Çömez'den Balıkesir'deki Patlamayla İlgili 30 Çarpıcı Soru

Çömez’den Balıkesir’deki Patlamayla İlgili 30 Çarpıcı Soru

24 Aralık 2024’te Balıkesir’in Karesi ilçesinde bulunan ZSR Mühimmat Fabrikası’nda yaşanan patlama, 11 can kaybına neden oldu. İYİ Parti Balıkesir Milletvekili Dr. Turhan Çömez, bu olayla ilgili detaylı bir soru önergesi sundu.

Balıkesir’in Karesi ilçesindeki ZSR Mühimmat Fabrikası’nda yaşanan patlamanın ardından, 11 vatandaş hayatını kaybetmişti. İYİ Parti Balıkesir Milletvekili Dr. Turhan Çömez, patlamanın sebeplerinin ve sorumlularının ortaya çıkartılması için TBMM’ye 30 soruluk önerge sundu.

Patlama Sonrası İhmallerin Boyutu

24 Aralık 2024 tarihinde Balıkesir’in Karesi ilçesinin Kavaklı Mahallesi’ndeki ZSR Mühimmat Fabrikası’nda meydana gelen patlama, büyük bir trajediye yol açtı. 11 vatandaşın hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan olay, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Patlama sonrası yaşananlar ve incelemeler, ciddi ihmallerin olduğuna dair endişelere yol açtı. İYİ Parti Balıkesir Milletvekili Dr. Turhan Çömez, patlamanın nedenlerinin ve sorumlularının belirlenmesi için TBMM Başkanlığı’na 30 soruluk bir önerge sundu.

Patlama ve İhmallerin Ardındaki Gerçekler

Çömez, patlamanın ardından yaşananları “dehşet verici” olarak nitelendirerek şu açıklamalarda bulundu:
“Patlamanın üzerinden haftalar geçti. Ancak hala ceset parçaları, kol ve bacak toplanıyor. Bu korkunç tablo, ihmallerin boyutunu gözler önüne seriyor.”
Çömez, patlamayla ilgili detayları araştırmak için toplamda 5 bakanlığa yönelttiği 30 sorunun net yanıtlarını beklediğini belirtti.

Önergenin Detayları

Çömez’in önergesinde, patlamanın oluş şekli, fabrikanın sahiplik yapısı, üretim süreçleri ve denetim eksiklikleri gibi kritik sorulara yer verildi. Ayrıca, patlamanın teknik nedenleri, iş güvenliği uygulamaları ve patlama sonrası yapılan müdahalelerle ilgili de ciddi iddialar gündeme getirildi.

Öne Çıkan Sorular

• Fabrikanın Sahiplik Yapısı: Fabrikanın ilk sahibinin terör örgütü bağlantısı nedeniyle kayyum atandığı ve sonrasında hülle yoluyla başka bir firmaya satıldığı iddiaları.
• Patlamanın Sebebi ve Teknik Detaylar: Patlamanın gerçekleştiği alanda gaz kaçağı olduğu ve sistemin tamir edilmeden çalıştırıldığı yönündeki iddialar.
• İş Güvenliği Eksiklikleri: Çalışanların kullandığı ekipmanlardan nem kontrol cihazlarına kadar birçok konuda ihmallerin olup olmadığı.
• Patlama Sonrası Müdahaleler: Kamera kayıtlarının silindiği, delillerin karartıldığı ve mağdurlara yönelik baskılar uygulandığına dair iddialar.

Karanlık Noktaların Aydınlatılması Gerekiyor
Çömez, patlama sonrası yaşananları sadece bir kaza olarak nitelendirmenin yetersiz olduğunu vurguladı. Sorumluların yargı önünde hesap vermesi gerektiğini belirten Çömez, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin savunma sanayisinde faaliyet gösteren bu tür tesislerin sıkı bir şekilde denetlenmesi ve benzer faciaların bir daha yaşanmaması için adımlar atılması gerekiyor.”

Önergedeki Çarpıcı Başlıklar

Çömez’in önergesinde yer alan başlıca iddialar şunlar:

• Tiner depolama ve patlama öncesi alev alma iddiaları.
• Hülle yoluyla yapılan satışlar ve yönetim eksiklikleri.
• Patlama sonrası olay yerinde bulunan ürünlerin kaybolduğu iddiaları.
• Kazada hayatını kaybedenlerin yakınlarına yönelik baskılar.

