GündemEkonomi

“SERMAYE KRİZİ İHRACAT POTANSİYELİMİZİ KISITLIYOR”

Yerel mikro, küçük ve orta boyutlu işletmeleri (KOBİ)’ ne destek sağlayan kar amacı gütmeyen uluslararası sivil toplum kuruluşları, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 12 ülkede 25 binden fazla KOBİ’ye destek vererek istihdam yaratılmasını ve işletmelerin yeni müşteriler ile bağ kurmasını sağladıklarını açıkladı.

 

Sivil toplum örgütleri tarafından yapılan araştırmalara göre Türkiye’de faaliyet gösteren kayıtlı 10 bin Suriyeli işletmenin yalnızca yüzde 1’inin kredi imkanlarına ulaşabildiği ortaya çıktı. ABD merkezli kar amacı gütmeyen uluslararası sivil toplum kuruluşu Building Markets’in 2020 Ocak ayında hazırladığı ‘Türkiye’deki Suriyeli İş insanlarının Finansmana Erişimi’ raporu, büyük çoğunluğunu küçük işletme sahiplerinin oluşturduğu Suriyeli girişimcilerin yüzde 43’ünün ihracat yaparak Türkiye ekonomisine katkıda bulunduğunu açıkladı. Hazırlanan raporda Suriyeli girişimcilerin Körfez, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle ticari ilişkiler kurarak mültecilere iş imkanı sağladığı bildirildi.

 

“Bürokratik Engeller ve Hatalı Yönlendirmeler Potansiyeli Kısıtlıyor ”

 

Yapılan araştırmalara göre, Suriye İç Savaşı’ndan etkilenerek Türkiye’ye gelen mülteci girişimciler üzerine 2016 yılında Türkiye’de 6 binin üzerinde kayıtlı Suriyeli işletmenin bulunduğunu, bu işletmelerin 300 milyon dolar değerinde sermayeyi beraberlerinde getirdiği belirtilirken bugün kayıtlı Suriyeli KOBİ sayısının 10 binin üzerinde olduğu raporlandığı ifade edilmekte. Araştırmaların sonuçları, işletmelerin Türkiye için barındırdığı potansiyel, sermaye eksikliği, bürokratik engeller, hatalı yönlendirmeler ve yapılan yanlış yatırımlar nedeniyle değerlendirilemediğine işaret etti.
Suriyeli işletmelerin finansal durumunu İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) yaptığı saha araştırmasıyla belirlenen, Türkiye’deki Suriyeli İş insanlarının Finansmana Erişimi başlıklı rapor ile Suriyeli girişimciler hakkında dikkat çeken veriler paylaşıldı.

 

YÜZDE 1’İ KREDİYE ULAŞABİLİYOR

 

Sahada gerçekleştirilen araştırmalara dayanan rapora göre Suriyeli KOBİ’lerin yalnızca yüzde 1’i kredi imkanlarına ulaşabildiği belirlendi. Bankalar tarafından ‘yüksek risk’ grubunda değerlendirilen Suriyeli girişimcilerin büyük bir çoğunluğu (yüzde 66’sı) bankacılık işlemleri için katılım bankalarını tercih ediyor. Girişimcilere Türkiye’de karşılaştıkları en temel sorunlar sorulduğunda, üçüncü sırayı ‘finans, kaynak eksikliği’ alırken işletme sahiplerinin yüzde 19’u Türkiye’nin vergi sistemini ve yasalarını bilmediğini ve gerekli finansal danışmanlık hizmetine ulaşamadıklarını aktardı.

 

“Türkiye Suriye arası sağlıklı bara transfer yöntemi yok”

 

Savaş nedeniyle Türkiye ile Suriye arasında sağlıklı bir para transferi yönteminin bulunmaması, Suriye lirasının sürekli değer kaybetmesi, yüksek vergi oranları gibi nedenlerle bankacılık sisteminden uzak duran Suriyeli işletmecilerin kendi aralarında ‘havale’ adı verilen, elden ele para geçmesini sağlayan eski bir para transferi sistemini kullandıkları bilinmekte. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) 2018 yılında yayınladığı verilere yer veren raporda, Suriyeli işletmelerin yüzde 38,5’inin ülke içerisine ya da dışarısına para göndermek istediğinde ‘daha güvenilir’ buldukları ‘havale’ sistemini tercih ettiklerini ortaya koydu. Aracılar sayesinde elden-ele para transferini mümkün kılan havale sistemi, 8. yüzyıldan beri Ortadoğu’da yaygın olarak kullanıldığı ifade edildi.

 

Girişimciler İstihdam Yaratıyor

 

Türkiye’de yer alan 10 binin üzerinde kayıtlı Suriyeli işletmenin yüzde 23’nün  toptan-perakende ticaret ile uğraştığını, yüzde 14’ünün konaklama-gıda sektörlerinde bulunduğunu, yüzde 12’sinin de imalat ile uğraştığını belirten sivil toplum örgütü raporlarında işletmelerin yüzde 75’sinin ‘1 ila 5’ Suriyeli mülteciye iş imkanı sağladığını, yüzde 10’unun ‘6 ila 10’ Suriyeliyi istihdam ettiğini, yüzde 5’lik bir kısmı ise 11 ve üstü çalışana iş sağladığı açıklandı.

 

Danışmalık Hizmetleri KOSGEB’ten hibe alınmasına yardımcı oluyor

 

KOSGEB’ten hibe alınmasına yardımcı olan danışmanlık hizmetleri sağlayan firmalar sayesinde Suriyeli işletmelerin bugüne kadar toplam 600 bin dolarlık sözleşme ve 250 bin dolarlık yatırım kazandığı bildirildi.

 

Sermaye eksikliği yüzünden küçük sermayelerle ayakta kalmaya çalışıyorlar

 

Hazırlanan raporlarda Suriyeli girişimcilerin şirketlerini küçük sermayeler ile sürdürebildiklerine dikkat çekildi. Finansal olarak destek alamayan ve vergi sistemine aşina olmayan Suriyeli girişimcilerin, yüzde 65’i sermaye eksikliği çektikleri belirtilirken, işletmelerin büyük bir çoğunluğu 100 bin lira gibi düşük sermayeye ihtiyaç duydukları açıklandı.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu