Sosyal Gerçekçiliğin Usta Kalemi: Orhan Kemal

Sosyal Gerçekçiliğin Usta Kalemi:

Orhan Kemal’in Ardından 55 Yıl Geçti

Toplumcu gerçekçi edebiyatın öncülerinden Orhan Kemal’in vefatının üzerinden 55 yıl geçti. Gerçek adı Mehmet Raşit Öğütçü olan Orhan Kemal, 15 Eylül 1914’te Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya geldi. Yoksulluk, işçilik, hapishane yılları ve üretken yazarlık hayatıyla edebiyatımıza damga vuran Kemal, 2 Haziran 1970’te Sofya’da geçirdiği kalp krizi sonucu hayata veda etti.

Ekmek Kavgası Veren İnsanların Yazarı

Orhan Kemal, “Murtaza”, “72. Koğuş”, “Ekmek Kavgası”, “Hanımın Çiftliği”, “Gurbet Kuşları” gibi eserlerinde, emekçilerin, işçilerin, yoksul mahallelerin ve yaşam mücadelesi veren insanların hikâyelerini gerçekçi bir dille anlattı. Edebiyat kariyerine şiirle başlayan yazar, zamanla hikâye ve roman alanında kalıcı eserler verdi. “Ekmek Kavgası” adlı ilk öykü kitabı 1949’da yayımlandı ve büyük beğeni kazandı.

Nazım Hikmet’le Cezaevinde Tanıştı

Orhan Kemal, askerlik görevinde “yasadışı yayın bulundurmak” suçlamasıyla ceza aldı ve Adana, Kayseri ve Bursa cezaevlerinde yattı. Bursa Cezaevi’nde Nazım Hikmet’le tanıştı ve bu yıllar yazarlık hayatının dönüm noktası oldu. Bu dostluk, “Nazım Hikmet’le 3,5 Yıl” adlı anı kitabında okuyucuya aktarıldı.

Sinema ve Tiyatroya da Katkı Sundu

1950’li yıllardan itibaren senaryo ve film hikâyeleri kaleme almaya başlayan Orhan Kemal’in eserleri, Türk sinemasında da yer buldu. Atıf Yılmaz’ın çektiği 1960 yapımı “Suçlu” filmi, bir Orhan Kemal uyarlaması olarak dikkat çekti. “Senaryo Tekniği” adlı kitabıyla sinema yazınına da katkı sunan Kemal, tiyatro oyunlarıyla da iz bıraktı. “72. Koğuş” adlı eseri sahnede büyük başarı kazandı ve 1967’de “Yılın En İyi Oyun Yazarı” ödülüne layık görüldü.

Edebiyat Ödülleriyle Onurlandırıldı

1958’de “Kardeş Payı”, 1969’da “Önce Ekmek” öyküsüyle Sait Faik Hikâye Armağanı’na layık görülen yazar, aynı yıl Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü’nün de sahibi oldu. Edebiyat dünyasında bıraktığı iz, her yıl düzenlenen Orhan Kemal Roman Armağanı’yla yaşatılmaktadır.

Orhan Kemal Müzesi’nde Yaşamaya Devam Ediyor

İstanbul’da 2000 yılında açılan Orhan Kemal Müzesi’nde, yazarın kişisel eşyaları, mektupları, kitaplarının ilk baskıları ve çalışma masası sergileniyor. Orhan Kemal, 27 romanı, 12 öykü kitabı, 5 oyunu, birçok şiiri, senaryoları ve film öyküleriyle Türk edebiyatında unutulmaz bir yere sahip.

AA