Teşkilât‑ı Mahsusa’nın Efsane Ajanı “İngiliz Kemal” Görsel Arşivi
Balıkesir Kent Arşivi’nde ilk kez bir arada yayımlanan Teşkilât‑ı Mahsusa ajanı Ahmet Esat Tomruk’un; kusursuz İngilizcesi, karargâh sızmaları ve çekiciliğiyle topladığı kritik istihbaratı gösteren fotoğraf, madalya ve stereoskopik kart koleksiyonu.
Teşkilât‑ı Mahsusa ajanı Ahmet Esat Tomruk’un “İngiliz Kemal” lakabıyla tanınan fotoğrafları, madalya ve stereoskopik kartları ilk kez bir arada sergileniyor. Kusursuz İngilizcesi ve çekiciliği, düşman karargâhlarından kritik istihbarat toplamasını sağladı.
Gençlik Dönemi Tomruk
Genç Ahmet Esat Tomruk, aksansız İngilizcesiyle işgalci karargâhlarda görünmez oldu.
Yaşlılık döneminde çekilmiş bu karede, Ahmet Esat Tomruk kaşkolunu düzelterek kameraya bakıyor. İşgalci subay kılığına giren “İngiliz Kemal”, komutan ailelerinin kızlarının ve daha fazlasının güvenini kazandı ve İstanbul’un işgal planlarını öğrendi.
Sandalyede oturan, kaşkolunu düzelten ihtiyar Ahmet Esat Tomruk.
Genç Ahmet Esat Tomruk’un gözlüklü portresi, aksansız İngilizcesiyle kadınların bile ayırt edemediği bir casusun simgesi. Bu sayede kritik cephe planları kadınların güveni üzerinden Türk komutanlarına ulaştırıldı.
Stereoskopik fotoğraf kartları arasında, “İngiliz Kemal” Tomruk’un cephe planlarını düşman hattından kaçırdığı anlar gizli. Kartlar, Sındırgı Dağları’ndan İzmir’e uzanan istihbarat koridorunu belgeliyor.
Ahmet Esat Tomruk’un mezar taşı (1893–1966), çekiciliği ve kusursuz İngilizcesiyle topladığı devlet sırlarını tarihe kazıyan casusun ebedi anıtı niteliğinde.