TMMOB’da Gündem “Çalışma yaşamı ve Kadın”
TMMOB’da Gündem “Çalışma Yaşamı ve Kadın”
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Balıkesir İl Temsilciliği “Çalışma yaşamı ve Kadın” konulu bir söyleşi düzenledi. Söyleşiye TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Balıkesir İl Temsilcisi Aysun Aykan ve Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevinç Uyangör konuşmacı olarak katıldı.
Aykan “Fırsat Eşitliği Sağlanması Çalışılmaktadır”
Kadınların iş yaşamı ile aile yaşamının uyumlaştırılma çabalarının hala devam ettiğini fakat yeteri kadar sonuç alınamadığını dile getiren Aykan “İnsanların Çalışma hayatına başlaması, insanlık tarihinin başlangıcından beri vardır. Günümüzdekine benzer kadınların çalışma yaşamına girişi 18. Yüzyılda gerçekleşmiştir. Sanayi devrimi ile yeni bir üretim örgütünün oluşması kadınların çalışma yaşamına girmesinde büyük bir etken olmuştur. Sanayi devrimi ile birlikte kadınlar sadece tarım da değil, hizmet sektöründe de yer almaya başlamışlardır. Nitelikli işgücü ihtiyacı aramayan fabrikalarda çalışan kadın, artık ücretli çalışmaya başlamıştır. Bu olumlu gelişmeye rağmen, Fabrikalarda çalıştırılan kadınlar, kötü çalışma koşullarında istihdam edilmiş, düşük maaşlara maruz da bırakılmıştır. Günümüzde gerek yasalarla gerek kadınların mücadeleleri ile çalışma yaşamında kadın ve erkek arasında ayrımcılık yapılmaması, fırsat eşitliği sağlanması çalışılmaktadır” şeklinde konuştu.
Kadınların çalışma yaşamında karşılaştığı sorunlara da değinen Aykan, bu sorunları şöyle sıraladı.
- Cinsiyet Ayrımcılığı
- Eğitim ve Mesleki Eğitimde Eşitsizlik
- İşyerinde Mobbing
- İş Bulma ve Yükselmede Eşitsizlik
- Psikolojik Taciz
- Kayıtdışı Çalıştırma
- Sosyal Haklardan Yararlanmada Eşitsizlik
- İş Güvencesizliği
Aykan “Gerekli Cezaların Verilmesi Gerekiyor”
“Toplumda kadınlara uygulanan eşitsizliğin ve ayrımcılığın sonuçlarına da değinen Aykan “Kadınların çoğu hayatlarını ilgilendiren kararları almada güç sahibi değildir. Kadınların çoğu para, sosyal çevre ve yasalar gibi güç kaynaklarına uzaktır. Bireyleri, aileleri ülkenin bir bütün olarak insani gelişmesini etkiler. En ağır sonuçlarından birisi kadına yönelik şiddet ve buna bağlı ölümlerdir. Bizler biliyoruz ki toplumda yer edinebilmek, iş hayatına erkek bireyler ile eşit katılımı sağlayabilmek yine biz kadınların mücadelesi ile olacaktır. Kadınların sağlık, gıda, eğitim, tarım olsun kısaca her alanda sesimizi duyurmamız gerekiyor. Kadınlar meslek hayatında yaşadıkları sorunları sorgulama ve araştırma, ait oldukları kurumda yönetimde söz sahibi olma gibi konularda yeterli mücadeleyi gösterememişlerdir. Kamu kurumlarında, Erkeklerin kadınlara her türlü baskı ve saldırılarına rağmen kadınlar birbirlerine yeterince destek vermemişlerdir, bunun sonucu kadınların mücadele içerisinde yeterince yer almamasını beraberinde getirmiştir. Özellikle yerel yöneticilerin, kamusal alanda çalışan kadın mühendislere, yönetmeliklere uygun olmayan hatalı raporları, etüt ve projeleri onaylamaları için baskı yapması, tehditleri vb. ile maalesef günümüzde daha fazla karşılaşılmaktadır. Bunun gibi kamusal alanda çalışan kadın mühendislere mesleki uygulama ve pratiklerde, hertürlü baskı, psikolojik yıldırma, tehdit, vb. uygulayanlara soruşturma ve inceleme başlatılarak gerekli cezaların verilmesi gerekiyor”
Aykan “Mobbing Ülkemizin gündeminden çıkmalı!”
