Raylarda Güneş Enerjisi! İsviçre Modeli Türkiye’ye İlham Olabilir
Tren rayları enerji santraline dönüşebilir mi? İsviçre, raylar arasına yerleştirilen çıkarılabilir güneş panelleriyle dünyada bir ilke imza attı. Bu sistem, ulaşım ve enerji sektörlerinde devrim yaratabilir mi?
İsviçre, dünyanın ilk ray üstüne kurulabilen çıkarılabilir güneş paneli sistemini test etmeye başladı.
Sun-Ways adlı İsviçreli girişim, ülkenin ulusal tren yolları işletmecisiyle iş birliği yaparak, aktif hatlar üzerinde enerji üretimi başlattı.
SWI swissinfo.ch, pv magazine international'in haberine göre, Projeye, İsviçre Federal Ulaştırma Ofisi (FOT) tarafından onay verilmiş durumda. Pilot sistemin 25 Nisan 2025 itibarıyla resmen devreye alındığı bildirildi.
Yeni Nesil Uygulama: Raylarda Güneş Enerjisi
Sun-Ways’in sistemi, fabrikada önceden monte edilen ve kabloları hazırlanan panellerin özel bir tren aracılığıyla ray aralarına döşenmesi mantığıyla çalışıyor.
Tren hattı boyunca ilerleyen bu özel araç, panelleri katlanır biçimde raylara yerleştiriyor.
Bakım gerektiğinde aynı tren hattı üzerinden geçerek panelleri toplayabiliyor — böylece sistemin bakım ve temizliği kesintisiz biçimde yapılabiliyor.
Rayların zaten elektrik altyapısına sahip olması, üretilen enerjinin doğrudan şebekeye aktarılmasını da kolaylaştırıyor.
Ayrıca panellerin temizliği de yine ray üzerinde ilerleyen bir araçla kolayca sağlanabiliyor.
Bu yönüyle proje, lojistik ve altyapı zekâsı açısından da dikkat çekici.
Potansiyel Etki: 1000 MW Güç, 1.8 Milyon Ev Enerjisi
İlk pilot uygulama, 100 metrelik bir ray segmentinde 48 panelle yapıldı.
Bu sistemin yıllık yaklaşık 16 bin kWh enerji üretmesi bekleniyor.
Sun-Ways’in hesaplamalarına göre, İsviçre’nin toplam 7.000 km’lik demiryolu hattına sistem entegre edilirse, yaklaşık 1000 MW kurulu güç elde edilebilir.
Bu, 1 milyonun üzerinde hanenin enerji ihtiyacına denk geliyor.
Uzmanlara göre potansiyel yalnızca İsviçre ile sınırlı değil.
Eğer aynı sistem Türkiye gibi geniş demiryolu ağına sahip ülkelerde uygulanırsa, yaklaşık 1500 MW’lık ek güneş enerjisi kapasitesi elde edilebilir.
Bu da mevcut 11.000 MW’lık güneş enerjisi gücümüze ciddi bir katkı sağlayabileceği anlamına geliyor.
Sürdürülebilir Gelecek İçin Yeni Bir Yol
Bu sistemin en güçlü yanı, yeni araziye gerek duymadan mevcut altyapıyı enerji üretimine dönüştürmesi.
Ayrıca tren trafiğini aksatmadan kurulabiliyor, sökülebiliyor ve bakım kolaylığı sağlıyor.
Uzmanlara göre bu, yalnızca teknolojik bir inovasyon değil, sürdürülebilir kalkınma için stratejik bir hamle.
İsviçre üç yıllık test sürecini sürdürürken, Güney Kore, Japonya ve Endonezya da aynı teknolojiye ilgi göstermeye başladı.
Uzmanlar, bu tarz projelerin iklim teknolojisinde geleceği şekillendiren “sessiz devrimler” olduğunu vurguluyor:
“Gerçek yenilik, sıfırdan başlamak değil, mevcut sistemleri akıllıca dönüştürmektir.”
