TÜİK Açıkladı! İşte Balıkesir'de Yaşlı Nüfusu
2024 Aktif Yaşlanma Endeksi: Türkiye'nin Yaşlı Nüfus ve Aktif Yaşlanma Durumu
TÜİK Açıkladı! İşte Balıkesir’de Yaşlı Nüfusu
Türkiye, son yıllarda yaşlanan nüfus yapısıyla birlikte önemli bir demografik dönüşüm sürecine girmektedir. Çocuk ve genç nüfusun azalmasıyla, yaşlı nüfusun hızla arttığı ülkemizde, 2024 yılı itibarıyla Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) 29,7 olarak hesaplandı.
Balıkesir’de Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi Artıyor
Balıkesir’de son yıllarda doğuşta beklenen yaşam süresi artmaya devam ediyor. 2017, 2020 ve 2023 yıllarına ait veriler, ilin sağlık ve yaşam koşullarındaki iyileşmeleri gözler önüne seriyor.
2017 yılında doğuşta beklenen yaşam süresi 77,5 yıl iken, bu rakam 2020 yılında 78,0 yıla yükseldi. 2023 yılı itibariyle ise 77,3 yıl olarak kaydedildi.
Türkiye’deki Yaşlı Nüfus Artışı
Türkiye’nin yaşlı nüfusu, hızla artmaya devam etmektedir. 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 olan yaşlı nüfus, 2024’te %20,7 artarak 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaşmıştır. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2024 yılında %10,6’ya yükselmiştir. Bu oran, Türkiye’nin 2030 yılında %13,5, 2040’ta %17,9, 2060’ta %27,0 gibi yüksek rakamlara ulaşacağına işaret etmektedir.
Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) Nedir?
Aktif Yaşlanma Endeksi, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) tarafından geliştirilen, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini ölçen bir göstergedir. AYE, dört ana bileşenden oluşur:
-
İstihdama Katılım: Yaşlı bireylerin iş gücüne katılım oranı.
-
Topluma Katılım: Yaşlıların sosyal etkinliklere ve siyasi yaşama katılım düzeyi.
-
Bağımsız, Sağlıklı ve Güvenli Yaşam: Yaşlıların sağlık durumu, bağımsızlıkları ve yaşam kalitesi.
-
Aktif Yaşlanma İçin Kapasite ve Elverişli Ortam: Yaşlıların sağlıklı yaşam beklentisi, eğitim durumu ve sosyal bağlanma düzeyleri.
Türkiye’nin 2024 AYE Sonuçları
2024 yılı için Türkiye’nin genel AYE değeri 29,7 olarak belirlenmiştir. Bu, yaşlı bireylerin aktif yaşlanma süreçlerinin genel durumu hakkında bilgi verirken, farklı bileşenlerdeki gelişmeleri de gösteriyor.
Bileşen Değerleri (2023-2024)
-
İstihdam Bileşeni: 2023 yılında 25,9 olan bu değer, 2024’te 27,6’ya yükseldi.
-
Topluma Katılım Bileşeni: 2023’te 12,0 olan bu değer, 2024’te 12,5’e çıktı.
-
Bağımsız, Sağlıklı ve Güvenli Yaşam Bileşeni: 2023’te 65,5 olan bu değer, 2024’te 65,0’a geriledi.
-
Aktif Yaşlanma İçin Kapasite ve Elverişli Ortam: 2023’te 44,3 olan bu değer, 2024’te 46,1 oldu.
AB Üye Ülkeleri ile Karşılaştırma
Türkiye’nin AYE değeri, AB üye ülkelerinin ortalamasının gerisinde kalmaktadır. 2018 yılında AB ortalaması 36,8 iken, Türkiye’nin genel endeks değeri 2024’te 29,7 olmuştur. Türkiye, özellikle kadınlar arasında önemli farklar göstermektedir. Kadınlar için Türkiye’nin AYE değeri 25,3 olarak hesaplanırken, AB ortalaması 35,3’tür.
Bölgesel AYE Farklılıkları
2024 yılı itibarıyla Doğu Karadeniz Bölgesi, 33,3 ile Türkiye’nin en yüksek AYE değerine sahip bölgesi olarak öne çıkmaktadır. Bunu sırasıyla Batı Marmara ve Kuzeydoğu Anadolu bölgeleri izlemektedir. Diğer taraftan, Güneydoğu Anadolu bölgesi 26,9 ile en düşük AYE değerini göstermektedir.
İstihdam Bileşeni ve Cinsiyet Farklılıkları
2024 yılı için istihdam bileşeni endeks değeri 27,6 olarak belirlenmiştir. Bu bileşen, yaşlı bireylerin çalışma hayatına katılımını ölçen önemli bir göstergedir. Türkiye’de erkeklerde istihdam oranı 40,4 iken, kadınlarda bu değer yalnızca 15,5 olmuştur. Bu durum, yaşlı kadınların iş gücüne katılımındaki düşük seviyeyi yansıtmaktadır.
Topluma Katılım Bileşeni
Topluma katılım bileşeni, yaşlıların sosyal hayata entegre olma düzeyini ölçmektedir. 2024 yılı için topluma katılım bileşeni değeri 12,5 olarak hesaplanmıştır. Bu değer, Türkiye’nin AB ortalamasının gerisinde kalmaktadır, ancak yine de bazı bölgelerde daha yüksek değerler elde edilmiştir. İstanbul, 17,0 ile en yüksek topluma katılım değerine sahip bölge olurken, Doğu Karadeniz bölgesi 9,2 ile en düşük değeri göstermektedir.
Bağımsız, Sağlıklı ve Güvenli Yaşam
2024 yılı itibarıyla bağımsız, sağlıklı ve güvenli yaşam bileşeni endeks değeri 65,0 olarak hesaplanmıştır. Türkiye, bu alanda da AB ülkeleri ortalamasının gerisinde yer almaktadır, ancak Ege Bölgesi 68,1 ile en yüksek değeri elde etmiştir. Bu, bölgedeki yaşam kalitesinin yüksek olduğunu gösteriyor.
Bülten