“Hertürlü Şiddet ve Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Şarttır. Sağlıklı kuşakların yetişmesi ve sonucunda çağdaş bir Türkiye’nin oluşumunda en önemli etkiyi kadınlarımız sağlamaktadır.Bugün ülkemizde toplumsal cinsiyet ayrımcılığı, aile içi ilişkilerden başlayarak kamusal alanda da her düzeyde yaşanmaya devam etmektedir. Cinsiyet farklılığı toplumsal konumumuzu pek çok konuda etkiliyor. Meslek seçimi ve iş yaşamında da bu yersiz konumlandırmanın doğurduğu sorunlara maruz bırakılmaktayız. Biz kadın mühendisler olarak iş arama sürecinde Çalışmak istediğimiz sektör ve birimlere tercih edilmiyoruz”
Aykan Meslek Eğitim Politikalarına Vurgu Yaptı
Son olarak kadınların iş yaşamında bilim ve teknoloji ışığında mesleki eğitim politikalarının oluşturulması gerektiğine vurgu yapan Aykan “Günümüzde çalışan kadının iş yaşamında ve aile yaşamında karşılaştığı sorunlar çözülmeye çalışılmaktadır. Kadının çalışmasına yönelik mevzuatta birçok yasal düzenleme bulunmasına rağmen, uygulamadaki eksiklikler sebebiyle hala işe alımda ve yükselmede ayrımcı uygulamalarla karşılaşmakta, işyerinde baskıya ve iş güvencesizliğine maruz kalmaktadır. Devletin özel veya kamu sektörü çalışan ayrımı yapmadan, çalışan annelerin çocuklarına ücretsiz kreş imkânı sağlaması onun iş hayatına girmesini kolaylaştıracaktır.
Aykan “Cinsiyet Eşitliği Derslerinin Verilmesi Gerekmektedir”
“Geleneksel Cinsiyet farklılığından kaynaklı yaşadığımız sorunların ortadan kalkması için öncelikle kadınlardan başlayarak tüm toplumda farkındalığın arttırılması için ilkokuldan başlayarak tüm eğitim süreçlerinde toplumsal cinsiyet eşitliği derslerinin verilmesi gerekmektedir. Hatta tüm çalışma alanlarında, işyerlerimizde yaşam alanlarımızda bu eğitimlerin verilmesi gerekiyor”
Aykan “Ülkemiz Daha Gelişecektir”
“Bunların sağlanması halinde kadınlar daha güçlenecektir; Ülkemiz daha gelişecektir. Türkiye’ de kadının iş yaşamının her alanında kendini sürekli geliştirmesini sağlayacak, bilim ve teknoloji ışığında mesleki eğitim politikaları oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Aksi takdirde, geleceğimiz olan kadınların sorunları sürekli bir şekilde artacak ve toplumsal, ekonomik yapımız olumsuz etkilenecektir” dedi.
Uyangör Türkiye’de Kadın Temsilinin Düşük Olmasına Dikkat Çekti
Aynı söyleşide konuşmacı olan Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevinç Uyangör, istatistiklere dikkat çekti. Ülkemizdeki öğrencilerin yüzde 45’inden fazlasının kadın olmasına rağmen akademik mecrada bu oranın yüzde 43, yöneticilerin oranının ise yüzde 3,94 olduğunu söyledi. YÖK verileri incelendiğinde ise sayıların birbirine yakın gözükse de kademe yükseldikçe bu oranın düştüğünü ifade etti. 127 devlet üniversitesinden sadece 5’inde kadın rektör olduğunu söyleyen Uyangör:
“Genel olarak veriler; Türkiye’de kadın akademisyen profilinin gelişmiş ülkelerin profillerinden nispeten farklılaştığını göstermektedir. Kadın akademisyenler pek çok sorun yaşamakta, ancak erkek meslektaşlarına göre de mesleklerinden daha fazla keyif almakta ve doyum elde etmektedir. Bu durum Türkiye’de kadın akademisyenlerin akademisyenliği sevdiğini göstermektedir. Sonuç olarak Türkiye mekanik bilimler ağırlıklı fen bilimlerinden ve idari pozisyonlardan uzak duran, ev ve akademi arasında ‘patriyarkal’ toplum yapısının yüklediği çoklu rolleri üstlenmiş, hiyerarşinin üst pozisyonlarına gidildikçe sayıları azalan ancak tüm bunlara rağmen akademisyen olmayı seven bir kadın akademisyen profili olduğu söylenebilir” şeklinde konuştu.
