TÜKODER’den Hakem Heyeti Tepkisi
TÜKODER, 45 ilçe Tüketici Hakem Heyeti’nin kapatılması kararının tüketicilerin hak arama yollarını daralttığını belirterek erişilebilirlik sorunlarının artacağı, dijital başvuruların herkes için yeterli olmadığı ve adalete erişim hakkının ciddi biçimde zedeleneceği uyarısında bulundu.
TÜKODER: “Hakem Heyetlerinin Kapatılması Tüketici Hak Arama Yolunu Önemli Ölçüde Kısıyor”
Hakem Heyeti Sayısı Azalıyor
TÜKODER, Ticaret Bakanlığı’nın kararına dair yayımladığı açıklamada, 19 büyükşehirdeki 45 ilçe Tüketici Hakem Heyeti’nin kapatılarak yalnızca 4 ilde yeni hakem heyetleri açılması yönündeki uygulamanın tüketici haklarının fiilen daraltılması anlamına geldiğini bildirdi. Söz konusu kararın Türkiye genelinde hakem heyeti sayısını 211’den 170’e düşüreceği ifade edildi.
Erişilebilirlik Sorunu Artıyor
Dernek açıklamasında, bu düzenlemenin özellikle erişilebilirlik ihtiyacı olan tüketiciler için ciddi bir engel yaratacağı vurgulandı. İlçe düzeyindeki hakem heyetlerinin yerleşim yerlerine yakınlığı sayesinde vatandaşların kolay başvurabildiği, yüz yüze danışma alabileceği bir mekanizmayken; kapatılmanın ardından başvuruların il merkezlerine yönlendirilmesinin ulaşım, bina erişilebilirliği, refakatçi gereği gibi ek zorluklar doğuracağı belirtildi.
Dijital Başvuru Herkes İçin Erişilebilir Değil
TÜKODER, ayrıca dijital başvuru sisteminin varlığına rağmen bunun tüm tüketiciler için eşit şekilde erişilebilir olmadığına dikkat çekti. Özellikle ekran okuyucu uyumluluğu, belgelerin taranarak sisteme yüklenmesi zorunluluğu, dijital okuryazarlık eksiklikleri gibi nedenlerle, elektronik başvuru yolunun tek başına yeterli çözüm olmadığı savunuldu.
TÜKODER’den Açık Çağrı
Dernek açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“İlçe Tüketici Hakem Heyetlerinin kapatılması kararından derhal vazgeçilmelidir… Erişilebilirlik ihtiyacı olan tüketicilerin hak arama yollarını kolaylaştıracak yerel, yakın ve destekleyici mekanizmalar korunmalıdır.”
Derneğin Talepleri
TÜKODER’in talepleri arasında yer alan başlıklar şunlar:
• İlçe Tüketici Hakem Heyetlerinin kapatılması kararından vazgeçilmesi.
• Başvuru süreçlerinde yüz yüze danışmanlık hizmetlerinin güçlendirilmesi.
• E-Devlet üzerinden yapılacak başvuruların tam erişilebilirlik standartlarına uygun hâle getirilmesi.
• Erişilebilirlik ihtiyacı olan tüketicilerin hak arama yollarını kolaylaştıracak yerel, yakın ve destekleyici mekanizmaların korunması.
Adalete Erişim Hakkı Zayıflıyor
TÜKODER açıklamasında, bu kararın yalnızca idari bir yeniden yapılandırma değil; tüketicinin adalete erişim hakkını zayıflatan bir uygulama olduğu belirtildi.
Hakem Heyeti Ne İşe Yarar?
Hakem heyetleri, tüketicilerin yaşadıkları uyuşmazlıkları hızlı, kolay ve ücretsiz şekilde çözüme kavuşturan resmi başvuru mercileridir. Tüketici Hakem Heyeti’ne yapılan başvurular, belirli bir parasal sınırın altındaki anlaşmazlıklar için dava açmadan sonuç alma imkânı sunar. Mahkeme sürecine göre çok daha kısa sürede karar verilmesi, başvurunun tamamen ücretsiz olması ve tüketicilerin hak arama sürecini kolaylaştırması nedeniyle hakem heyetleri, tüketiciler için erişilebilir ve etkili bir çözüm yolu olarak büyük önem taşır.
