Geri Dönüşümlerle Geri Gelen Mutluluk
Geri Dönüşümlerle Geri Gelen Mutluluk
Elimizdeki geri dönüşümlerle eğer istersek çok harika yeni ürünler elde edebiliriz. Yıllardır geri dönüşüme önem veren, bunu alışkanlık hâline getiren biriyidir. Üniversite dönemindeki ev arkadaşlarım da bana imrenip kâğıtları büyükşehir belediyesinin geri dönüşüm kutularına, fazla eşyaları konusunda da elbise kumbarasına göndermeyi ve tasarrufu alışkanlık edinmişlerdi. Bursa’da kız öğrenci yurdu ve ev arkadaşlığı ortamımdan sonra farklı illerde olunca öğretmenliğimde tek başıma yaşayıp daha tutumlu olmayı ve biriktirmeyi, atık malzemelerden yeni eşyalar üretmeyi başarıp sevdiklerimi hep mutlu etmişimdir. Temiz bıraktığım ve kullandığım her şeyimle benim evimden neredeyse hiç çöp çıkmazdı. Maydanoz gibi yeşilliklerin saplarını kurutup kiraz sapı ve mısır püskülleriyle kaynatarak mide sancınız için bitki çayları yapın mesela. Yeşil zeytinin biriken çekirdeklerini ve yazdan kurutulan kiraz saplarını ayrı cam kavanozlarda biriktiren bilinçli bir ev hanımı kursiyerim, güzel gözlü Emine Hanım ablamız vardı. Balıkesir-Edremitli bu kadından da yemek kültürü ve ev düzenine dair epey güzel bilgiler öğrenmiştim.
Kuruyan kahve telvelerini biriktirin. Telve bazı çiçekleri böceklenme durumundan koruyup kimi toprağa da vitamin olarak iyi geliyor. Telveyi ateşte yakıp tütsü yapın ki kokusuyla sivrisinekleri evden kovuyor. Hepsini denedim. Kuru soğan ve sarımsak kabukları birikince birkaç ay kenarda saklayın. Suyla dolu kovaya batırın, hastalanan çiçeklere kabuklu suyu iyi geliyor. Kuru soğan ve sarımsak kabukları kozalaklarla bile harika yakacak oluyor. Meyve çekirdeklerini biriktirin. Yolculukta, doğada onları etrafa fırlatın yahut hafifçe çamura bulayıp gelişigüzel toprağa atın ki orada çabuk filizlenip kimileri fidana dönüşüyor.
Temiz poşetleri üçgen muska gibi katlayıp biriktirirseniz yüzlerce poşeti geniş bir çekmece gözüne yahut valize sığdırmanız çok kolaylaşır. Yumurta kabukları ve muz kabukları da suyla dolu, ağzı kapalı ayrı kavanozda bir gün bekletilip saksı çiçekleri ve kaktüslere şifa veriyor. Yumurta kabuklarını kırıntılarsanız muhabbet kuşunuzun yemine de vitamindir. Kahvaltıdaki kaynamış yumurta ve haşlanmış patatesin suyunu da soğuyunca bir kenara ayırıp evdeki / ofisteki saksı çiçeklerinize dökerseniz çiçeklerinizin yeşil yaprakları o vitaminli su sayesinde canlı-parlak kıvama geliyor. Muz kabukları ufalanınca toprağa harika gübre oluyor.
Boşalan cam gazoz ve cam soda şişelerini akrilik boyalarla boyadığınızda hoş bir hediyelik biblo yapılıyor, ben birçok sınıfı ve öğrencimi bunlar sayesinde sevindirmiştim. Plâstik şişe kapakları biriktirip sokak hayvanlarına mama ve engellilere tekerlekli sandalye alımı gibi sosyal farkındalık projelerine destek olabilirsiniz. Ahşap çay karıştırıcıları çok güzel kitap okuma ayracı, boşalan pet bardaklar da çiçek köklerine saksı olabiliyor. Hijyenik petlerin rengârenk çiçekli dış yüzleriyle yoğurt kaplarımın markasını kapatıp kocaman kaplarımla pedli saksılar yapmıştım, yakından dikkatli bakınca bunu sadece kız öğretmen arkadaşlarım fark edip gülmüşlerdi.
Büyük kuru kozalaklarla kapı süsü, yılbaşı ağacı yapabilirsiniz. Çam fıstıklarını da atmayıp karakargalarla paylaşabilirsiniz yahut irmik tatlısına ekleyebiliriz. Plâstik yağ şişelerini parçalayıp kuş yemliği yapmak ve biriken sıvı yağlardan sabun üretmek, karton kutu ve tahtalardan ağaçlara kuş yuvası inşa etmek de harika fikirdir. Daha aklımıza gelen ve uyguladığım o kadar çok sıfır atık oyuncak tasarımlarım, yeni hediyelik eşyalarım, hayal gücümle yaptığım yemekler, kıyafetler, hobi dünyam oldu ki tek tek saymak yerine denemek önemli. “Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık” üzerine okullarımızdaki liselere ve yetişkin yaş grubu yaygın eğitim kursiyerlerime de günlük 8 kredilik uygulamalı eğitimler, kütüphane konferans salonunda seminerler vermiştim. Etrafınıza renk katan üretken insanlar varsa sakın kaçırmayın. Unutmayın; çöp yoktur, geri dönüşüm vardır (Elifçe bakış).
