Buğday 2

Buğday 2

Merhaba değerli okurlar. Geçtiğimiz hafta başlangıcını yaptığımız Buğday serimizde bu hafta Buğdayı tanımakla ve dönemsel uygulamaları görmekle devam ediyoruz.

Şimdi diyeceksiniz ki Buğday işte biliyoruz, nesini tanıyalım daha? “Madem biliyorsun niye verim alamıyorsun?” demezler mi? Bir şey kaybetmezsiniz okuyun!

Bitkiyi bilmeden ne onu besleyebilirsiniz, ne de koruyabilirsiniz! Bitkiyi bilmekten kastım her zaman yaptığınız işi aynı şekilde yapmanız değil. Belki doğru bildiğiniz yanlışlar var ve siz bunları sürekli yaptığınız için verim alamıyorsunuz. Belki de siz bilmediğiniz için “nasıl olsa bilmiyor” diye hep sizi yanlış yönlendiriyorlar. Siz doğma büyüme çiftçisiniz. Kaldı ki bu iş sizin mesleğiniz, hayatınızı bundan kazanıyorsunuz. Her deneni yapmayın, araştırın, sorun, öğrenin.

Şöyle direkt olarak konuya gireyim. Buğday uzun yıllardır insan ve hayvan lığın beslenmesinde kullanılan, tek yıllık otsu bir bitkidir. Sulu veya susuz koşullarda yetiştirilebilmesinden dolayı üretim alanı hayli geniştir. Buğday protein, nişasta, yağ, kül şeker gibi içeriğe sahiptir. Ekmeklik (un yapımında), irmiklik,  bulgurluk, makarnalık ve yemlik (hayvan yemi) olarak değerlendirilen çeşitleri vardır. Buğdaylar tanelerinin sertlik derecesine göre “Sert Buğday” ve “Yumuşak buğday” olarak, tane rengine göre “Kırmızı Buğday” ve “Beyaz Buğday” olarak, ekim zamanına göre ise “Yazlık Buğday” ve “Kışlık Buğday” olarak ayrılırlar.

Buğday tarımında maliyet para olarak değil kaldırdığın ürün tonajı olarak hesaplanmalıdır. Yani bu parayı harcayacağım bu sayede şu kadar daha fazla ürün alacağım veya şu kalitede ürün alacağım şeklinde hesap yapmak gereklidir.

Yazlık olarak Buğday ekimi Mart sonu-Nisan sonu gibi yapılmakta ve bunun için yazlık Buğdaylar ekilmektedir. Kışlık olarak Buğday ekimi ise 15 Ekim-15 Kasım ekimi erken ekim zamanı, 15 Kasım-15 Aralık ekimi normal ekim zamanı, 15 Aralık-15 Ocak ayında geç ekim olarak yapılır ve kışlık çeşitler ekilir. Balıkesir’de kışlık olarak ekimi yapılan Buğday genellikle 15 Ekim-15 Kasım-15 Aralık arasında genellikle erken veya normal ekim olarak yapılır.

Bu girişten sonra Buğday yetiştiriciliğinde yapılacakları ve dönemlerini sıralayalım.

1. Toprak analizi
2. Çeşit seçimi
3. Leonardit ve taban gübresi uygulaması sonrası toprak hazırlığı
4. Tohum kaplama uygulaması
5. Tohum ekimi uygulamaları
6. Çimlenme dönemi uygulamaları
7. Kardeşlenme dönemi uygulamaları
8. Sapa kalkma dönemi uygulamaları
9. Başaklanma dönemi uygulamaları
10. Çiçeklenme dönemi uygulamaları
11. Tane süt olum dönemi uygulamaları
12. Tane sarı olum dönemi uygulamaları
13. Tane fizyolojik olum dönemi uygulamaları
14. Tane tam olum dönemi uygulamaları
15. Hasat

Yukarıdaki sıralama Buğdayın yetiştiricilik sezonunda karşılaşacağınız tüm dönemleri ve yapılması gereken uygulamaları içerir. Hepsi çok önemlidir ve bir önceki dönem ve uygulama, bir sonrakinin temelini oluşturur. Bu maddeleri sırasıyla ve ayrıntısıyla her hafta anlatmaya çalışacağım sizlere. Bazı dönemlerde yapılması gereken uygulamalar bir cümle ile geçecek ama bazı dönemlerin uygulamalarını anlatmak için 1-2 paragraf yazmak zorundayım.

Haftaya toprak analizi ile başlayacağız.  Yine ve her zaman toprak analizi. Hangi bitkiyi yetiştirecek olursanız olun ilk olarak toprak analizi yaptırmak zorundasınız. Aynı zamanda gübrelere fazla ve gereksiz paralar vermeden üründen verim artışını ve kalite artışın alabilmeniz için toprak analizi yaptırmanız gerek. Kalın sağlıcakla.

Buğday 1

Mustafa Birol