Yağmur Kokusu

Şakır şakır yağan bir yağmurun ardından pek çoğumuz havaya yayılan o hoş kokuyu derin derin içimize çekeriz. “Oh mis gibi toprak koktu” deriz. Peki, nedir bu kokunun kaynağı, hiç merak ettiniz mi?

Bu sorunun cevabını vermeden bir mucize eseri olan yağmurun oluşumunu çok teknik terimler kullanmadan basitce bahsetmek te fayda görüyorum: Her an milyonlarca metre küp su, okyanuslardan atmosfere, oradan da yağmur bulutlarıyla karalara taşınıyor. Eğer bu dolaşımı biz organize etmeye kalksaydık, kuşkusuz Dünya’nın tüm teknolojisini biraraya getirsek dahi bunu başaramazdık. Ancak buharlaşma yoluyla, hayat kaynağımız olan su, bize masrafsız ve zahmetsiz bir biçimde ulaştırılmaktadır. Uzmanların dediğine göre, her yıl okyanuslardan 45 milyon metre küp su buharlaşıyor. Buharlaşan su, bulutlar haline sokulup rüzgarlar vasıtasıyla karalara taşınıyor. Soğuk hava katmanına rastlayan bu buhar tanecikleri havadaki toz parçacıklarına tutunarak su damlaları haline dönüşüyor. Bunlar da birleşerek tonlarca ağırlıktaki bulutları oluşturuyor. Bu su damlacıklarının yeryüzüne düşmesi yani yağmur oluşturması için de belirli bir büyüklüğe gelmesi gerekiyor. Yeterli büyüklüğe ulaşan su taneleri yerçekiminin etkisiyle yere düşmeye başlar. Bu arada bütün bu anlattığımız işlemlerin ortalama 8 gün sürüdüğünü de hatırlatayım.
Eğer bu yağmur yağdırılmasaydı; dünya yüzeyinden buharlaşan suyun yere inmesi mümkün olmayacak, atmosfer katmanları buhardan kalınlaşacak, dünyada hiçbir bitki yetişemeyecek ve tatlı su kaynakları kuruyup yok olacaktı.

Yüce kitabımız Kuran’ı Kerim’de yağmurun oluşumu ile ilgili şu iafadeler geçmektedir: “İçtiğiniz suyu hiç düşündünüz mü? Onu buluttan siz mi indirdiniz, yoksa indirenler Bizler miyiz.? Eğer dileseydik onu acı bir su yapardık. Artık şükretmeli değil misiniz?..” (Vakıa 69)

Gelelim başta sorduğumuz o yağmur sonrası burnumuza gelen kokunun kaynağına. Aslında bu kokunun pek çok nedeni var. Yağmurdan sonra toprağın yapısı, bitki çeşitliliği gibi nedenlerden dolayı ortamda çeşitli kokular yayılabilir. Bu nedenle yağmurun ardından burnumuza gelen kokuları hepimiz farklı tanımlarız. Ancak bu konuda en yaygın olarak tarif edilen koku, toprak kokusu olarak ifade edilen kokudur. Bu kokunun kaynağı toprakta bulunan ve aktinomiset adı verilen bakterilerdir. Bu bakteriler toprak nemliyken gelişir ve toprak kuruduğunda sporlar üreterek çoğalmaya başlar. Yağmur yağdığında da, toprağın içindeki bu sporlar yağmur damlalarının etkisiyle havalanır. Yağmur durduktan sonra ortamda oluşan nemli hava ise bu sporları havada oradan oraya taşıyarak burnumuza ulaştırır. Böylece toprak kokusu olarak tarif ettiğimiz aromatik bir koku alırız.
Hayatınızın yağmur gibi bereketli olması dileklerimle…