Kaybolmaya Yüz Tutmuş 10 Gelenek Göz Dolduruyor
Kaybolmaya Yüz Tutmuş 10 Gelenek Göz Dolduruyor
Kaybolmaya Yüz Tutmuş 10 Gelenek Göz Dolduruyor
Balıkesir’in köklü kültüründe yer alan birçok gelenek, modern yaşamın gölgesinde unutulmaya yüz tuttu. İşte yok olmaya direnen 10 gelenek ve yaşatılması için çağrı.
Balıkesir’in Kültürel Mirası Sessizce Kayboluyor
Balıkesir, yalnızca doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda derin ve zengin geleneksel kültürüyle de dikkat çeken bir şehir. Ancak pek çok kırsal gelenek, günümüz yaşam tarzı ve teknolojiyle birlikte unutulma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu haberimizde Balıkesir’in çeşitli ilçelerinde yavaş yavaş silinmeye başlayan 10 köklü geleneği derledik.
🧔♂️ 1. Dursunbey’in Barana Geleneği
Dursunbey’de erkeklerin kış aylarında bir araya gelip sohbet ettiği, türkü söylediği ve oyunlar oynadığı Barana toplantıları, artık çok az kişi tarafından biliniyor. Sosyal dayanışma ve kültürel aktarım açısından büyük bir değeri olan bu gelenek, gençlerin ilgisini bekliyor.
🧵 2. Sındırgı’nın Keçesi ve Zili/Sili Dokuması
Sındırgı’da nesiller boyunca sürdürülen keçe yapımı ve özel motiflerle örülen Zili/Sili dokumaları, modern tekstil ürünlerinin yaygınlaşmasıyla yok olma eşiğine geldi. Bu el sanatları artık sadece birkaç usta tarafından yaşatılıyor.
🧿 3. Kamberlik Ritüeli – Çepni ve Tahtacı Türkmenleri
Çepni ve Tahtacı topluluklarında gençlerin hayata hazırlanmasını amaçlayan “Kamberlik” geleneği, toplumsal değer aktarımında önemliydi. Ancak günümüzde bu kültürel mirasa dair bilgi neredeyse tamamen unutulmuş durumda.
🎭 4. Tülü Tabak Oyunu
Balıkesir’in bazı köylerinde özellikle düğünlerde sergilenen “Tülü Tabak Oyunu”, kız kaçırma temalı geleneksel bir halk oyunudur. Renkli kostümler ve mizahi anlatımla oynanan bu oyun, artık sadece anlatılarda yaşıyor.
🍞 5. Sarıbeyler Seferberlik Çöreği
Seferberlik döneminin anısına yapılan bu özel çörek, Sarıbeyler köyünde halen bazı aileler tarafından hazırlanıyor. Ancak tarifini bilen kişi sayısı gün geçtikçe azalıyor.
🕺 6. Pamukçu Erkek Oyunları
Balıkesir merkez ilçesine bağlı Pamukçu beldesinde oynanan erkek halk oyunları, köklü bir geçmişe sahip. Ancak gençlerin ilgisizliği nedeniyle sahnelenme sıklığı oldukça azaldı.
🧶 7. Gönen İğne Oyası
Gönen’in iğne oyaları, zarifliği ve inceliğiyle Türkiye genelinde bilinir. Ne var ki el emeğine verilen değerin azalması, bu zarif sanatın da sonunu getiriyor olabilir.
🍇 8. Nar Ekşisi Üretimi
Balıkesir’in kırsal bölgelerinde geleneksel yöntemlerle yapılan nar ekşisi, hem sağlık hem lezzet açısından değerli. Fakat fabrikasyon ürünlerin artması, bu geleneksel üretimi tehdit ediyor.
🪵 9. Tahta Baskı Sanatı
Ahşap kalıplarla kumaş üzerine desen basma tekniği olan tahta baskı, Balıkesir’de geçmişte yaygındı. Bugün yalnızca birkaç sanatkâr tarafından bilinmekte.
🐴 10. Yörük Göçleri ve Yörük Kültürü
Yaz aylarında yaylalara yapılan göçlerle süslenen Yörük kültürü, göçebe yaşam tarzının ortadan kalkmasıyla birlikte sessizce tarihe karışıyor. Oysa bu kültür Balıkesir’in geçmişine ayna tutuyor.
📌 Unutulmaması Gereken Bir Çağrı
Bu geleneklerin unutulması sadece geçmişin değil, birlik duygusunun ve kültürel kimliğin de kaybolması anlamına geliyor. Yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve eğitim kurumları bu kültürel değerleri yaşatmak için harekete geçmeli.
M.CAN AKYÜREK
