Türkiye Tuz Tüketimini Azaltmaya Çalışıyor
Sağlık Bakanlığı, günde 5 gramdan daha az tuz tüketiminin inme riskini %23, kalp damar hastalıklarının genel hızını ise %17 azalttığını belirterek, tuz tüketiminin azaltılması gerektiğini vurguladı.
Türkiye Tuz Tüketimini Azaltmaya Çalışıyor
Tuzun Hayati Önemi ve Zararları
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından verilen bilgilere göre, tuz (NaCl), vücudun sıvı dengesi, kan basıncının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin sağlanması ve sinir-kas sisteminde uyarıların iletilmesi gibi hayati fonksiyonlar için büyük önem taşıyor. Ancak, aşırı tuz tüketimi insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Dünyada ölümlerin yarıdan fazlasına bulaşıcı olmayan hastalıklar neden olurken, bu hastalıkların yüzde 30’unu kalp damar hastalıkları oluşturuyor. Aşırı tuz tüketimi, sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite yetersizliği, sigara ve alkol kullanımı gibi faktörler bu hastalıkların en önemli değiştirilebilir risk faktörleri arasında yer alıyor.
Hipertansiyon ve Tuz İlişkisi
Yüksek kan basıncı (hipertansiyon), dünyadaki tüm ölümlerin yüzde 13’ünden sorumlu tutuluyor. Kan basıncı seviyesinin en önemli belirleyicisi ise tuz miktarı. Günlük 2 gramdan fazla sodyum ya da 5 gramdan fazla tuz tüketimi, yüksek kan basıncı, artmış kalp hastalıkları ve inme riskini artırıyor. Bu nedenle tuz tüketiminin azaltılması büyük önem taşıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Önerisi
Dünya Sağlık Örgütü, günlük tuz tüketimini 5 gram olarak öneriyor. Ancak pek çok Avrupa ülkesinde günlük tuz tüketimi 8-11 gram arasında değişiyor.
Türkiye’de Tuz Tüketimi ve Azaltma Çalışmaları
Türkiye’de yapılan SALTÜRK çalışması, günlük tuz tüketiminin 15 gram olduğunu gösterdi. 2011 yılından itibaren uygulanan Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Eylem Planı sayesinde günlük kişi başı tuz tüketimi 10,2 grama düşmesine karşın hala önerilen miktarın 2 katı.
Eylem Planı Kapsamında Yapılan Değişiklikler
Sağlık Bakanlığı tarafından hayata geçirilen eylem planı sonrasında yapılan değişiklikler ise şöyle:
- Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği (2012) uyarınca ekmekteki tuz oranı yüzde 25 azaltıldı.
- 100 gram ekmekte tuz miktarı 2 gramdan 1,5 grama düşürüldü.
- Pastırmadaki tuz oranı 100 gram kuru malzemede 8,5 gramdan 7 grama düşürüldü.
- Kırmızı biberdeki tuz oranı yüzde 22 azaltıldı. Buna göre, 100 gram biberde tuz miktarı 9 gramdan 7 grama indirildi.
- Domates salçasındaki tuz miktarı yüzde 64 azaltılarak, 100 gram salçada tuz miktarı 14 gramdan 5 grama düşürüldü.
- Zeytindeki tuz oranı yüzde 50 azaltılarak, maksimum düzey yüzde 8 ile sınırlandırıldı.
- Peynirdeki tuz oranı yüzde 35-61 azaltıldı. Farklı peynir türlerine bağlı olarak 100 gram peynirdeki maksimum tuz miktarı 3-7,5 gram olarak belirlendi. Tuz paketlerinin üzerinde ‘Tuzu Azaltın Sağlığınızı Koruyun’ ibaresi zorunlu kılındı.
- Okul kantinlerinde satışa sunulan besinler için tuz miktarına yönelik kriterler geliştirildi.
- Kamu kurumlarının kafeteryalarından ve yemekhanelerinden tuzluklar kaldırıldı.
Haber: AA