi. İştah
açar ve sindirimi kolaylaştırıyor. Astım ve bronşit gibi solunum
yolu hastalıklarına iyi geliyor ve kabızlığı önlüyor. Cildi
güzelleştiren ve diş etlerini güçlendiren yönlerimde var. Vücut
direncini arttırıyor. Benim bildiğim bunlar’ Vezir turpları için
genellikle normal turplara göre soğuğa daha dayanıklı olduğunu
biliyoruz. Kışın soğuklarda normal turp, erir, içleri boşalır ve
tatsızlaşır. Fakat bu turpta hiç öyle bir şey olmuyor. Bu yüzden
ben de önce normal turplarımı, daha sonra bu turpu satıyorum.’’
TAZE OLSUN GÜZEL OLSUN SOFRADA BULUNSUN
Tezgâhlarda taze görünümünü koruması için zaman zaman çiçek sular
gibi sulanan ürünler, renkleriyle olduğu kadar lezzetleri ve
sağlığa katkıları ile de adından söz ettiriyor. Siyah, kırmızı ve
beyaz olarak 3 çeşidi var diye bildiğimiz turp pazarda 4 çeşit.
Siyah turp, kırmızı turp ,şalgam turp’u ve son olarak İçi kırmızı
dışı beyazımsı olan bu turp için esnaf vezir turpunun en çok
satanlar arasında olduğunu belirtiyor. Pazarcı bazı esnaflar Vezir
turpunun Balıkesir’de 2 yıldır satılmaya başladığını söylüyor.
BALIKESİR TOPRAKLARINDAN PAZARA GELEN ÜRÜNLER
Çarşamba pazarına Çayırhisar, Halalca ve Küçük bostancı gibi
mahallelerden taşınan ürünler arasında özellikle tere, maydanoz,
roka, marul, ıspanak ve yeşilliğe dair pekçok ot çeşidi bulunuyor.
Fiyatlar en az 75kr,en fazla 5TL’ye kadar çıkıyor.
ÜRÜN BİZİMSE VER GİTSİN!
Çarşamba pazarının bazı esnafları, Balıkesirlilerin Pazar
alışverişi sırasında, sofralarına taşıdıkları ürünleri satın
alırken, damak tadına fazlasıyla önem verdiklerini söylüyor.
Vatandaşın bilinçli olduğu ve özellikle sorarak ve araştırarak
Balıkesir’in köylerinden gelen ürünleri tercih ettiğini
belirtiyorlar.
KAPALIPAZARYERİNİN ÖNEMİ
Konuyla ilgili olarak yaklaşık 22 yıldır pazarcılık yaptığını
belirten Özkan Aslantekin, ‘ Satışlardan memnunum. Eskiye göre
pazaryerlerinde değişen çok şey var. Eskiye göre alışveriş
yapanları da biz esnafları da düşünürsek çok rahatladık
diyebilirim. Pazarda rahat bir ortam var artık. Eskiden
Pazaryerlerin de şemsiye altlarında pazarcılık yapardık. Bu
durumdan hem müşteri hem de esnaf rahatsız olurdu ancak yapacak çok
şey olmazdı. Kapalı pazaryerleri bu sorunu çözdü. Rahatladık hem
biz esnaf olarak hem de müşteriler rahatsız olmuyor.’dedi.
PAZAR ALIŞVERİŞİNİ KİMLER YAPAR?
Sebze meyve satışı yaptığını belirten ve kendisini pazarcı Murat
olarak tanıtan esnaf ise pazardaki alışverişe dair şunları söyledi:
‘Bugün küçük müşterilerimiz vardı. Genellikle rastlıyoruz bu küçük
çocuklarımıza öğretmenleri eşliğinde geliyorlar az az bir şeyler
alıyorlar. Bizim içinde bir değişiklik bu aslında. Küçük çocukları
da pazaryerinde görmek bir şeyler öğrendiklerini bilmek memnun
edici. Çocuklar herkesi mutlu eder. Benden de domates aldılar.
Domatesler çeşitli. Çeri domatesi en çok satanlar arasında. Tadıyla
kokusuyla da dikkat çekiyor. Tarla domatesi diye geçen orta boy
domateslerimizde var. Fiyatlar Çeri’de 4TL orta boyda 2,5Tl.’
FİYATLAR MEVSİMİNE GÖRE DEĞİŞKEN
Küçükbostancı ve Çayıhisardan getirilen bahçe ürünleri pazaryerinde
ilgi görenler. Bahar ıspanaklarında fiyatlar düşük.4 TL-5TL ‘den
satılan ıspanaklar, bahar ayı ile birlikte düşüşe geçmiş. Normal
ıspanak çeşidine nazaran Bahar ıspanaklarının çıkmasıyla birlikte
fiyatlarda düşüş var. Öncekigün 3TL den satılan en güzel
ıspanaklar, dün pazarda 2TL den satıldı. Ispanak, içli Bakla satışı
normal seyrinde ve üreticiyi memnun ediyor. Yaza doğru en çok
satanlar listesinde salatalık bulunuyor. Semra Aman Akyürek
PAZARDAKİ BAZI ÜRÜN FİYATLARI ŞÖYLE;
Ispanak 3TL,
Pırasa 2,5-3TL arası
Marul 1,5-2TL
Salatalık 4TL
Havuç 2TL
Turp 2TL
Karnıbahar 6TL
Bakla 4TL