Balıkesir’de Yağmur Yağdı, Kunduracı Arif Usta’nın Hikayesi Isıttı
Balıkesir’de sabah başlayan yağmur, sokağın sessizliğini ayakkabı çekiçlerinin sesiyle böldü. Bir dükkânda yılların ustası, 30 senedir elinden düşmeyen bir fırçayla hâlâ o sanatı yaşatıyor…
Ama o diyor ki:
“Eskiden sanat girdi elime… Şimdi kimse o sanatı öğrenmek istemiyor.”
Yağmurun Bereketi, Kunduracının Umudu
Balıkesir – Kentte etkili olan yağışlı hava, boyacılardan
tamircilere kadar esnafa yeniden hareket getirdi.
Ancak Altın Kundura’nın ustası
Arif Duman için yağmur sadece bereket değil, geçmişin hatırası
da…
“Yağmur olunca işler artıyor. Ayakkabılar ıslanıyor,
tamir çoğalıyor, biz de biraz nefes alıyoruz,”
diyor Duman, elinde yıllanmış bir ayakkabıyı özenle onarırken.
Fakat bu nefes, boya ve yapıştırıcı kokularının arasında giderek zorlaşıyor:
“Sürekli kokuya maruz kalıyoruz. Bu, zamanla ciğerleri yıpratıyor. Herkes acele istiyor ama biz insanız.”
30 Yılın Ardından: “Eskiden Sanat, Şimdi Hatıra”
Kunduracılık artık Balıkesir’de yok olmaya yüz tutmuş bir zanaat.
“Ben çırakken 100 kunduracı vardı, şimdi 20 kaldı. Beş yıl sonra
belki 5 bile olmayacak,”
diyor Arif Usta, işinin başında sessizce.
Eskiden kösele, deri ve el emeğiyle yapılan ayakkabılar, bugün yerini hazır üretime bıraktı.
“Şimdi herkes spor ayakkabı giyiyor. Bizim meslek köreldi. Ama ben hâlâ her sabah dükkânı açıyorum.”
“Ustam Elim Kesilince ‘Sanat Girdi Elime’ Dedi”
Kunduracılığa çırak olarak başlayan Duman, ilk gününü hiç unutmuyor:
“Elim kesildiğinde ustam ‘sanat girdi eline’ demişti. O zaman
gurur duyardık.
Şimdi o gurur kalmadı, çünkü çırak yok.”
“Sistem Değişmezse Sanat da Biter”
Arif Duman’a göre mesleklerin geleceği eğitim sisteminde saklı:
“Herkes okumak zorunda diyorlar ama herkes okuyacak diye bir şey
yok.
Ortaokuldan sonra meslek dallarına ayrılmalı.
Lise mecburi olunca 18 yaşından sonra artık dönüş olmuyor.”
Balıkesir’in Yağmurlu Sokaklarında Son Ustalar
Yağmur damlaları dükkan camına vururken, içerden hâlâ çekiç
sesleri geliyor.
Altın Kundura’nın küçük penceresinden dışarı sızan ışık, bir
dönemin emekle yoğrulmuş ruhunu hatırlatıyor.
Belki de bu yağmur, son kunduracıların sessiz direnişine yazılmış
bir ağıt gibi… Balıkesir’de Yağmur Yağdı, Unutulmuş Bir Meslek
Yeniden Hatırlandı Sokaklar ıslanırken, bir dükkândan çekiç sesi
duyuluyor… Boya kokusu, kösele sesi ve 30 yıllık bir ustanın nefes
nefese söylediği bir cümle:
“Eskiden sanat girmişti elime, şimdi kimse o sanatı öğrenmek istemiyor…”