Fonksiyonel Besin Nedir?
Uzm. Dyt. Simay Karadeniz, fonksiyonel besinler hakkında detaylı bilgi verdi. Peki fonksiyonel besin nedir?
Sağlıklı beslenme ve önleyici tıp uygulamaları günümüzde daha çok insanın ilgisini çekmeye başladı. Yaşam süresindeki artış beklentisi ve yaşam kalitesindeki iyileşme hedefleri, bilim insanları ve gıda endüstrisinin araştırmalarını bu yönde yapmaya yöneltti. Fonksiyonel gıdalar ise bu nedenle popülerlik kazanmaya başladı. Peki fonksiyonel besin nedir?
Vücuttaki İşlevleri Artırır
Günümüzde besin çeşitliliği ve gıdalara karşı olan farkındalık artmaktadır. Ayrıca sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmaz hale geldiği kanıtlanmış fonksiyonel gıdalar ön plana çıkmıştır. Fonksiyonel gıdalar, vücuttaki işlevleri artıran veya sağlıklı kalmamızı sağlayan özelliklere sahip gıdalardır. Bu gıdalar tüketildiğinde hücrelerimizde ve vücut sistemlerimizde antioksidan özellik gösterirler, bağırsak sağlığını iyileştirirler ve kolesterol seviyelerinde dengeleyici rol oynarlar.
Fonksiyonel gıda, doğal gıdadır. Hap, toz, takviye veya gıda formu haricinde bir şekilde bulunmazlar. Doğal gıdalarda bulunmasının dışında sağlık üzerinde olumsuz etkisi olan bileşenin uzaklaştırılmasıyla sağlanmaktadır. Ayrıca sağlık üzerinde olumlu etkisi olan bileşenin doğal gıdaya eklenmesiyle de elde edilebilmektedir. Yine bir gıdanın fonksiyonel gıda tanımına uyabilmesi için insan vücuduna bir veya birden fazla fizyolojik fayda sağlaması ve hastalık oluşma riskini azaltıyor olması gerekir.
İçerikleri Önemli!
İşlevsel özellikleriyle öne çıkan fonksiyonel gıdalar doğal gıdalarda yer alabilmektedir. Ayrıca bazı gıda içerikleri değişikliğe uğratılarak da elde edilebilmektedir. Örneğin; domates, içeriğindeki likopen sayesinde doğal bir fonksiyonel gıdadır.
Havuçta doğal olarak beta karoten, yulaf kepeğinde ise doğal olarak bulunan beta glukan bu gıdaları fonksiyonel gıdalar yapar. Aynı zamanda kalsiyum eklenmiş portakal suyu ya da Omega-3 eklenmiş sütler, biyoaktif bileşen eklenerek oluşturulduğu için fonksiyonel gıdalardır.
Bir gıda doğal olarak biyoaktif bileşen içermektedir. Ayrıca bu bileşiğin içeriği artırılarak da fonksiyonel gıda elde edilmektedir. Örneğin; probiyotik içeriği artırılan yoğurt ve Omega-3 içeriği zenginleştirilen yumurta yine bizim için fonksiyonel gıda tanımına uyan gıdalardır.
Bunun yanında, fenolik maddeler, antioksidanlar, besinsel lifler, oligosakkaritler, probiyotikler, prebiyotikler, vitaminler, çoklu doymamış yağ asitleri, sülfür içeren bileşenler, fitoöstrojenler ve bitki sterolleri gıdalara eklenerek de fonksiyonel gıda haline getirilmektedir.
Antioksidan Bakımından Zengindir
Fonksiyonel gıdalar, antioksidanlar açısından zengin olan çeşitli sebze ve meyveler olarak da tanımlanmaktadır. Antioksidanlar, vücudumuzu serbest radikallerin zararlarından korumaya yardımcı olan bileşiklerdir. Antioksidanlar hasarlı hücreleri onardıkları ve bağışıklık sistemimizi güçlendirdiklerinden, sağlığımız için önemlidir. Bu çeşitli ve rengarenk sebze ve meyveler vücudumuz için en önemli savaşçılar olarak rol oynamaktadır.
Sağlıklı bir yaşam tarzıyla birleştiğinde, fonksiyonel gıdalar sağlığa ve esenliğe olumlu katkı sağlamaktadırlar. Sağlığı koruma ve iyileştirme, vücut fonksiyonlarına destek olma, kronik hastalıkları önleme ve bağışıklık sistemini destekleme gibi birçok sağlık durumunda fonksiyonel gıdalar önemli rol oynamaktadır.
Ayrıca daha fazlası için tıklayınız.
Referans: Uzm. Dyt. Simay Karadeniz
