Ramazan'da Asitli İçeceklere Alternatif: “Yerli Malı Meyan Şerbeti”

Ramazan ayının sıcak günlerinde susuzluğumuza en güzel çaredir yerli malı içeceğimiz meyan şerbeti. Bu öyle bir içecek ki, asitli içecekler gibi mideye zarar da vermiyor, tam tersi hem mideyi rahatlatıyor hem susuzluğu gideriyor hem de şifa dağıtıyor.
Halk arasında, tatlı kök, boyam, piyam ve biyam adlarıyla da bilinen meyan kökü; Haziran Temmuz aylarında sarı, mavimsi mor veya kahverengi renkli çiçekler açan, toprak altında kökleri 1 metreye ulaşabilen şifalı bir bitkidir. Güney ve Orta Avrupa’da, Türkiye’nin de orta, güney, güneydoğu ve doğusunda doğal olarak yetişir. İşte, bu bitkinin köklerinden elde edilen ve şekeri de kendisinden olan meyan şerbeti; özellikle Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi güneydoğu illerimizin Ramazan ayındaki en gözde içeceğidir.
Meyan Kökü, Bir Ecza Deposu: Meyan kökü dünyada biyolojik olarak aktivitesi en yüksek bilinen bitkilerdendir. Mideyle ilgili sağlık problemlerinde son derece etkilidir. Ülser ve gastrit gibi mide hastalıklarına fayda sağlar. İçeriğinde, anti-ülser ilaçlarının etken maddeleri bulunmaktadır.
Bağışıklık sistemini güçlendirir, ses kısıklığına iyi gelir. Özellikle, kış hastalıklarından olan soğuk algınlığı, grip, nezle, bronşit gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarına karşı şifa sağlar. Balgam söktürücü olarak günde 3 kez 1 gr. kullanılması tavsiye edilir.
İftar ve sahurda içilecek bir bardak meyan kökü şerbeti, su tutma kapasitesini dengelediği için kişinin susuzluğunu da gidererek ferahlatıcı bir etki yapar.
Bunun yanında, sindirim sistemini rahatlatır, hazımsızlığı ve kabızlığı önler. Ramazan sofralarında ister istemez yemeğin dozu kaçırılabiliyor. İşte tam da bu durumlar için en uygun içecektir meyan şerbeti. İftarı açtıktan sonra yemeğe geçmeden bir bardak meyan şerbeti içilmesi hazımsızlığa iyi gelecektir.
Ancak tabiki her ilacın ve gıdanın olduğu gibi meyan kökünün de bir takım yan etkileri ve kullanılmaması gereken yerler var. O nedenle günde iki bardaktan fazla içilmesi önerilmez. Sıcak iklimlerde bu biraz daha fazla olabilir. Tavsiye edilen dozun üzerinde uzun süreli ve yüksek dozlarda kullanılırsa vücutta Sodyum-Potasyum dengesi bozulur. Sodyum ve su tutulması ile Potasyum kaybı olabilir ve vücutta ödem oluşur, kas kasılmasında anomaliler meydana gelir. Özellikle böbrek hastaları meyan kökü şerbeti kullanmamalıdır. Şeker hastalarından iğne ve insülin kullananlar bu şerbeti içmemelidir. Meyan şerbetinin fazla içilmesi tansiyonu da artırabilir.
Binlerce Yıldır Biliniyor ve Kullanılıyor: Eski Mısır Kralı Tutankhamen’in mezarında yapılan kazılarda meyan köklerine rastlanılmış. Eski Mısırlıların meyan kökünü karaciğer ve bağırsak hastalıklarını tedavisinde kullandıkları bilinmektedir. Yunanlılar da meyanı susuzluğa karşı, kuru öksürük ve astım tedavilerinde kullanmışlar. İbni Sina da “Meyan Kökü demlendiğinde, ses tellerine iyi gelir, nefes borusunu temizler, diyetler ve hastalıklar açısından çok faydalıdır” demektedir. Bununla birlikte, meyan kökü geleneksel Çin tıbbının vazgeçilmez bir ilacı olduğunu da hatırlatmak isterim.
Şifalı Bitkiler Allah’ın Birer Rahmetidir. Sonsuz merhamet sahibi Rabbimiz hastalıklarımıza şifa olan bu bitkileri yaratarak bizlere üstün ilmini ve sonsuz rahmetini göstermektedir. Bu konuyla ilgili olarak Kur’an’da şöyle buyuruluyor: “Sizin için yeryüzünde çeşitli renk ve biçimlerle yarattığı şeyleri de sizin hizmetinize verdi. Öğüt alan bir toplum için bunda ibretler vardır.” (Nahl Suresi, 13). Demek ki, yeryüzündeki her şey gibi bitkiler de, insanlar ve bütün canlılar için özel olarak tasarlanmıştır.