Türkiye’nin ilk Ziraat Mektebinin Kepsut’ta Olduğunu Biliyor muydunuz?
Hep deriz ya “Türkiye’yi doyuran il Balıkesir”, aynı zamanda da hepimizin dilindedir şu cümle “Tarım ve hayvancılık kenti Balıkesir”. Ama maalesef bu söylemi, eğitimde de bir marka olan Balıkesir’in eğitim hayatına bir türlü geçirememişiz. Oysa Balıkesir’in tarım ve hayvancılık şehri olduğu taa Osmanlı döneminde fark edilmiş ve Cumhuriyet döneminde de bu özelliğine değer verilmiş. Ama o dönemin yetkilileri bunu söylemde bırakmamışlar eyleme dökmüşler ve Türkiye’nin ilk Ziraat Mektebi’ni Kepsut ilçesinde kurmuşlar. İşte bugünkü köşe yazımda bu mektepten ve Balıkesir’in Ziraat Fakültesi hayalinden bahsetmek istiyorum.
Osmanlı döneminde 1915’te “Çiftlik Mektebi” olarak kurulan Kepsut’taki bu bina Yunan işgali döneminde askeri kışla olarak hizmet vermiş. Cumhuriyetin ilanının ardından ise Türkiye’nin ilk ziraat mektebi olarak “Kepsut Ziraat Mektebi” adıyla yeniden açılmış. Ancak, masrafları fazla olduğu gerekçesiyle 1927 Ağustos ayında geçici olarak, 1928 yılında ise tamamen kapatılarak okulun öğretmenleri, öğrencileri ve içerisindeki tarım aletleri Bursa’ya gönderilmiş. Bu tarihten sonra bina bir süre boş kalmış. Daha sonra askeriyeye devredilen bina, kışla ve karakol olarak kullanılmış. Şimdilerde ise sahip çıkılmayı bekleyen bu bina yıkık bir harabe halinde. Bununla birlikte, Kepsut Belediye Başkanı İsmail Cankul’un 2017 yılı sonlarında bu tarihi bina ile ilgili olarak geliştirdiği proje müjdesi olduğunu da hatırlatalım. Umarım en yakın zamanda bu proje hayata geçirilerek bu tarihi bina hak ettiği değeri yeniden kazanır.
Her neye, Ziraat Mektebi’nin hikayesine devam edelim. Ziraat Mektebi’nin olarak tahsis edilen bu alan yaklaşık 170 dönüm kadar arazi üzerine kurulmuş. Bu okulda kurulan örnek çiftlik tam anlamıyla, en son bilimsel çalışmaların ışığında çevreden gelen öğrencilere eğitim verirken, aynı zamanda öğrencilere hayvan yetiştirmeyi, bunların hastalıkları ile mücadele etmeyi, çevrede kurulan bağda her türlü meyve yetiştirmeyi, bu ürünleri kurutup saklamayı, konserveciliği, tarlaları en uygun ve fenni biçimde ekmeyi ve arıcılığı da öğretmeyi sürdürmüştür. Tamda Balıkesir’lilerin haya ettiği gibi değil mi?
Şimdi gelelim tüm bunlardan çıkartacağımız derse. Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Türkiye’yi doyuran il unvanına sahip, tarım ve hayvancılık merkezi Balıkesir, Ziraat Fakültesini çoktan hak ediyor. Veterinerlik Fakültesi’nin ardından, Ziraat Fakültesinin de açılması ile tarım ve hayvancılıkta zaten marka olan Balıkesir, akademik açıdan da önemli bir aşama kaydedecektir. Ancak Balıkesirliler yıllardır bu hayalleri kurarken, şehrimizde bulunan iki üniversitemizden biri olan 17 Eylül Üniversitesi kurmuş olduğu Ziraat Fakültesini YÖK’ün Doluluk Oranı Kriteri gereği 15 Haziran 2020-2654 sayılı kararname ile kapattı. Bu arada Balıkesir Üniversitesi de Et, Süt Ürünleri ve Hayvan Yetiştiriciliği gibi programların da olduğu okulunu Bandırma 17 Eylül Üniversitesine devretti. Keşke bu süreçte Ziraat Fakültesinin Balıkesir’e devredilmesi de gerçekleştirilebilseydi. Ne diyelim kaçan balık büyük olurmuş. Şehrimize değer katacak, bilinçli üretici yetiştirilmesini sağlayacak, üretime ve akademik çalışmalara destek verecek Ziraat Fakültesi Balıkesir’e çok yakışacaktır. Üniversite-Siyaset-Sivil toplum ve Halk iş birliği ile bu hayal gerçekleşir mi? Ne dersiniz?
