D VİTAMİNİ VE HASTALIKLARI

Yaşamın her döneminde gerekli olmakla birlikte öncelikle çocukların büyüme ve gelişimi için gereklidir.Çocukluk dönminde D vitamini eksikliğinde Raşitizm adıverilen kemiklerde büyüme geriliği ile şekil bozukluğu na yol açan  hastalık meydana gelir.Ağırlıklı sütle beslenen esmer tenli   çocukların hızlı büyüme dönemlerinde D vitamini eksikliği daha belirgindir .Raşitizm Ülkemizde %1 oranında görülmektedir.

D vitamini, gıdalarla alınmasının yanısıra diğer vitaminlerden farklı olarak deride  güneş ışınları yardımııyla sentezlenir.Hatta en büyük kaynak deridir denilebilir. aktif D vitamini oluşumunun aşamalardan herhangi birindeki soruna bağlı olarak ta D vitamin eksikliği  gelişebilir. D vitamini ve kalsiyumdan fakir  besinler almak, yeteri kadar süt içmemek, fazla miktarda unlu gıdalarla beslenmek, yeteri kadar güneş görmeyen sıhhi olmayan, nemli, karanlık ve basık tavanlı evlerde yaşamak, gebelik döneminde yetersiz beslenen ve güneşten yararlanmayan anne çocuğu olmak, barsaklarda emilim bozukluğu olması, D vitamininin aktifleşmesini bozan karaciğer ya da böbrek yetersizliği gibi nedenler raşitizme neden olur. Bunlara ek olarak, uzun süreli kullanılan bazı ilaçlar da D vitamini metabolizmasını etkileyerek raşitizme yol açabilir.

D vitamini, tereyağı, süt, peynir, yumurta, balık ve karaciğer gibi hayvansal besinlerde bulunur. Sadece hayvansal gıdalardan alınan D3 vitamini vücutta depolanabilir.

Erişkinlikte görülen şekline kemik erimesi anlamında osteomalazi denir.Osteoporoz ise gerçek manada kemik erimesi değil kemik zayıflamasıdır.Osteoporoz oluşumu sadece D vitaminine bağlı değildir.Genetik faktörler başta olmak üzere,yemek alışkanlıkları,yaş,menapoz(hormonal),sigara ve alkol nedenleri arasında sayılabilir.

Osteoporoz genel olarak kadınlarda görülen bir hastalıktır.Erkeklerde olmakla birlikte bu oran 1/3 kadardır.Özellikle menapoz başlangıcından itibaren mutlaka kontrol  edilmeli,tedavisi yapılmalıdır.Osteoporoz doğrudan şikayete sebep olmadığı gibi belirgin muayene bulgusu veya işaretide yoktur.Bu sebeple ailesinde osteoporozu olan,boy kısalığı gelişen ,yeri belirgin olmayan sırt ağrısı yakınması olanların  kontrol amaçlı doktora başvurmalarında yarar vardır.Kemik mineral dansitometri adı verilen bir ölçüm cihazı ile kemik  yoğunluğu ölçülerek  tedavi planlaması yapılabilir.Bu hastalığın tedavisinde D vitamini mutlaka yer almakla birlikte tek başına kullanıldığında özelikle orta ve ağır vakalarda etkili olmayabilir.Ancak tedavinin olmazsa olmazıdır.Eksikliğinde halsizlik ağrı ve çabuk yorulma olabilir.75 yaş üzeri erkek ve kadın hastalarda kemik ölçümüne gerek olmaksızın osteoporoz varlığı kabul edilir.Bu yaş grubunda var olan kireçlenmeler kemik ölçümünün hatalı sonuçlanması sebep olmaktadır. Osteoporoz da en korkulan sonuç kalça ve omurga kırıklarıdır.Omurga kırıkları ağrı, kamburlaşma ve boy kısalmalarına sebep olurken,kalça kırıkları sonrasında hareket edememe nedeniyle hayati organlara damarlardan emboli atabilmekte ve ölüme sebep olmaktadır.Diğer bir deyişle yaşlılardaki osteoporoza bağlı  kalça kırıkları hayatı tehdit edici  olabilmektedir.

D vitamini kontrolleri çocukluk ve sonrasındaki dönemlerde  düzenli olarak yapılmalı eksik olduğunda takviye edilmelidir.D vitaminin önemli bir kısmının deriden sentezlenmesi sebebiyle özellikle kapalı giyinen bayanların bu konuda daha özenli olmalarında yarar  vardır.Güneş ışınlarından yararlananlarda D vitamini eksikliğine daha az rastlanmaktadır.

balikesirfiziktedavi.com