Balıkesir’in Ayakkabı Ustaları: Çırak Geldiler, Usta Gittiler
Mesleği Sevmekle Başladılar, Bir Ömür Kundura Tezgâhında Geçti
Balıkesir’in Ayakkabı Ustaları: Çırak Geldiler, Usta Gittiler
Balıkesir’in çarşılarında halen ayakta kalan birkaç kundura ustası, yalnızca ayakkabı tamir etmiyor; bir geleneği, bir kültürü ve bir dönemin ruhunu da yaşatıyor. 60 İhtilali’nde çırak olan, 10 yaşında ustalık yoluna çıkan bu emekçiler, teknolojinin ve hazır tüketimin gölgesinde kaybolmaya yüz tutan bir mesleği ayakta tutmaya çalışıyor.
Mustafa Yaşar: 60 İhtilali’nde Çıraktım, Hâlâ Tezgahtayım
“Bu işe 60 İhtilali sırasında çırak olarak başladım. Bir dönem köfteci çıraklığı da yaptım ama ayakkabıcılığı sevince başka bir iş düşünmedim. 55 yılında Balıkesir’e geldim. Usta öğretici belgem var. Bugün ayakkabıyı taban değiştirmek 400-500 lirayı buluyor. Spor ayakkabı dikimi 150 lira. Ama bu iş artık tek elden çıkmıyor, yan sanayi sıkıntısı var. Çırak yetişmiyor. Herkes hazır tüketimi seviyor, ısmarlama ayakkabı kalmadı.”
Aziz Karakuş: “İnsanlara Hizmet Edebiliyorsam Ne Mutlu Bana”
1976’dan bu yana Kepsut’ta ayakkabıcılık yapan Aziz Karakuş, “Severek yaptığım bir iş. Zor yanları yok mu, var ama insan sevince zorlanmaz. Bir müşteri ayakkabıyı yanlış anlamış, kösele yerine lastikmiş. Biz hatamızı kabul edip 5 bin lira ödedik. Çünkü bu meslekte güven en büyük sermaye” diyor.
Bayram Karamanoğulları: “5 Kuşaktır Kunduracıyız”
1972’de çırak, 1985’te usta olan Bayram Karamanoğulları’nın dükkânı “Bayram Kundura”, Balıkesir’de 5 kuşaktır aynı işi yapan nadir ailelerden biri. “Bu işin olumsuz yanı yok. İnsanlar sağ oldukça tamir yaptırır. Kazancımız ortalama. Okuldan çıkıp abime yardıma giderdim. Severek yaptığım bir iş.”
Ustalık Kolay Gelmedi, Ama Sevgiyle Yapıldı
Ayakkabıcılık; artık sadece bir tamir mesleği değil, aynı zamanda el emeğinin, sabrın ve vefanın adı. Her biri mesleğini bir okul gibi gören bu ustalar, kazancı azalsa da tezgâhını bırakmıyor. Çünkü onlar için bu meslek “ekmek davası” değil sadece, aynı zamanda bir yaşam biçimi.
Her biri farklı ilçede bulunan bu ustaların ortak derdi: eleman yetişmemesi, malzeme sıkıntısı ve müşteri duyarsızlığı.
📍 Ama onlar hâlâ sabırla, işin başında. Çünkü ayakkabıcılığı seviyorlar.
Nursima Akyürek
