Balıkesir’de Hıdrellez Nasıl Yaşatılıyor?
Balıkesir’de Hıdrellez Nasıl Yaşatılıyor?
Balıkesir’de merkez ve kırsalda 5-6 Mayıs gecesi başlayan hıdrellez geleneği geçmişten günümüze yaşatılıyor. Ayrıca gelenek gereği olarak Gül dalına ve toprağına bozuk para atılıyor. Özellikle, kağıt üzerine resimlerle ev yapılarak, evin sahibi olma isteği duyuruluyor. Yine bereketin sembolleri olan karınca toprağı veyahut yatır ziyaretleri de bu geleneğin bir parçası. İşte bu güzel gelenek, Hıdrellez Kültür ve Bahar Bayramı şeklinde sürüyor. Üstelik renkli kutlamalara da sahne oluyor.
Hızır Günü Buluşması
Hıdrellez Balıkesir’de, mevsimlik bayramlarımız içerisinde yer alıyor olup, halkımız arasında baharın başlangıcı olarak kabul ediliyor. Balıkesir’de Hıdrellez günü Hızır ve İlyas Peygamberlerin yeryüzünde buluştukları gün olarak kabul ediliyor. Ayrıca, bölge insanı bugüne, ‘Hızır Günü‘ adı veriyor.
AB-I HAYAT SUYU
Halk arasında kullanılan takvime göre eskiden yıl ikiye ayrılmakta. 6 Mayıs’tan 8 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Mayıs’tan 6 Kasım’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 6 Mayıs günü kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başlaması ve hayat suyu (ab-ı hayat) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış Hızır’ın yeryüzüne inip zor durumda olan insanlara yardım ettiği gün olması nedeniyle mevsimlik bir bayram olmuştur.
Desti Kıran Dede’de Hala Destikıranlar oluyor
Üstelik, Hızır inancının yaygın olduğu Balıkesir’de, Hıdrellez Bayramı’nda renkli görüntüler de yer alır. Çırpılı Dede ve Çömlek Kıran Dede adlarıyla bilinen iki ziyaret yerine gidilerek, desti kıran yada çömlek kıranlar dilek tutar, yazılar yazar, paralar atarak dua edip bereket dilerler. Ayrıca bu yerlerde adakta adarlar.Çocuğu olmayan yada ne dileği varsa gerçekleşsin isteyen dua ederek türbe ve benzeri yerlere ziyaretlerini gerçekleştiriyor.
Evlerde İşyerlerinde Bayram Temizliği
Hıdrellez günü kutlamaları, yeşillik alanlarda, su kenarlarında, türbe veya yatır yakınlarında gerçekleşir. Hıdrellezden önce çeşitli hazırlıklar yapılmaktadır. Bu hazırlıklar, evin temizliği, üst-baş temizliği, yiyecek içeceklerle ilgili hazırlıklardır. Hıdrellez gününden önce vatandaşlar evleri baştan başa temizler. İşyeri sahipleri daha bir özenli olur ve temizliği ön planda tutar. Çünkü temiz olan evlere, işyerlerine Hızır’ın uğrayacağı inancı vardır.
Karınca Toprağı Ve Gül Altına Bozuk Para Atma
Aynı zamanda Hızır’ın eve kolay girip bolluk bereket getirmesi için kapı ve pencereler açık olur. Hıdrellez günü ateş yakılır. Bu gün yaz ayının başladığı gün olarak kabul edildiğinden, kış günlerinin son işaretini yok etmek istenilmektedir. Hastalıklardan korunmak isteyenler dua ederek yeşil çimenler üstüne yatarak yuvarlanırlar. 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece gül dallarına bozuk paralar kırmızı keselere sarılarak bağlanır. Karınca yuvalarından alınan toprak bereket getirir düşüncesi ile bir bez içerisine konur .Önümüzdeki yılın bereketli geçmesi istenilmektedir. Kısmeti çıkmayan kızların başında kilit açılır. Baht açma törenleri yapılır ve bu törene “dağara yüzük atma” denir. Bu geleneksel davranışlar günümüzde de hala gerçekleştirilmektedir.Haber: Semra Aman Akyürek