Turhan Çömez’in 30 Sorusu

Fabrikanın Kuruluşu ve Sahipliği

1. Söz konusu fabrikanın 2002 yılında kurulduğu bilgisi doğru mudur?
2. Bu fabrikanın sahibinin terör örgütüyle iltisaklı olduğu gerekçesiyle 2016 yılında kayyum atandığı bilgisi doğru mudur?
3. İşletme sahibinin yargılaması devam ederken fabrikanın 2017 yılında hülle yoluyla bir firmaya satıldığı bilgisi doğru mudur?
4. Söz konusu fabrikanın daha sonra ZSR firmasına satıldığı bilgisi doğru mudur?
5. Fabrikanın ilk sahibinin yargılaması beraatla sonuçlanmış ve Yargıtay tarafından onanmıştır. Buna rağmen şirketin hülle yoluyla yapılmış olmasından dolayı ilk satış iptal edilmiş midir?

Fabrikadaki Üretim ve Sahiplik Değişiklikleri

6. Halihazırda fabrikanın Michael Strnad isimli uluslararası silah tacirinin %49 oranında hissesi bulunan bir şirket tarafından üretim yapıldığı ve piyasalarına pazarlandığı doğru mudur?
7. Michael Strnad’ın son 5 yıl boyunca fabrikada üretilen ürün çeşitliliğinin artırıldığı ve yüksek miktarda üretim yapılarak yurtdışındaki taleplerin olduğu bilgisi doğru mudur?
8. Fabrikada daha önceden üretilen 9 mm mermi kapsülleri yanı sıra son dönemde 5,56 mm ve 7,62 mm mermilerin de üretilmeye başlandığı bilgisi doğru mudur?
9. 5,6 mm ve 7,62 mm tipi mermilerin özellikle NATO ülkeleri tarafından kullanılan M16 ve M4 Karabina, AK-47 (Kalaşnikof), İsrail yapımı TAR-21 silahlarında ve farklı türlerde makineli tüfeklerde kullanıldığı bilgisi doğru mudur?
10. Söz konusu fabrikada son dönemde artan miktar ve çeşitlilik taleplerine karşı fabrikada vardiyaların artırıldığı bilgisi doğru mudur?

Üretim Hattı ve Güvenlik Sorunları

11. Artan talebi karşılamak için patlamanın yaşandığı bölümde ayrı bir hattın (üretim bandı) faaliyete alındığı ve bu bandın lisansı olmayan bir firma tarafından yapıldığı doğru mudur? Söz konusu hattı üreten firmanın adı nedir? Bu konuda bir soruşturma yapılmış mıdır?
12. Patlamanın olduğu ünitede daha önceden bir gaz kaçağının olduğu ancak sistemin değiştirilmeden tamir edildiği bilgisi doğru mudur?
13. Kaza alanında son görüntülerin sabah saat 8:27’de alındığı, bunun öncesinde ise bir elektrik kesintisi olduğu bilgisi doğru mudur?
14. Olay mahallinde ambalajlamanın yapıldığı bölgede elektrikli çaydanlıkların (kettle) bulunduğu ve olayın gerçekleştiği gün bunların kullanıldığı bilgisi doğru mudur?

Patlama ve Güvenlik İhlalleri

15. Kazanın olduğu yer bir boxer kapsül ünitesidir ve burada ateşli silah mermilerinin dip kısmındaki ateşleme mekanizmasına primer patlayıcı yerleştirilmektedir. Söz konusu patlayıcının adı Kurşun Stifnat’tır ve son derece güçlü bir patlayıcıdır. Bu nedenle boxer kapsül ünitesine az miktarda getirilip idare edilmektedir. Patlamanın yaşandığı gün boxer ünitesine ne kadar Kurşun Stifnat getirilmiştir?
16. Kurşun Stifnat toz halinde havaya kolayca karışabilir ve havadaki partiküller küçük bir kıvılcım bile büyük bir patlamaya neden olabilir. Bu nedenle ortamdaki bağıl nem oranının %40 ile 60 arasında olması gerekmektedir. Fabrikada nem oranlarının rutin kontrolleri yapılır mı? Son bir yıl içerisinde bu oranların ölçümünde ihmallerin olup olmadığı tespit edilmiş midir? Bunların araştırılması yapılmış mıdır?
17. Fabrikada çalışan işçilerin kullandığı ayakkabılar antistatik özellikte midir? Bunlar düzenli olarak kontrol edilmekte midir?

