GündemKöşe YazılarıProf. Dr. Fatih SATIL

BÖCEK KIYAMETİ

Yeryüzündeki her bir canlının ekosistemin devamı açısından büyük faydası vardır. Türler, yaşadıkları bölgelerde toprak, hava, su ve diğer canlı gruplarıyla etkileşim halinde gezegenin denge ve düzeninde önemli roller üstlenirler. Bu sistemde tek bir canlı türünün bile yok olması, zincirleme devam eden negatif bir etkiye yol açar.

Böcekler Azalıyor: Son araştırmalara göre, yeryüzündeki yaşam zincirinin önemli bir parçası olan böceklerin sayısında çok ciddi oranda bir azalma var.

Porto Riko’nun henüz insanlar tarafından tahrip edilmeyen bölgelerinde yapılan son araştırmalar, böcek nüfusunun önemli ölçüde azaldığını gösteriyor. Hatta böceklerle beslenen canlı sayısında da yüksek oranda düşüş var. 2014 yılında yapılan başka bir araştırmanın sonuçlarına göre, dünya çapındaki böcek ve arı gibi omurgasız canlıların nüfusunun 35 yıl içinde %45 oranında azaldığı tespit edilmiş. 2017 yılında yapılan bir diğer araştırmaya göre, özellikle Avrupa’da insan nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde böcek ve omurgasız popülasyonundaki azalma oranı 10 yılda %76’yı bulmuş. Bu rakamlar gerçekten de çok ürkütücü, sanki böcek kıyameti yaşanıyor gibi. Peki, bu sorunun nedeni ne?

Tüm bu düşüşün sorumlusu maalesef insanoğlu. Şehirlerde yoğun yapılaşma sonucu kaybolan yeşil alanlar, tarım alanlarında, ev ve işyerlerinde aşırı ve kontrolsüz bir şekilde yapılan kimyasal ilaçlamalar, çevre kirliliği ve küresel ısınma gibi nedenler böceklerdeki bu yok oluş sürecinin başlıca faktörleri.

Böceklerin Yeryüzündeki Vazifeleri: Uzmanların ifadesine göre yeryüzünde 1 milyondan fazla böcek türü mevcuttur. Bunların sadece 750’si bitkilere zarar veriyor. Geri kalanlar ise bitkilerin tozlaşması gibi bir çok görevde önemli roller oynayan türler. Yani böceklerin asli görevlerinden biri bitkilerin tozlaşmasını sağlayarak dünyadaki yaşamın devamlılığını korumak. Ama hepsi bu kadar da değil. Bir kısmı da organik maddelerin ayrıştırarak tekrar toprağa karışmasında görev almış durumda. Yani doğanın gönüllü temizlik işçileri gibi çalıştıkları söylenebilir. Örneğin Karıncalar; küçük hayvanların cesetlerini ve yerlere dökülen gıdaların tanelerini toplamak için temizlik ve sağlık memurları olarak görevlendirilmişlerdir.

Aynı şekilde, birçoğumuzun “olmasaydı da olurdu” dediği hamamböcekleri ekosistemin devamlılığı konusunda kilit rol oynamaktadır. Çürümekte olan organik maddelerle ilgilenen bu tür, özellikle azotun ayrıştırılması ve yeniden toprağa dönüşü için çok büyük önem taşıyor. Bitkiler de toprağa geri dönen bu azotu kullanıyor. Hamam böcekleri aynı zamanda kuşlar ve fareler gibi küçük hayvanlar için besin kaynağı olarak da önemli işlev görüyor. Dolayısıyla böceklerin yok olması demek; bitki örtüsünün önemli bir bölümününün, kuş türlerinin çoğunun ve sürüngenlerin çok kısa bir süre içinde yok olması demektir. Tabi yok olan her bir tür, beraberinde birçok türü de kısa bir zaman içinde kaybetmemize neden olacaktır. Bu durumun biz insanlara ulaşması da tahmin edilebileceği gibi çok uzun sürmeyecek. Sonuçta; böceklerin azalması ile gezegendeki yaşam da sona doğru hızlıca yol alacak.
Görüldüğü gibi, yeryüzünün küçük canlıları olan böcekler, dünyadaki yaşamın en önemli dişlilerinden birisi olarak görev yapıyorlar. Belki evimizdeki ya da sokağımızdaki bu canlılardan rahatsız olabiliriz, ancak yeryüzüne yerleştirilen muntazam dengedeki vazifeleri düşünüldüğünde, tabiri caizse onlar yoksa biz de yokuz.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu