Balıkesir’de Ayakkabıcıların Tek Duası: "Zam Gelmesin"
Bir zamanlar bayramlık için sıraya girilen dükkânlarda şimdi “zam gelmesin” duası yankılanıyor. Balıkesirli ayakkabıcıların tek beklentisi, mesleğin nefes alabilmesi için fiyatların sabitlenmesi.

“Benim Tek İsteğim Zam Olmasın” – Balıkesirli Ayakkabıcı İsmail Şanlı’nın Sitemi
Bayramlık Ayakkabı Sıralarından Bugüne: Bir Mesleğin Sessiz Çığlığı
Balıkesir’de küçük yaşlardan itibaren ayakkabıcılık yapan İsmail Şanlı, 2025-2026 yılına dair tek beklentisini şu sözlerle dile getirdi:
“Benim başka bir isteğim yok. Yeter ki zam gelmesin. Fiyatlara yetişemiyoruz.”
Bir Hayat Boyu Ayakkabıcılık
Henüz 15 yaşında başladığı meslek, İsmail Şanlı’nın hayatının büyük kısmını şekillendirdi. Araya kısa bir kahvecilik serüveni girse de, yıllar sonra yeniden işine döndüğünde ilk fark ettiği şey bitmek bilmeyen fiyat artışları oldu.
“Eskiden usta-çırak ilişkisiyle mesleğe bağlanırdık. Şimdi ise ayakkabıcı değil, zam konuşuyoruz” diyor.
Esnafın Ortak Derdi: Bitmeyen Zamlar
Türkiye’de ayakkabı sektörünün en büyük sorunu artan ham madde fiyatları, enerji giderleri ve kiralar. Hem esnaf hem de tüketici aynı cümlede birleşiyor:
“Ayakkabıya yetişemiyoruz.”
Şanlı da bu tabloyu özetliyor:
“Herkes zamdan şikâyetçi. Bizim tek isteğimiz artık fiyatların sabitlenmesi. Zam olmazsa hem esnaf hem vatandaş biraz nefes alır.”
“Önceden Bayramda Sıra Vardı, Şimdi Ayakkabı Almak Lüks Oldu”
Bir zamanlar Balıkesir’de bayram arifeleri ayakkabıcıların en yoğun günleriydi. Ustalar sabaha kadar çalışır, tezgâhların önünde uzun kuyruklar oluşurdu. Bugün ise tablo bambaşka:
“Şimdi bayramlık ayakkabı almak bile lüks oldu. İnsanlar ihtiyacı erteliyor” diyor Şanlı.
Balıkesir’de Ayakkabıcılığın Kültürel Mirası
Balıkesir, özellikle 1970’ler ve 80’lerde kunduracılık geleneğinin güçlü olduğu şehirlerden biriydi. Çıraklıktan yetişen ustalar, ayakkabıyı sadece giyilen bir eşya değil, emeğin ve güvenin simgesi haline getirdi.
Hatta bazı ustalar, tamir sırasında ayakkabıların içinden çıkan altın ya da parayı sahiplerine teslim ettiklerini anlatarak mesleğin dürüstlük kültürünü vurguluyor.
Bugünkü Durum ve Gelecek Tehlikesi
Ayakkabı fiyatları: 500 TL – 2.000 TL aralığında.
Gençler artık mesleğe uzak; çırak bulmak neredeyse imkânsız.
Zincir mağazalar ve online satışlar, küçük esnafın işini giderek azaltıyor.
İsmail Şanlı ve meslektaşları, ayakkabıcılığın tamamen kaybolmaması için destek ve teşvik bekliyor.