Balıkesir ve
Çanakkale illerinin dahil olduğu bölgemizde en yüksek gelir
grubunun toplam gelirden aldığı pay %44,8 oldu
Gelir Dağılımı İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Yaşam
Koşulları Araştırması 2023 yılı sonuçlarına ilişkin gelir
bilgileri, bir önceki takvim yılı olan 2022 yılını referans
almaktadır. Gelir hesaplamalarında; hanehalkı gelirleri, büyüklüğü
ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir
fert gelirine dönüştürülmektedir.
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer
hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip %20’lik grubun toplam
gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0,7 puan artarak %48,7’ye
çıkarken, en düşük gelire sahip %20’lik grubun aldığı pay ise 0,1
puan artarak %6,1 oldu.
Balıkesir’De Gelir Dağılımı
Oranları Açıklandı
Sıralı %20’lik gruplar itibarıyla yıllık eşdeğer
hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin dağılımı (%),
2014-2023
Gini katsayısı 0,420 olarak tahmin edildi
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı,
sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça
gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. Gini katsayısı
hesabında hanenin ve fertlerin elde ettiği yıllık gelirlerin
toplamından, gelir referans döneminde ödenen vergiler ve diğer hane
veya kişilere yapılan düzenli transferler düşüldükten sonra bulunan
hanehalkı kullanılabilir geliri kullanılmaktadır.
Daha önceki yıllarda eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
geliri üzerinden hesaplanan Gini katsayısı; yapılan sosyal
transferlerin gelir dağılımı üzerindeki etkisini görmek amacıyla
tüm sosyal yardımlar hariç ve emekli ve dul-yetim maaşı dahil diğer
tüm sosyal transferler hariç tutularak iki farklı yöntemle de
ayrıca hesaplandı.
En son yapılan araştırma sonuçlarına göre Gini katsayısı bir
önceki yıla göre 0,005 puan artış ile 0,420 olarak tahmin edildi.
Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,488,
emekli ve dul yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri
hariç tutulduğunda ise 0,431 olarak tahmin edildi.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre
gelir dağılımı göstergeleri, 2014-2023
Toplumun en yüksek gelir elde eden %20’sinin elde ettiği payın
en düşük gelir elde eden %20’sinin elde ettiği paya oranı şeklinde
hesaplanan P80/P20 oranı 7,9 ile aynı düzeyde kaldı, gelirden en
fazla pay alan %10’unun elde ettiği gelirin en az pay alan %10’unun
elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/P10 oranı ise
14,2’den 13,8’e düştü.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 181 bin
200 TL oldu
Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri
2023 yılı anket sonuçlarına göre %84,1 artarak 181 bin 200 TL
oldu.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri ve bir
önceki yıla göre değişim, 2014-2023
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
geliri 90 bin 116 TL oldu
Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir
fert geliri bir önceki yıla göre %85,3 artarak 48 bin 642 TL’den 90
bin 116 TL’ye yükseldi.
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
geliri ve bir önceki yıla göre değişim, 2014-2023
En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı
kullanılabilir fert geliri tek kişilik hanelerde oldu
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
gelirlerinde en yüksek gelir, geçen yıla göre 49 bin 415 TL artarak
111 bin 969 TL ile tek kişilik hanehalklarının oldu. Çekirdek aile
bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının yıllık
ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 106 bin 700
TL iken tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarında bu değer 92 bin
043 TL oldu. En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir
hanehalkı fert gelirine sahip hanehalkı tipi ise 70 bin 115 TL ile
en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalkları
oldu.
Hanehalkı tipine göre yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı
kullanılabilir fert geliri (TL), 2022, 2023
Toplam gelirden en yüksek payı %48,5 ile maaş ve ücret
geliri aldı
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, %48,5 ile bir önceki
yıla göre 2,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı
%22,1 ile önceki yıla göre 1,1 puan artan müteşebbis geliri alırken
üçüncü sırayı %17,6 ile önceki yıla göre 2,6 puanlık azalış
gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı %20,5 olurken,
emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı
ise %88,4 olarak gerçekleşti.