Olayın Gelişimi ve Yetersiz Güvenlik Önlemleri

18. Kazanın yaşandığı gün iş sahasında hayatını kaybedenlerin sayısının 13 olarak verildiği ancak cesetlerin parçalanmış olması nedeniyle tam sayıya ulaşılamadığı ifade edilmiştir. Böyle bir ünitede kart basma sisteminin ve bilgilerin ayrı ve güvenli bir yerde saklanmamış olması ve sistemin kesintisiz güç kaynağı ile desteklenmemiş olmasının gerekçeleri nelerdir?
19. Yöre halkından elde edilen bilgilere göre geçtiğimiz günlerde fabrikanın yakınındaki bir tepede hayatını kaybeden bir vatandaşımızın bir kolunun bulunduğu, yine fabrika içerisinde bir başka mahalde hayatını kaybeden bir başka vatandaşımızın kopan bacağının bulunduğu bilgisi tarafımıza intikal etmiştir. Bu bilgiden hareketle arama kurtarma çalışmalarının ve soruşturmanın son derece yetersiz olduğu ortaya çıkmaktadır. Bunun gerekçesi nedir? Bu konuda ihmali olanlarla ilgili işlem yapılacak mıdır?

Ekipman ve Depolama Güvenliği

20. Patlamanın yaşandığı ünitede ve diğer bölümlerdeki tüm ekipmanların tamamının gerektiği gibi topraklanmış olup olmadığı incelenmiş midir?
21. Patlamanın gerçekleştiği bölümde ayrı bir ambalajlama alanının olduğu ve bu alana 2025 yılında fabrikada kullanılması planlanan 32 varil tinerin depolandığı bilgisi doğru mudur?
22. Patlamada hayatını kaybeden Özlem Özçakır’ın söz konusu tinerin bu mahalde bulunmaması gerektiği konusunda fabrika yönetimine uyarı maksatlı e-postalar gönderdiği ve bu e-postaların soruşturma esnasında fabrika yetkilileri tarafından silindiği iddiası doğru mudur?
23. Patlamanın alınan son kamera görüntüsünden harekette sabah 8:27’de olduğu bilinmektedir. Bunun hemen öncesinde bahse konu tinerlerin alev aldığı ve işçilerin alevi söndürmek için çaba harcadığı bilgileri doğru mudur? Bunun kamera görüntüleri temin edilmiş midir ve dosyaya eklenmiş midir?

Üretim Artışı ve İhracat Durumu

24. Fabrikaya gelen talep üzerine ürün miktarlarındaki artış ve çeşitlilik incelenmiş midir? Bununla ilgili ihracatın hangi şirketler üzerinden hangi üçüncü ülkeye ve hangi hedef ülkeye gönderildiği araştırılmış mıdır?
25. Artan talep nedeniyle üretilen mermilerin (bitmiş ürünlerin) ana depoya nakledilmeden doğrudan imalat ünitesinden çıkarıldığı bilgisi doğru mudur?
26. Patlamanın yaşandığı gün 41 palet bitmiş ürünün olay mahallinde bulunduğu bilgisi doğru mudur?
27. Alev alan tiner varillerinden çıkan ateşin 41 palet bitmiş ürüne sıçradığı ve bunların patlamayı tetiklediği doğru mudur? Kalan 32 palet bitmiş ürün daha sonra defolu olarak mı kabul edilmiştir? Bu defolu ürünlerin akıbeti nedir? Bu 32 palet ürün ihracata gönderilmiş midir?

Diğer Fabrikalardaki Benzer Kazalar ve Önlemler

28. Benzer üretim yapan ve geçmişte benzer kazaların olduğu diğer fabrikalardaki (Balıkesir’de de yer alıyorsa) olaylarla ilgili bir karşılaştırma yapılmış mıdır?
29. Hayatını kaybeden vatandaşlarımızın ailelerine ve yaralanan işçilere nasıl bir destek sunulacağı planlanmaktadır?
30. Türkiye genelinde savunma sanayii alanında çalışan üretim yapan fabrikalarda böylesi vahim olayların bir daha yaşanmaması için ne gibi önlemler almayı düşünüyorsunuz?

Cevaplar Bekleniyor

Çömez, önergesini İçişleri, Milli Savunma, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Ticaret ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıklarına yöneltti. Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ve adaletin sağlanması için tüm soruların eksiksiz bir şekilde yanıtlanmasını talep etti.

Haber Merkezi

Çömez’den Diyanet Hakkında Yeni İddia