En Çok Neyi Sevdin Deseler? “Bu İşi Çok Sevdim”
En Çok Neyi Sevdin Deseler? “Bu İşi Çok Sevdim”
Hisariçi Mahallesinde ki dükkânında yaklaşık 17 yıldır esnaflık yapan Muhammed Mustafa Okur geçmişten geleceğe taşınan desenlerin hikâyesini anlattı. Bu desenler bizi yaşatıyor diyen Okur, “Desenler ve motifler dokuma türünü, toplumsal statüleri ve çoğu anlamı ifade eden görüntüleri yansıtıyor ”dedi.
“Dükkanlara Sopa Koyar Giderdik Şimdi Kilitleyip Gidiyoruz”
Bu işi çok seviyorum ve İşimi severek yapıyorum diyen Muhammed Mustafa Okur, işler durgun ancak yine de idare ediyoruz. Şartlar zor. Allah bereketini yine de veriyor” dedi. Esnaflığın kolay olmadığını dile getiren Okur sabah 09.00-10.00 arasında dükkânların açıldığını belirtti.
Eskiden sabah namazı sonrasında herkes dükkanını açmaya giderdi. Yerler süpürülür, camlar silinirdi. Eskiden kapıya sadece bir çapraz olarak bir sopa koyar giderdik. Şimdi kilitleyip gitmek durumunda kalıyoruz. Çok şey değişti. Eskileri ve büyükleri dinlesin yeni nesil ve bir şeyler öğrenmeye çalışsın, gayret etsinler” dedi. Okur MERHABA ’ya yaptığı konuşmasında, “Önümüz bayram tüm esnaf kardeşlerime hayırlı bayram diliyorum. İşleri rast gitsin” şeklinde konuştu.
“İşler Tek Tük Oluyor Ama Yine de Bereketi Oluyor”
İlmek ilmek dokuları andıran ve motifleriyle dikkat çeken kilim, çanta, koltuk, kırlent, cep askılık ve pek çok çeşidi yapılıp üretilen ürünlerin Balıkesir’deki satıcılığını yapanlar arasında Muhammed Mustafa Okur. 65 yaşında. Balıkesir’de 79 yılından bu yana babadan oğula geçen esnaflığın izlerini hala yaşatanlar arasında.1979 yılından buyana çalışıyorum diyen Okur, “Ben Balıkesirliyim. Babamda esnaftı. Şimdi esnaflık farklı. Eskiyi özlüyor tabi ki insan. İşlerde durgunlukta var. Zaman geçtikçe ahilik kültürünün yaşatılması çok önemli. Bunun için genç nesle ve esnaflık yapacak gençlere tavsiyem eskileri dinlesinler. Bizim kültürümüz, geleneğimiz göreneğimiz çok güzel. Güzellikleri yaşatsınlar” dedi.
Türk Kültüründe Bazı Desen-Motiflerin Anlamları
Halı ve kilimlerdeki simge ve sembollere MOTİF, bunların tamamına ise DESEN adı veriliyor. Üzerine dokunan çeşitli desenlerle yaşam alanlarımıza renk katan kilimlerin her birinin hikayesi farklı… Bu hikayeleri okuyabilmek için ise kilim motiflerinin anlamları hakkında biraz bilgi sahibi olmak gerekiyor. İşte, en güzel kilim desenleri ve motiflerin ardında saklanan gizli anlamlar:
Muska / Göz / Nazarlık / Artı ve Çengel Motifleri
Muska deseni kötülüklerden korunmak amacı ile kilimlerin üzerine işlenir. Beraberinde kullanılan, aynı anlama sahip bir diğer kilim motifi ise nazarlıktır. Nazarlık motifi de tıpkı muska deseni gibi bulunduğu yeri ve sahibini nazardan koruyacağı düşüncesi ile kilimlere dokunur. Ayrıca göz deseni de bu bakış açısı ile kem gözlerden korunmak için halı ve kilimlerde kullanılan bir başka desendir. Geleneksel halı ve kilimlerde sık karşılaştığımız “artı” ve “çengel” motifleri de aynı amaç ile işlenir.
Bereket Motifi
Bereket motifi olarak bilinen kilim desenleri, üç grupta değerlendirilebilir. İlk grupta; nar, üzüm, kavun, karpuz, incir, dut gibi meyveler ile ejder, boğa, yılan, koç, kelebek, geyik, balık gibi hayvanlar yer alır ve uçsuz bucaksız mutluluğu sembolize ederler. İkinci grupta; yapraklar, çiçekler ve ağaç motifleri yer alır ve bolluğu, uğuru simgelerler. Üçüncü grupta ise; sular, kayalar, dağlar gibi tabiat varlıkları yer alır ve evreni, onun hareketini, yapısını aynı zamanda doğum, ölüm ve yeniden doğumu temsil ederler.
Eli Belinde/ Koçboynuzu ve Bukağı Motifleri
Bukağı motifi, aile birliğinin semboludür. Aileyi oluşturan eril gücü ise koçboynuzu motifi temsil eder. “Eli belinde” deseni; dişilliği ve üretkenliği anlatır.
Akrep Motifi
Korunma amacıyla işlenen motiflerden olan akrep biçimindeki kilim motifleri, şeytanî ruhu sembolize ederler. Bu akrep, daima öldürmek için pusuda bekler. Sebepsiz kavga ve kötü niyeti temsil eder. Korktuğu her ne ise bir parçası ya da desenini, ondan sakınmak adına kullanan Anadolu insanı, zarar verici mahlukatlardan sakınmak için de halı ve kilimlerde akrep motifini kullanır.
Kurt Ağzı, Kurt İzi, Canavar Ayağı
Anadolu insanı, Hititlerde tanrı yoldaşı olarak anılan kurtlarla baş etmek, sürülerini onlardan korumak ister. Köpek ve kurdu çiftleştirerek “canavar” ismini verdikleri kangalı elde ederler ve onları korunmak için hep yanlarında tutarlar. Özellikle kilim seccadelerin mihrap bölümünün çevresinde bulunan bordür ile zemin arasında sıkça kullanılan motif de, iyimserlik ve korunmayı temsil eder. Özel Haber: Yoldaş Kocaören
