Rekabet Değil Kıskançlık Arttı
Mustafa Aktay: “Eskiden herkes birbirini desteklerdi, şimdi selam verip geçiyorlar”
Rekabet Değil Kıskançlık Arttı
Balıkesir’in en eski pazarlarından biri olan Umumi Pazar’da esnaflık yapan Mustafa Aktay, pazarcıların değişen ilişkilerini ve artan ekonomik zorlukları anlattı.
1986 yılından bu yana bal ve zeytin satarak geçimini sağlayan Aktay, hem sektördeki dönüşüme hem de sosyal yapının değişimine dikkat çekti.
“Rekabet güzel şeydir, bizi geliştirir. Ama artık rekabet değil, kıskançlık var. Eskiden biri çok sattığında sevinen esnaflar vardı. Şimdi kimse kimsenin yüzüne bakmıyor, selam verip geçiyor.”
“Bu pazardan üç çocuk okutmuştum”
Yıllarını pazarcılıkla geçiren Mustafa Aktay, bu meslek sayesinde üç çocuğunu okutmayı başardı. Üçü de öğretmen olan çocuklarıyla gurur duyan Aktay, bugün aynı pazarda satış yaparken bir teneke balı bile zor sattığını ifade etti:
“Eskiden dört teneke bal satardım. Şimdi bir teneke zor bitiyor. Ama yine de bu tezgâhı bırakmadım, mücadeleye devam ediyorum.”
“Kart soran çok, alışveriş eden az”
Marketlerin yaygınlaşması ve alışverişte kart kullanımının artması, pazar esnafını doğrudan etkiliyor. Aktay, birçok müşterinin sadece kartla ödeme yapabildiğini, bu nedenle alışverişten vazgeçtiğini söyledi:
“Günde 10 kişi kart geçiyor mu diye soruyor. Bizde kart yok. Alışveriş yapmadan çekip gidiyorlar. Bu durum bizi çok etkiliyor.”
“Eskiden herkes üretirdi, şimdi herkes bekliyor”
Pazarda müşteri kadar üreticinin de azaldığını söyleyen Aktay, kırsal üretimin bitme noktasına geldiğini belirtti: “Eskiden insanlar evinin önünde bir şeyler yetiştirirdi, hayvan beslerdi. Şimdi herkes her şeyi devletten bekliyor. Üreten kalmadı, tüketen çoğaldı. Fakirleşme buradan başlıyor.”
“Bir şişe bal satıp döndüğüm günler oldu”
Pazar kültürünün giderek zayıfladığını vurgulayan Aktay, kimi günler yalnızca bir şişe bal satabildiğini ama hiçbir zaman pes etmediğini dile getirdi: “Bazı günler oldu ki tek bir ürün satıp döndüm. Ama bırakmadım. Bu iş sabır ister. Herkes sanatkâr olabilir ama esnaf olamaz.”
Güncel Fiyatlar:
- Zeytin: 150 TL/kg
- Bal: 350 TL/kg
Aktay, Balıkesir'de neredeyse her mahallede kurulan pazarların Umumi Pazar’ın müşteri yoğunluğunu düşürdüğünü ancak yine de bu pazarın şehirde eşine az rastlanır bir yeri olduğunu belirtti. “Türkiye’de böyle pazar yeri kalmadı, hâlâ ayakta duruyorsa değer bilenler sayesindedir” dedi.
45 Yıllık Esnaftan Acı ReçeteGündem
Balıkesir’de Pazar Günü Sokaklar Sakin | NisanYaşam
