GündemKöşe Yazıları

Şamama

Şamama

 

Öyle bir kavun düşünün ki parfüm kadar etkili mis gibi kokulu ve elma kadar küçük. İşte Şamama adı verilen bu kavun çeşidi günümüzde unutulmuş lezzetlerden biridir.

Bu kavun çeşidi aslında Anadolu’nun hemen hemen her yerinde yetişebilen bir meyvedir. Anadolu’da farklı isimlerle bilinir; şamama, alabaş, cırdatan, cırlangıç, eşememe ve şebeden. Türk Dil Kurumunun sözlüğünde de şamama; güzel kokulu bir tür küçük kavun, kavuna benzer bir yıllık otsu ve sürünücü bir bitki şeklinde tanımlanmaktadır.

Şamama kavununun halk arasında kullanımı da oldukça ilginç:

Eskiden oda kokularının ve parfümün olmadığı dönemlerde, evlerde evin birçok noktasına asılır, elbiselerin arasına konulur, gelin çeyizlerine eklenir, askere giden gençlerin bohçalarına konurmuş.

Peki şamama kavunun lezzeti nasıl? Elbette bildiğimiz kavunlar gibi tatlı değil. Bu nedenle de pek yiyecek olarak tüketilmiyor. Fakat aromasından dolayı eskiden şurup, tatlı, şeker, lokum, şerbet yapımında kullanılmaktaymış. Şimdilerde var mıdır kullanan, onu da ben bilmiyorum şahsen.

A0Cec098 4003 4873 B2A2 5757Ffe35E23

Şamama, aslında ilk hasat edildiği zaman çok güzel kokmazmış. Un veya kepek çuvallarının içinde 2 hafta bekletildikten sonra mis gibi kokmaya başlarmış. İnsanlar hem güzel kokmak hem de arada koklayıp mutlu olmak için yanlarında taşırlarmış.

Bazı kaynaklarda bildirildiğine göre; Eşref Bin Muhammed’in 14. yüzyılda yazdığı eserlerinde tıpta şamama koklamanın sağlığa iyi geldiği, tüketmenin ise mide rahatsızlıklarını giderdiği bildirmektedir. Ayrıca ne kadar doğrudur bilemem ama yine bazı kaynaklarda da Evliya Çelebinin seyahatnamesinde şamama kavunlarının zenginler ve padişahlar arasında hediye olarak sunulmakta olduğuna dair bilgiler de bulunmaktadır. Velhasıl eskiden insanlar hem güzel kokmak hem de arada koklayıp mutlu olmak için yanlarında şamama taşırlarmış.

Eviniz, yuvanız, bahçeniz ve gününüz ŞAMAMA kokulu olsun.

 

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu