Reggae Müzik Tarihine Yolculuk

Reggae müzik tarihine yolculuk

Jamaika’dan Dünyaya

Reggae kelimesi, “paçavra”, “yıpranmış giysiler” anlamına gelen “rege-rege” teriminden gelmektedir. 1960’ların sonlarında Afrika kökenli Jamaikalılar tarafından geliştirilen müzik türüdür. Aslında içeriğinde bir sürü müzik türünü barındırmaktadır. Hem de Mento (bir Jamaika halk müziği türü), ska, rocksteady, calypso, soul ve R&B gibi pek çok türü…Kısaca Jamaika deyince reggae, reggae deyince Jamikalıları düşünmemiz hiç de garip değildir.

Reggae’nin Dünyada Popülerleşmesi

Müzisyen Jimmy Cliff‘in güçlü bir sosyo-politik hikayesi ve eşit derecede güçlü bir reggae soundtrack’i de olan “The Harder They Come” adlı bir film yayınlamasının ardından reggae uluslararası alanda daha popüler bir noktaya ulaşmıştır. Bu ani ilgi muhtemelen reggae’nin en büyük süperstarı Bob Marley‘nin dünya çapında bir efsane ve tür ile en çok ilişkilendirilen isim olmasının da yolunu açmıştır.

Bunun sonucunda, dünyanın her köşesinde köklü reggae çalan gruplar bulunabilmektedir. Çünkü bu kültür içindeki tüm elementlerle dalga dalga yayılmıştır. Bunu sadece müzik olarak değil, Rastafari ruhu olarak da düşünmelisiniz.

Bob Marley

Geliyoruz reggae deyince aklımıza ilk gelen isime. İlk olarak, daha sonraları Bunny Wailer olarak anılacak olan çocukluk arkadaşı Neville Levingston ile ortaokul yıllarında müzik yapmaya başlamıştır. İşin enteresanı daha sonraları Marley’nin annesi Cadella ile Wailer’ın babası Thadeus Levingston beraber çocuk sahibi olmuştur. Bunun üzerine hep beraber yaşamaya başlamışlardır. Tahmin edersiniz ki bu, müzikal yaratım süreçlerini daha da güçlendirmiştir. Marley önceleri enstrüman çalmıyor ancak kendini Bunny Wailer ile birlikte bir vokal grubunda bulmuştur.

1962 yılında, yani 17 yaşındayken 4 şarkı kaydetmiştir. ‘One Cup of Coffee’, ‘Do You Still Love Me?’, ‘Terror’ ve ‘Judge Not Me’. Hatta ‘One Cup Of Coffee’yi Bobby Martell takma adıyla paylaşmıştır. Ancak bu girişimi pek de başarıyla sonuçlanmamıştır.

Kendisinin de söylediği gibi, “Her şey yolunda gitmiyor bazen, ne yaparsan yap olmuyor yine de. En zoru da; bunlara rağmen gülümsemek zorunda kalmak işte.”

Ve tabii ki Marley gülümsemeye devam etmiştir. 1963’te Bob Marley, Bunny Wailer, Peter Tosh, Junior Braithwaite, Beverley Kelso ve Cherry Smith Teenagers adında bir grup kurmuştur. Önce adını Wailing Rudeboys olarak değiştirmiştir. Ardından prodüktör Coxsone Dodd ile tanışmıştır ve grup son adını yani Wailers’ı almıştır. ‘Simmer Down’ adını taşıyan teklileri Jamaika’da bir numaraya yerleşmiştir ve 70.000’den fazla kopya satmıştır.

Türkiye’de Reggae

Türkiye’de reggae dediğimizde aklımıza ilk gelen isim Sattas olmaktadır. Orçun Sünear ve Derya Eke tarafından, 2004’te kurulan grubun adı, Jamaika İngilizce’sindeki “rahatla, takma” anlamlarına gelen “satta” kelimesi ile İngilizce’deki çoğul eki olan ‘s’in bir araya getirilmesiyle oluşmaktadır.

Sahnede izleyenleriniz olduysa bu güzel müzik, ekibin sahnedeki duruşu ve Orçun‘un dansları ile ayrıca şenlenmektedir. Tabii sadece Sattas da değil, Anadolu reggae yapan ama artık maalesef ki aktif olmayan Afra Tafra, hala aktif ve oldukça başarılı olan Bosphoroots da mevcuttur. Bunun yanında oldukça reggae cover grupları bulunmaktadır.

Uzun lafın kısası reggae sadece biz müzik türü değil, aynı zamanda öz saygıyı ve ruhaniliği beraberinde getiren bir yaşam biçiminin dışa vurumudur.