Büyük Bir Depreme Hazır Olmalıyız!   

Büyük Bir Depreme Hazır Olmalıyız!

17 Ağustos 1999 Kocaeli Depremi ile ilgili Gazete Merhaba’ya açıklamalarda bulunan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Aysun Aykan’dan Marmara depremi ile ilgili çarpıcı uyarı; “Marmara Depremi,  28 Milyon Kişiyi Etkileyecek! Marmara Denizine Kıyısı Olan Tüm İller Etkilenecek”

Ardından 21 Yıl Geçti Ama…

Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, 17 Ağustos 1999 depremi ve sonrasında yaşanan gelişmelere dair yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin deprem ülkesi olduğunu, acı bir şekilde gördüklerini belirterek “7.4 büyüklüğünde olan, yaklaşık 20 Bin kişinin yaşamını yitirdiği Ülke olarak çok büyük ekonomik kayıpların yaşandığı, Kocaeli Depreminin ardından 21 yıl geçti. Ülkemizde en son meydana gelen depremler ile, Türkiye’nin deprem ülkesi olduğunu, acı bir şekilde gördük ve bu depremler Afet gerçeğinin ülkemizde yeterince anlaşılmadığını, ortaya koymaktadır” dedi.

Yara Sarma Yaklaşımı Yerine Zarar Azaltma

Aykan, Özellikle 1999 yılında yaşanan Kocaeli ve Düzce Depremlerinin verdiği can ve mal kayıpları ile ekonomik, sosyal ve çevresel zararların büyüklüğü,  yara sarma yaklaşımı yerine, zarar azaltma çalışmalarının ön plana çıkması gerekliliği açısından, acı ama önemli bir örnek teşkil ettiğini hatırlattı. Aykan, “2011 yılında, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca, deprem riskini azaltmada ve depreme dirençli bir toplum yaratılması amacıyla Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP-2023) oluşturulmuştur” dedi.

Paleosismoloji Projesi Önemli

Bu plan kapsamında, pilot bölge olarak Güney Marmara’da başlatılan Türkiye Paleosismoloji Projesi ile fayların geçmiş davranışları, hangi tarihsel depremleri ürettikleri ve depremlerin tekrarlama periyotları bilinmeye çalışıldı ve bu Proje deprem zararlarını azaltmada çok önemli olup, 2023 yılına kadar çalışmaların tamamlanması gerekmektedir” dedi.

İşte TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Aysun Aykan’ın yaptığı açıklamada öne çıkanlar;                                                                                                  

 Başata İstanbul, Bursa, Balıkesir, Kocaeli, Yalova, Çanakkale, Tekirdağ  olmak üzere 28 Milyon Kişiyi Etkileyecek!!  

 Türkiye’nin içinden geçen iki büyük fay var. Doğu Anadolu Fayı ve Kuzey Anadolu Fayı; Bunlar, Türkiyede deprem üretecek Ana yapılardır. Kuzey Anadolu Fayı Yaklaşık 1500 km uzunluktadır ve Dünyanın sismik yönden en aktif faylarından birisi olup çok önemlidir. Çünkü tektonik ve jeolojik anlamda büyük bir fay. Bingöl-Karlıova’dan başlıyor, batıya doğru Marmara Denizi içerisinden geçerek, Saros Körfezine kadar uzanıyor. Marmara Denizi içerisinde 1766 yılında deprem olmuş ve aradan 254 yıl geçmiş, bu fay kırılmamıştır ve 1766 yılında olan deprem, İtalya’dan  Avusturya’ya kadar geniş bir coğrafyada hissedilmiş olup Tüm Marmara Bölgesinde tahribat yaratmıştır. Avrupa’dan hissedilmiş böyle bir depremin olması, Balıkesir’i, Bursa’yı, İstanbul’u  tüm Marmara Bölgesini  ne kadar etkileyebileceğini düşünebiliyor musunuz?

10 Yıl İçinde 7’nin Üzerinde Deprem Bekleniyor

Ulusal ve uluslararası çalışmalar, bize şunu gösteriyor; 1999 Depreminden sonra 30 yıl içerisinde Marmara Denizinde büyük bir depremin beklendiğidir. Aradan 20 yıl geçti, 10 yıl içerisinde 7’nin üzerinde maksimum 7.6 büyüklüğünde deprem bekliyoruz. Kuzey Anadolu Fayı doğudan batıya doğru 1939’da Erzincan Depremi ile başlayarak batıya doğru; 1942’de Erbaa, 1943’de Ladik, 1944 ve 1957 Bolu Depremleri, 1967’de Adapazarı ve 1999’da Kocaeli depremleri ile kırılarak Marmara Denizine kadar geliyor. Bir yerde deprem olduğu zaman, fayın ucundaki ya da yakınındaki faya enerji transfer ediliyor. 1999 depreminde enerjinin bir kısmı Marmara Denizindeki faya yüklendi. 1967 yılında olan 6.8 büyüklüğünde ki Adapazarı Depremi olduğu zaman bazı bilim insanları; Kocaeli’ye dikkat edilmesi gerektiğini, 1967 Adapazarı Depreminin Kocaeli’yi tetikleyebileceğini, orada büyük deprem olabileceğini söylemişlerdi. Aradan geçen 32 yıl sonra 1999’da 7.4 büyüklüğünde depremde yaklaşık 20 Bin kişi hayatını kaybetti ve ülkemizde çok büyük ekonomik kayıp yaşandı.

Bilimsel Veriler Ortaya koyup Uyarıyoruz!!

Aynı şekilde 1999 depreminden sonra uyarıyoruz; Marmara Denizinde büyük bir  deprem bekliyoruz, buralara dikkat etmemiz gerekiyor. Burada olacak büyük bir deprem Marmara Denizine kıyısı olan tüm illeri; İstanbul, Bursa, Balıkesir, Kocaeli, Yalova, Çanakkale, Tekirdağ’ı ağır bir şekilde etkileyeceği bilinmelidir. Bu  depremin hem maliyeti hem de kayıpları çok büyük olacaktır ve bu depremden yaklaşık 28 milyon kişi etkilenecektir. Aslında bu deprem Tüm Türkiye’yi etkileyecektir; Çünkü Marmara Bölgesi, nüfus yoğunluğu, sanayi, ekonomi, tarihsel birikim, ulaşım vb. bakımından en yoğun olan bölge olduğu için Türkiyenin ekonomisine zarar verecektir; bu yüzden bu depremi çok fazla önemsememiz gerekiyor ve depreme hazırlık anlamında eksiklerimizi tamamlamamız gerekiyor.  

Kentsel Dönüşüm Bizim için Fırsat!

Kentsel Dönüşüm Ülke olarak aldığımız en önemli kararlardan bir tanesidir. Kuzey Anadolu Fay (KAF) Zonu üzerinde 1939’dan başlayarak 1999’a kadar olan depremlerde birçok kişi yaşamını yitirdi. KAF’ı yaklaşık 12 milyon yıldır var ve bu fay üzerinde yine büyük depremler olacak, yine can kayıpları yaşanacak. KAF yok olmayacağına göre;  KAF Zonu Tehlike kuşağı içerisinde kalan binaları depreme güvenilir hale getirip, Fayın üzerindeki binaları kaldırmamız gerekiyor. Bizim 6306 sayılı Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında, yani Kentsel Dönüşüm Kanunumuz var. Bu kanun bizim için fırsat ve Ülke olarak aldığımız en önemli kararlardan bir tanesi olduğunu ifade etmek istiyorum. Bunu fırsata çevirip bu kanunu buralarda uygulamamız gerekir.