İlham Aliyev'den tarihi karar: Türk birliği artık bir fikir değil, bir gerçekliktir

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, milli kimliğimiz ve Türk dünyasının birliğiyle ilgili anlamlı bir kararname imzaladı: Birinci Türkoloji Kurultay’ın 100. yıl dönümü devlet düzeyinde kutlanacak.

Şubat 1926’da Bakü’de düzenlenen Birinci Türkoloji Kurultay, Türk halklarının bilimsel, kültürel ve manevi tarihinde temel öneme sahip bir olay olarak tarihe geçmiştir. Bu kurultay, yalnız Azerbaycan bilim çevresinde değil, tüm Türk dünyasında Türkoloji biliminin sistemli gelişim sürecini başlatarak Türk dillerinin, edebiyatının, etnografyasının ve tarihî-kültürel mirasının kapsamlı biçimde incelenmesi için teorik ve pratik bir temel oluşturmuştur.

Kurultay sadece alfabe ve imla meseleleriyle sınırlı kalmamış; bilimsel terminolojinin sistemleştirilmesi, Türk dillerinin imla araştırmaları, ülke bilgisi, arkeolojik ve etnografik incelemeleri de kapsayarak Türkolojide multidisipliner yaklaşımın temelini atmıştır. Aynı zamanda bu etkinlik, Türk dünyasında ortak dil, kültür ve bilimsel değerlerin oluşumunu teşvik ederek bölgesel ve bölge ötesi ilişkilerin gelişimine ideolojik ve akademik zemin sağlamıştır.

Bu bağlamda, Birinci Türkoloji Kurultayı yalnız bilimsel içeriğiyle değil, Türk halklarının kimliğinin ve kültürel birliğinin güçlendirilmesi açısından da stratejik öneme sahiptir. Azerbaycan Cumhurbaşkanının bu önemli tarihî olayın 100. yıl dönümünün kutlanmasına ilişkin kararnamesi, 100 yıl önce Bakü’nün bir Türkoloji merkezi olarak tanındığı gibi, bugün de Bağımsız Azerbaycan’ın bu idealleri yaşattığını ve hayata geçirdiğini göstermektedir.

Kurultaydan geçen dönem, öncelikle Türkoloji alanında yeni bilimsel konseptlerin oluşması, Azerbaycan’ın dünya çapında saygın Türkoloji araştırma merkezlerinden biri olarak tanınması ve Türk halklarının kültürel-manevi birliğinin teorik-bilimsel temelinin atılmasıyla dikkat çekmektedir. Elde edilen başarılar aynı zamanda kurultayın düzenlenmesine katkı sunan ve kısa süre sonra haksız baskıların kurbanı olan seçkin Türkologların anısına duyulan saygının ifadesidir.

Ayrıca belirtmek gerekir; Azerbaycan 20. yüzyılda devlet bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra I. Bakü Türkoloji Kurultayı’na devlet düzeyinde hukuki değer verilmiştir. Nitekim 5 Kasım 2005 tarihinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev, Kurultayın 80. yıl dönümünün kutlanmasına ilişkin kararname imzalamış ve 2006 yılında Bakü’de bu yıldönümüne adanmış uluslararası bir konferans düzenlenmiştir. Takip eden yıllarda ise Kurultayın 90. yıl dönümü devlet düzeyinde kutlanmıştır. 18 Şubat 2016 tarihinde Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu olayın devlet düzeyinde gerçekleştirilmesini sağlayan bir kararname imzalamıştır.

Bu kararnamede özellikle 20. yüzyılın sonlarına doğru Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet bağımsızlığını yeniden kazanmasıyla Azerbaycan dilinin resmî devlet dili statüsü belirlendiği, Türkoloji Kurultayı tarafından ortaya konan karar ve tavsiyelerin günümüz koşullarında hayata geçirilmesi için uygun bir zemin oluştuğu vurgulanmıştır.

Geçen süre zarfında Türkolojiye dair yeni bilimsel konseptler şekillenmiş, Azerbaycan dünya çapında saygın Türkoloji araştırma merkezlerinden biri olarak tanınmış ve Türk halklarının kültürel-manevi birliğinin teorik-bilimsel temeli oluşturulmuştur. 200 yıllık tarihimizin Zafer Lideri’nin bu konuya her zaman önem vermesi, yalnızca bilimsel ve kültürel bir olay değil, aynı zamanda Türk birliğinin tarihî derinliğini ve geleceğe olan inancı yansıtmaktadır.

Bu durum bir kez daha Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ileri görüşlü siyaseti sayesinde Azerbaycan’ın Türk dünyasının stratejik merkezine dönüştüğünü göstermiştir. Bugün Türk devletleri artık ortak bir duruş sergileyen, ortak değerler ve ortak hedefler etrafında birleşen küresel bir güce dönüşmektedir. Türk birliği artık bir fikir değil, bir gerçekliktir. Bu gerçekliğin arkasında ise güçlü liderlik, sarsılmaz irade ve geleceğe olan inanç yer almaktadır.

Azerbaycan Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı