Zeytin Sineği Ve İncir Ağacı
Zeytin Sineği Ve İncir Ağacı
Yaklaşık on gündür özellikle boyun bölgesi, kulak, göz, burun ve saç dipleri olmak üzere neredeyse kaşınmayan kimse kalmadı etrafımda, uyuz olmuş gibi. Kaşıntısının yanı sıra sızısı ve gece uykusunu haram etmesi de cabası. Sinekliğin bile fayda etmediği minicik kanatlıların saldırısına uğradık adeta. Elbette bu sorun bölgeme özgü değil sadece. Bir yandan ilaçlama yapılsın istiyorum bir yandan da onların ekosisteme olan faydalarını düşününce, zirai ilaçlamanın daha zarar verici olduğu gerçeği düşündürüyor beni. Şu sıralar resmen Mersinli’nin Kanada Günlüğü ’ne benzedi benim de Karaağaç günlüğüm. Zira Balıkesir Bölgesi’nde bulunan yaklaşık on bir milyon zeytin ağacının varlığını düşününce, mücadele sürecinin uzun soluklu olacağına kanaat getirdim.
Geçen sene neden bu kadar hissetmediğimi hala anlayamadığım zeytin sineklerinin bize verdiği rahatsızlık, otuz ile kırk gün devam edecekmiş çünkü larva dönemi ancak bu sürede tamamlanıyormuş. Zeytin meyvelerinin çürüyerek dökülmesine, zeytinyağı miktarının azalmasına ve kısmen de yağda asitliğin yükselmesine sebep olan bu minik canlılar, sadece bizim değil elbette üreticilerin de korkulu rüyası. Umarım il belediyesi ve üniversitenin üzerinde çalıştığı biyolojik ilaçlama çalışmaları sonuçlanır ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu duruma çözüm bulunur. Gerçi şu sıralar ülkece yaşadığımız sorunların yanında zeytin sineğine sorun demek, komik gelmiyor da değil hani düşününce.
Araştırırken kadim bir bilgiye rastladım, gerçi mutlaka biliniyordur. Ege kıyılarında yaşayan Yunanların, her zeytinliğe 3-4 incir ağacı dikmelerinin nedeni, zeytin ağacı ile incir ağacı aynı dönemde meyve verdiği için, zeytin sineğine de iyice olgunlaşan incir meyvelerinin balı daha cazip geliyormuş. Zeytinliklerdeki incir ağaçları tıpkı bir paratoner gibi zeytin sineklerini üzerine çekiyormuş. İncir balını yiyen zeytin sinekleri de bir süre sonra zehirlenerek ölüyormuş. Ancak bu bilgiye rağmen, yeni nesil zeytin üreticilerinin birçoğu “incir ağaçları sinek topluyor” diye kesmiş zeytinliklerinden ve haliyle sineğin, besin kaynağı da zeytin ağacının meyvesi olmuş böylece. Elbette bu uygulamanın kesin çözüm olup olmadığı da sanırım incir ağaçları büyüyüp çoğalınca anlaşılacak.
Ülke ekonomisi için bir hayli öneme sahip kültürel mirasımız olan bu ölümsüz ağaçların verimliliğini arttırmak, daha doğrusu zaten verimli olan ağaçların ve meyvelerinin zarar görmemesini sağlamak için, canla başla çaba sarf edildiğinden eminim, ülke politikası gereği. TİM’in yaptığı bir çalışmaya göre, Türkiye zeytinyağı üretiminde dünya sıralamasında beşinciymiş. Bu sevindirici haber karşısında, ata mirası olan zeytinliklerin diyarında yaşayan bizler de payımıza düşen bu kısa dönem rahatsızlığını hoş görelim artık sağladıkları yaşamsal faydaları ile varlıklarını sürdürebilmeleri için, bu ölümsüz zeytin ağaçlarının.
Demet TOK
Şair/Yazar