Gelir türlerine göre dağılım ve geçen yıla göre fark,
2022, 2023
En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 157 bin 851 TL
ile yükseköğretim mezunlarının oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim
mezunlarında 157 bin 851 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 114
bin 374 TL, lise altı eğitimlilerde 89 bin 012 TL, bir okul
bitirmeyenlerde 63 bin 425 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 45
bin 637 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas
iş gelirinde en yüksek artış %89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük
artış ise %79,6 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş gelirleri
(TL), 2022, 2023
Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %100,9
ile tarım sektöründe oldu
Esas iş gelirleri sektörel ayrımda incelendiğinde; en yüksek
yıllık ortalama gelirin 121 bin 013 TL ile hizmet sektöründe, en
düşük yıllık ortalama gelirin ise 92 bin 632 TL ile tarım
sektöründe olduğu görüldü. Bir önceki yıla göre; yıllık ortalama
esas iş gelirinde en yüksek artış %100,9 ile tarım sektöründe
gözlenirken, bunu %86,7 ile sanayi sektörü izledi. Diğer taraftan
hizmet sektöründe %83,2, inşaat sektöründe ise %74,3 artış
gözlendi.
Yıllık ortalama esas iş gelirleri ve geçen yıla göre
değişim, 2022, 2023
En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 408 bin 174 TL
ile işverenlerin oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 408
bin 174 TL, kendi hesabına çalışanlarda 115 bin 622 TL, ücretli
maaşlılarda 102 bin 821 TL ve yevmiyelilerde 53 bin 334 TL olarak
hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış %108,1 ile
yevmiyelilerde, en düşük artış ise %80,7 ile ücretli maaşlılarda
oldu.
Esas işteki durumlarına göre yıllık ortalama esas iş
gelirleri (TL), 2022, 2023
En düşük gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari)
bölgesinde gerçekleşti
Ülkemizde yaşanan deprem nedeni ile 2023 yılında TR63 (Hatay,
Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı
için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında
verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsamaktadır.
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer
hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2023 yılında 90 bin 116 TL
iken, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge 124
bin 723 TL ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 115 bin
758 TL ile TR51 (Ankara) bölgesi ve 107 bin 583 TL ile TR21
(Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesi izledi. En düşük yıllık
ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 41 bin
385 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde
gerçekleşti.
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
geliri (TL), İBBS 2. Düzey, 2023
Gelir eşitsizliği en az TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce,
Bolu, Yalova) bölgesinde oldu
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye’de
7,9 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi 4,9 ile
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) olurken bu bölgeyi 5,0
ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) ve 5,1 ile TRB2 (Van, Muş,
Bitlis, Hakkari) bölgeleri izledi.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise
8,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), 7,8 ile TR51 (Ankara)
oldu.
Bir önceki yıla göre son %10’luk grupta olanların
%67,3’ü aynı gelir grubunda kaldı
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı
%10’luk gelir grupları itibarıyla fertlerin bir önceki yıla göre
yüzdelik geçişleri incelendiğinde; bir önceki yılda birinci %10’luk
grupta olan fertlerin 2023 yılında %52,1’inin, son %10’luk grupta
olan fertlerin ise %67,3’ünün gelir grubu değişmedi. Ayrıca 2022
yılında birinci %10’luk grupta olan fertlerin %26,4’ünün 2023
yılında gelir grubu birden fazla yükseldi. Son %10’luk grupta olan
fertlerin ise %12,1’inin gelir grubu birden fazla düştü.
Fertlerin bir önceki yıla göre %10’luk gelir
gruplarındaki geçiş oranları (%), 2022-2023
Bir önceki yılda işsiz olan fertlerin %42,4’ü 2023
yılında çalışmaya başladı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması panel veriden elde edilen
sonuçlara göre 2022 yılında işsiz olan fertlerin %42,4’ü 2023
yılında çalışmaya başladı. Faaliyet durumu 2022 yılında çalışan
olarak belirlenen fertlerin 2023 yılında %90,6’sı çalışma hayatına
devam etti. Bir önceki yıl işgücüne dahil olmayan fertlerin ise
%10,2’si işgücüne katıldı.
Fertlerin bir önceki yıla göre faaliyet durumundaki
değişimi (15-64 yaş) (%), 2022-2023