Balıkesir'in Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri
Ülkemizde göreli yoksulluk oranı %13,5 oldu
Balıkesir’in Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri
Balıkesir ve Çanakkale illerinin dahil olduğu bölgemizde göreli yoksulluk oranı %11,2 oldu
Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistiklerinin hesaplandığı
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2023 yılı sonuçlarına ilişkin
gelir bilgileri, bir önceki takvim yılı olan 2022 yılını referans
almaktadır. Gelir ve yoksulluk hesaplamalarında; hanehalkı
gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer
hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülmektedir.
Toplumun genel düzeyine göre belirli bir sınırın altında
gelire sahip olan bireyler göreli anlamda yoksul sayılmaktadır.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si
dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk
oranı 2023 yılında 0,9 puan azalarak %13,5 oldu. Medyan gelirin
%60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre
hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,3 puan azalarak %21,3
olarak gerçekleşti.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre
hesaplanan yoksulluk oranı (%), 2014-2023
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %40’ı
dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk
oranı bir önceki yıla göre 0,6 puanlık azalış ile %7,0 olarak
gerçekleşti. Medyan gelirin %70’i dikkate alınarak belirlenen
yoksulluk sınırına göre hesaplanan yoksulluk oranı ise bir önceki
yıla göre 0,3 puanlık azalış ile %29,0 oldu.
En düşük yoksulluk oranı çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşanlar hanelerde
Hanehalkı tipine göre eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert
medyan gelirinin %50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk
oranlarına bakıldığında; çekirdek aile bulunmayan birden fazla
kişiden oluşan hanehalklarında yoksulluk oranı bir önceki yıla göre
4 puan azalarak %7,7, tek kişilik hanehalklarında ise 0,2 puan
azalarak %7,3 olmuştur. En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden
oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı 2,6 puan azalarak %17,0, tek
çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı ise 0,6
puan azalarak %13,3 oldu.
Hanehalkı tipine göre yoksulluk oranı (%), 2022, 2023
Okur-yazar olmayanların %25,4’ü yükseköğretim mezunlarının ise %2,7’si yoksul
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si
dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına göre; okur-yazar
olmayan fertlerin %25,4’ü, bir okul bitirmeyenlerin %23,6’sı, lise
altı eğitimlilerin %13,6’sı, lise ve dengi okul mezunlarının ise
%7,2’si yoksul olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunları ise %2,7
ile en düşük yoksulluk oranına sahip grup oldu.
Eğitim durumuna göre yoksulluk oranı (%), 2022,
2023
Maddi ve sosyal yoksunluk oranı %14,4 oldu
Maddi ve sosyal yoksunluk oranı hesabında hane düzeyinde
sorgulanan değişkenler; otomobil sahipliği, ekonomik olarak
beklenmedik harcamaları yapabilme, evden uzakta bir haftalık tatil
masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları
ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme,
evin ısınma ihtiyacını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde
değiştirebilme durumudur.
Bu oran için fert düzeyinde toplanan değişkenler ise; eskimiş
giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya
sahip olabilme, ayda en az bir kez tanıdıkları ile toplanabilme,
ücretli boş zaman faaliyetlerine katılabilme, kendini iyi hissetmek
için bir miktar para harcayabilme ve kişisel amaçlı kullanım için
internet sahipliği olarak belirlenmiştir.
Yukarıda belirtilen on üç maddenin en az yedisini
karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve sosyal
yoksunluk oranı; 2022 yılında %16,6 iken 2023 yılı anket
sonuçlarında 2,2 puan azalarak %14,4 olarak tahmin edildi.
Maddi ve sosyal yoksunluk oranı ve bir önceki yıla göre
fark, 2019-2023
Sürekli yoksulluk oranı %13,0 oldu
Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan sürekli
yoksulluk oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan
gelirinin %60’ına göre son yılda ve aynı zamanda önceki üç yıldan
en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsamaktadır. Buna göre,
2023 yılı anket sonuçlarına göre sürekli yoksulluk oranı bir önceki
yıla göre 1 puan azalarak %13,0 oldu.
Sürekli yoksulluk oranı ve bir önceki yıla göre fark,
2019-2023
Göreli yoksulluk oranı en düşük TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti
Ülkemizde yaşanan deprem nedeni ile 2023 yılında TR63 (Hatay,
Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı
için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında
verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsamaktadır.
İBBS 2. Düzey bölgelerinin her biri için eşdeğer hanehalkı
kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’sine göre hesaplanan
yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en
yüksek olduğu bölgeler; %14,6 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan)
ve TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) %13,9 ile TR61 (Antalya,
Isparta, Burdur) oldu.
Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgeleri
ise %3,1 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), %6,7 ile TRC3
(Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) ve TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır)
oldu.
Medyan gelirin yüzde 50’sine göre yoksulluk oranı (%),
İBBS 2. Düzey, 2023
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı %30,7 oldu
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanlar; göreli
yoksulluk, maddi ve sosyal yoksunluk ve düşük iş yoğunluğu
göstergelerinin en az birinden yoksun olanları ifade
etmektedir.
Son yıl sonuçlarına göre fertlerin %30,7’si yoksulluk veya
sosyal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş gruplarına göre
incelendiğinde; 0-17 yaş grubunda %40,1, 18-64 yaş grubunda %28,0,
65 ve üstü yaş grubunda ise %23,1 olarak tahmin edildi.
Yaş gruplarına göre yoksulluk veya sosyal dışlanma riski
altında olanların oranı* (%), 2015-2023
Kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı %56,2 oldu
Oturulan konuta sahip olanların oranı geçen yıla göre 0,5 puan
azalarak 2023 yılında %56,2 olarak hesaplanırken, kirada
oturanların oranı %27,8, lojmanda oturanların oranı %0,9, kendi
konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise %15,1 oldu.
Konut sahipliği dağılımı ve bir önceki yıla göre fark,
2022, 2023
Konutun izolasyonundan dolayı ısınamama en çok karşılaşılan
konut ve çevre problemi oldu
Kurumsal olmayan nüfusun %32,6’sı konutunda izolasyondan
dolayı ısınma sorunu yaşarken %32,0’ı ise sızdıran çatı, nemli
duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. problemlerle, %19,8’i
trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre
kirliliği veya diğer çevresel sorunlarla karşılaştı.
Konut ve çevre problemleri (%), 2022, 2023
Taksit ödemeleri veya borçları olanların oranı %58,0
oldu
Geçen yıla göre konut alımı ve konut masrafları dışında borç
veya taksit ödemesi olanların oranı 1,4 puan azalarak %58,0 oldu.
Nüfusun %5,7’sine bu ödemeler yük getirmezken %14,9’una çok yük
getirdi. Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 0,3
puan artarak %17,5 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği
hanelerin oranı 8,8 puan artarak %66,5 oldu. Konut masrafların yük
getirmediğini belirten hanelerin oranı geçen yıla göre 9,2 puan
azalış ile %15,9 hesaplandı.
Hanelerin %58,8’i evden uzakta bir haftalık tatil
masraflarını, %39,2’si iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren
yemek masrafını, %31,8’i beklenmedik harcamaları, %19,5’i evin
ısınma ihtiyacını, %64,2’si eskimiş mobilyaların yenilenmesini
ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.
Seçilmiş yaşam koşulları göstergeleri (%), 2022,
2023
Balıkesir’de Gelir Dağılımı Oranları Açıklandı
Bülten