Türkler Genetik Hastalıkların Şifresini Çözüyor
Türk Araştırmacılar Süper Bilgisayarla Genetik Hastalıklara Çözüm Arayacak. Türk Araştırmacılar MareNostrum5 ile Genetik Hastalıkların İzinde

Türkler Genetik Hastalıkların Şifresini Çözüyor
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nden bir araştırma ekibi, Avrupa Yüksek Performanslı Hesaplama Ortaklık Girişimi kapsamında geliştirilen “MareNostrum5” adlı süper bilgisayara erişim hakkı kazandı. Bu sayede, genetik hastalıklarla ilgili çözümler üretecekler.
Türkiye’nin 2019’dan beri üyesi olduğu Euro HPC kapsamında kurulan “MareNostrum5”, yeni bilimsel atılımlara olanak sağlayacak yeteneklere sahip bir cihaz olarak dikkat çekiyor. Dünya sıralamasında 8. sırada yer alan bu süper bilgisayar, yapay zeka, iklim değişikliği, yenilenebilir enerji ve sağlık bilimleri gibi pek çok alanda bilim insanlarına ve endüstriye hizmet ediyor.

380 Bin Dizüstü Bilgisayara Eşdeğer Güç
MareNostrum5’in bilgi işlem kapasitesi 380 bin dizüstü bilgisayara eşit olup, bir dizüstü bilgisayarın 46 yılda yapacağı işlemi 1 saatte gerçekleştirebiliyor.
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nde laboratuvarı bulunan İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Biyofizik Ana Bilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Seyit Kale’nin öncülüğündeki araştırma ekibinde yer alan doktora öğrencisi Serhan Turunç ve araştırmacı Hatice Döşeme, MareNostrum5’e erişim hakkı kazanan ilk Türk araştırmacılar oldular. Ekip, süper bilgisayarın muazzam işlem gücünden yararlanarak nadir genetik hastalıklarla ilgili teşhis ve tedavi için daha etkili stratejiler geliştirmeyi hedefliyor.
Epigenetik Mekanizmalar Haritalanacak
Kazandıkları bilgi işlem süresiyle bu çalışmaları haritalamak ve yeni epigenetik mekanizmaları ortaya çıkarmak için kapsamlı analizler ve simülasyonlar gerçekleştirecek olan araştırmacılar, nadir hastalıklar arasında yer alan ve büyüme kusurları, zihinsel engellilik, otizm ve erken yaşlanmaya yol açan Rahman sendromu üzerinde çalışmalara odaklanacak.

Serhan Turunç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bilgisayar ortamında hesaplamalı yöntemler kullanarak biyolojik moleküllerin hücre içinde nasıl davrandığını tespit ediyoruz. Araştırmamızda hastalığa sebep olan mutasyonu taşıyan protein ile mutasyonu olmayan proteinin birbirleriyle olan dinamiğini inceliyoruz. Bu çalışma sonucunda farklılıklardan doğan ilişkileri çeşitli deneylerle de yorumlayarak genetik hastalıklar için moleküler seviyede tanı oluşturmaktayız ve bu sayede tedavi için terapötik yöntemlere yön vermiş oluyoruz.” dedi.
Araştırma Ekibinin Hedefleri ve Beklentileri
Seyit Kale ise her hastalığın moleküler bir açıklaması olduğunu ifade ederek, çalışmanın önemini vurguladı ve “Her hasta için deney mümkün olmasa da simülasyon yapabilmemiz mümkün. Yani orada da bizim görevimiz başlıyor. Moleküler bir resim ortaya koyuyoruz.” dedi.
Hatice Döşeme, MareNostrum5’in geçen yılın sonlarında İspanya’nın Barselona kentinde açıldığını belirterek, bu bilgisayara erişim hakkı kazandıkları için gururlu olduklarını söyledi.
Bu önemli çalışmayla, Türk araştırmacılar genetik hastalıkların teşhis ve tedavisinde çığır açacak stratejiler geliştirmeyi hedefliyor.

AA