“Yeşil Mezarların Sırrı”
Balıkesir’in tarihi mezarlıklarında dikkat çeken yeşil renkli mezar taşları, halk arasında merak konusu oldu. Peki bu rengin ardında yatan anlam ne?
Balıkesir’de Dikkat Çeken Mezarlar: Neden Yeşil Renk Kullanılıyor?
Balıkesir şehir merkezinde, tarihi cami ve türbelerin çevresinde bulunan mezar taşları, diğer illerdekilerden farklı olarak yeşile boyanmış durumda. Ziyaretçilerin ilgisini çeken bu renk tercihi, yalnızca estetik bir seçim değil; derin bir sembolik anlam taşıyor.
Yeşil, “Cennetin ve Dirilişin Rengi”
İslam kültüründe yeşil renk, cennetle, bereketle ve sonsuz yaşamla özdeşleştirilir. Bu nedenle Anadolu’nun pek çok yerinde, özellikle Balıkesir ve çevresinde, mezar taşlarına yeşil boya sürülmesi bir saygı ve dua ifadesi olarak kabul edilir.
Balıkesirli tarih araştırmacılarına göre bu uygulama, Osmanlı döneminden beri sürüyor.
“Yeşil renk, Hz. Peygamber’in
sancağının rengidir.
Aynı zamanda doğayı, yenilenmeyi ve öteki dünyada dirilişi
simgeler.
Mezar taşlarının yeşil olması, ölümün son değil, yeni bir başlangıç
olduğunu anlatır.”
Halk İnanışına Göre Koruyucu Bir Anlamı da Var
Yerel halk arasında bu
geleneğe başka bir anlam daha yükleniyor:
Yeşil rengin “koruyucu bir özelliği” olduğuna
inanılıyor.
Eski Balıkesir’de özellikle türbe çevresindeki mezarlıklarda, taşların
yeşil renge boyanması, hem kutsal kişilerin huzuruna saygı hem de
kötü enerjilere karşı manevi bir koruma olarak görülüyor.
Bazı yaşlılar, “Mezar taşına yeşil sürmek, dua etmektir” diyerek bu geleneği yaşatmaya devam ediyor.
Sadece Balıkesir’e Özgü Bir Gelenek
Bu tür boyalı mezar taşlarına
Türkiye’nin başka şehirlerinde nadiren rastlanıyor.
Balıkesir merkez, Karesi Türbesi ve Zağnos Paşa Camii çevresinde
yoğun olarak görülen yeşil taşlar, şehrin manevi kimliğinin bir
parçası haline gelmiş durumda.
Tarihi kaynaklara göre, bu
uygulama 19. yüzyıl sonlarında halk arasında
yaygınlaştı.
O dönemde mezar taşları, yağmur ve güneşten korunması için badana
yapılırdı; ancak Balıkesirliler, beyaz yerine yeşili seçerek kendi
kültürel izini bıraktı.
Günümüzde Hâlâ Sürdürülüyor
Bugün dahi Balıkesir
merkezindeki bazı mezarlıklarda yeni yapılan mezarlarda dahi yeşil
tonlarının kullanıldığı görülüyor.
Bu, hem geçmişe saygı hem de yerel inançların kuşaktan kuşağa
taşındığının göstergesi.
Yerel halkın ifadesiyle:
“Yeşil boya, mezarın süsü değil, duasıdır.”