Marmara Denizi'nin Yeni Tehlikesi İstilacı Medüzler
Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, açıklama yaptı. Yaptığı açıklamada, istilacı türlerden biri olan taraklı medüzün İstanbul Boğazı vasıtasıyla Marmara Denizi’ne taşındığını belirtti.
Marmara Denizi’nin Yeni Tehlikesi İstilacı Medüzler… Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, açıklama gerçekleştirdi. Gerçekleştirdiği açıklamada, “Marmara Denizi, Karadeniz’den sonra Türkiye’nin ikinci önemli balıkçılık alanı. Hamsi, sardalya ve çaça gibi balıkların stoklarında çok ciddi azalmalara sebep oldu” dedi.
Taraklı Medüz de İstilacı Türlerden Biri
Prof. Dr. Okyar, AA muhabirine açıklama yaptı. Yaptığı açıklamada, Marmara Denizi’nin fizikokimyasal, trofik yapısı yabancı, fırsatçı türlerin yerleşmesine ve ani popülasyon artışlarına olanak tanıdığını söyledi. Ardından, Okyar, ötrofikasyon, aşırı avcılık ile habitatların tahrip edilmesi gibi çevre sorunlarının istilacı türlerin bolluklarını ve tür sayıları arttırdığını belirtti. Devamında, “Taraklı medüz de bu istilacı türlerden biridir. Şeffaf görünüşü sebebi ile denizanalarına benzese de farklı bir gruba dahil olan ‘mnemiopsis leidyi’ dir. Dahası, taraklı medüz, etçil bir deniz hayvanıdır” ifadelerine yer verdi.
Balık Yumurtaları ve Larvalar Hedefleri
Prof. Dr. Okyar, taraklı medüzün zooplankton, balık yumurtaları ve larvaları üzerinden beslendiğini belirtti. Ardından, bir günde kendi vücut ağırlığının 10 katı besini yiyebildiğini ifade etti.
“Taraklı medüzün Karadeniz’de ilk etkilediği balık türü hamsi oldu”
Okyar, bu canlıların doğal yaşam alanı olan Atlas Okyanusu’ndan gemilerin balast sularıyla 1980’li yılların sonunda Karadeniz’e taşındığına dikkati çekti. Dahası, buradan da İstanbul Boğazı’ndan üst akıntı yoluyla Marmara Denizi ve Akdeniz’e ulaştığını anlattı.
Prof. Dr. Okyar, açıklamalarına eklemeler yaptı. Ardından, taraklı medüz’ün Karadeniz’e ilk geldiği yıllarda üzerinden beslenen herhangi bir canlı olmaması sebebiyle çok hızlı bir şekilde gelişimini sürdürdüğünü dile getirdi. Ayrıca, “Taraklı medüz, üreme şekli açısından çift cinsiyetlidir (hermafrodit). Yani hem dişi hem de erkek birey özelliğini aynı anda tek birey üzerinde bulunduran canlı demektir. Doğal olarak tek bir birey kendi başına tamamen büyük bir koloni oluşturabilir” dedi.
Ayrıca Okyar, taraklı medüzün rejenerasyon özelliğinde bulunduğunu vurguladı. Devamında, bu şekilde hasar gören vücut parçalarını tamamlayabildiğini, ikiye veya daha fazla parçada bireylerde her parçanın kendini tamamladığını ve her bir parçanın birey olarak hayatta kaldığını aktardı.
Marmara Denizi’nin Balık Stoğu
Prof. Dr. Okyar, Karadeniz ve Marmara Denizi’nde hamsinin önemli bir balık stoku olduğunu anlattı. Devamında, şöyle devam etti:
“Taraklı medüzün Karadeniz’de ilk etkilediği balık türü hamsi oldu. 1990’lı yıllarda balık stoklarında çok ciddi düşüşler meydana geldi. Bu durum balık stoklarında çok ciddi ekonomik sıkıntı yarattı. Taraklı medüz, İstanbul Boğazı vasıtasıyla Marmara Denizi’ne taşındı. Marmara Denizi, Karadeniz’den sonra Türkiye’nin ikinci önemli balıkçılık alanı. Burada hamsi başta olmak üzere sardalya, çaça gibi balıkların stoklarında çok ciddi azalmalara sebep oldu. Biz uzun yıllardan beri bu türü de takip ediyoruz. 1990 yılların ortalarında balast suları ile Karadeniz’e ve Marmara Denizi’ne bu tür üzerinden beslenen başka bir denizanası türü geldi ve bu türü biraz baskılamaya başladı. Nispeten eskiye oranla balıkçılık sektörü bu anlamda biraz rahatladı. Geçmiş yıllara oranla nispeten daha az görülen bu tür, hala dönem dönem artışlar gösteriyor ve bu artış gösterdiği dönemlerde özellikle başta hamsi olmak üzere diğer balık stokları ciddi sıkıntılar yaşıyor.”
Öte yandan Okyar, taraklı medüzün özellikle su sıcaklığının yükselmesi ile üremesinde artma olduğunun altını çizdi. Daha sonra, iklim değişikliği ile sıcaklık artışlarının benzeri yabancı ve bu türler için avantajlı bir ortam sağladığını bildirdi. Prof. Dr. Okyar, denizel biyoçeşitliliğin eskiye döndürülmesi için ekosistemin düzeltilmesi çalışmalarının arttırılması gerektiğini sözlerine ekledi.
..Marmara Denizi‘nin Yeni Tehlikesi İstilacı Medüzler…
