GÜBRELER VE GÜBRELEME
GÜBRELER VE GÜBRELEME
Gübreler; organik gübreler, kimyasal gübreler ve mikrobiyal gübreler olmak üzere 3 ana gruba ayrılırlar.
Hayvan gübresi, kompost, yeşil gübreler, torf ve Hümik asitler organik gübreler kategorisine girerler. Azotlu gübreler, fosforlu gübreler, potasyumlu gübreler ve kompoze gübreler kimyasal gübreler kategorisinde yer alırlar. Havada bulunan azotu toprağa kazandıran azot bakterilerini ve toprakta fosforu alınabilir hale getiren fosfat çözücü bakterileri içeren gübreler ise mikrobiyal gübre olarak adlandırılır.
Gübreleme faaliyetlerinizde kullanmanız gereken kimyasal gübrelerin hangileri olduğunu ve ne oranda kullanmanız gerektiğini bilmeniz için her sene için toprak analizi yaptırmanız gerekmektedir. Toprak analizi yaptırmadan kimyasal gübre kullanmanız durumunda, toprağa gereğinden fazla veya gereğinden daha az gübre verip vermediğinizi bilemeyeceğiniz için randımanlı bir gübreleme yapmamış olursunuz. Bu da sizin daha fazla para harcamanız sebep olabilir.
Gübreleme zamanı tayininde bölgenin iklim özellikleri çok önemlidir. Burada siz değerli çiftçilerimizin dikkat etmesi gereken noktalar vardır. Bunları bilerek tedbirli şekilde hareket etmek gübreleme uygulamalarınızda menfaatinize olacaktır. Örneğin donlu ve buzlu havalarda yapılan gübrelemenin bitkiye herhangi bir faydası olmayacağı gibi toprakta birikim nedeniyle kirliliğe ve toprağın zamanla verimden düşmesine sebep olur.
Gübreleme yapmanın başlıca amacının verim ve kalite artışı sağlamak olduğunu unutmayın. Ve asla unutmayın ki “çokla çok olmaz”. Yani çok gübre vermekle çok ürün olmuyor. Çok gübre verdikten sonra fazla su vermek de iyi olur diye düşünülse de iyi değildir. Toprak analizi sonucunda Ziraat Mühendisi uzamanlar tarafından bitkiye göre uygun gübreleme programının hazırlanarak üreticilere verilmesi gerekmektedir. Toprak analizi yapılarak gübreleme programlarının hazırlanmasında Uzman Ziraat Mühendislerine itimat ediniz.
Yağışa bağlı olan kuru tarımda uygulanacak olan gübre dozu ve gübrenin cinsi ile, sulu tarımda uygulanacak olan gübre dozu ve gübrenin cinsi aynı değildir. Çünkü sulama suyunun farklılığı verilecek olan gübrenin çözünme derecesini etkilemektedir. Yani yağmur ve kar suyunun kimyası daha farklı olduğu için gübreleri daha iyi ve daha fazla çözmektedir. Yağmur suyunun daha faydalı su olduğu inancı buradan gelmektedir. Diğer taraftan yağışların yeterli olmadığı durumlarda yapılan sulamalarda kullanılan suların özelliklerine göre değişen olumlu veya olumsuz durumlar yaşanabilmektedir. Tarımsal sulamada kullanılan artezyen suları ile yine tarımsal sulamada kullanılan baraj, göl veya su kanalları gibi yapılar ve şebekeden yapılan sulamalarda kullanılan sular çok farklı kimyasal özelliklere sahip olabildikleri gibi bitkisel üretimde olumlu veya olumsuz etkilere sebep olabilirler.
Gübrelemede toprak yüzeyine serpme, gübreyi banda verme, bitki üzerine sıkma, fertigasyon yani damlama sulama ile verme yöntemleri mevcuttur. Verilecek olan gübrenin çeşidine göre verilme yönteminin seçilmesi ve uygulanması gerekmektedir. Örneğin fosforlu gübrelerin toprakta tutularak bitki tarafından alınamayan forma dönüşmesi riskinden dolayı, fosforlu gübrelerin kesinlikle serpilerek verilmesini önermiyorum. Gübrelemede en iyi yöntem banda verme uygulamasıdır. Banda gübre verme uygulamasında; kombine mibzer dediğimiz aletle tohum ekilirken, tohum ile birlikte gübrenin de verilmesi söz konusudur. Bu uygulamada gübre, tohumun 3-5 cm yanına çizgi şeklinde verilir. Banda gübre uygulamalarında genç bitki kökleri gübreden daha iyi yararlanmaktadırlar. Bazı üreticiler mibzerleri uygun olmadığı için tohumla birlikte gübre verememekte, fakat çeşitli şekillerde yaptırdıkları veya değiştirdikleri makinelerle daha sonra çizgiye gübre uygulaması yapmaktadır.
Tekrarlamakta fayda görüyorum. Toprak analizi yaptırmak size hangi gübreden ne kadar ihtiyacınız olacağını söyler. Toprak analizi sonucuna göre, Uzman Ziraat Mühendisi tarafından hazırlanacak olan gübreleme programına göre hareket etmenizi tavsiye ederim. Unutmayın “çokla çok olmaz sadece cebinizden daha fazla para çıkar”
Bilinçli çiftçilik kendine, hayata ve insanlığa karşı sorumluluktur.
