Balıkesir'de 1955’ten Gelen Ustalık Kuru Temizleme
1955’ten bu yana süren aile mesleğini üçüncü nesil olarak devam ettirdiğini söyleyen Ramazan Deniz, ‘Yeni kumaşlar çok çabuk deforme oluyor, daha hassas çalışmak zorundayız’ dedi. Kuru temizlemenin sağlıklı olduğunu vurgulayan usta, mesleğin Balıkesir’de giderek azaldığını konuştu
Balıkesir’in Kuru Temizleme Ustası: “Bu Meslek 1955’ten Beri Aile Geleneğimiz”
Üç Kuşaktır Devam Eden Bir Ustalık Hikâyesi
Balıkesir’de kuru temizleme denildiğinde akla gelen isimlerden biri olan Ramazan Deniz, mesleğini üçüncü kuşak olarak sürdürüyor. Dedesinin 1955 yılında başlattığı işi bugün tek başına devam ettirdiğini söyleyen Deniz, “Dede mesleği… 3. nesilim. 1955’ten beri bu işi yapıyoruz,” diyerek aile geleneğine sahip çıkmanın gururunu yaşıyor.
Yeni Kumaşlar Daha Dayanıksız: Meslek Eskisinden Zor
Deniz’e göre kuru temizleme
sektörünün en büyük zorluğu, modern kumaşların eski ürünlere göre
çok daha kolay bozulması.
“Yeni üretilen kumaşlar eskisi gibi değil. Renk ve dayanıklılık
olarak daha hızlı deforme oluyor. Bu yüzden biz ustaların çok daha
hassas çalışması gerekiyor,” diyor. Buna, Türkiye’deki ekonomik
sıkıntıların esnafa yansıması da eklenince mesleğin yükü daha da
ağırlaşıyor.
Kışlık ve Yazlık Ürünlerde Farklı Temizlik Alışkanlıkları
Mevsimsel yoğunluğa da dikkat
çeken Deniz, kış aylarında mont, kaban ve ceketlerin; yaz aylarında
ise temizlenip kaldırılan ince kıyafetlerin geldiğini
anlatıyor.
“Kışlık ürünler dolapta uzun süre beklediği için sezona hazırlık
olarak temizleniyor. Yazlıklar ise temiz kaldırıldığından tekrar
yıkatılıyor,” diyor.
“Kirli Kaldırılan Kıyafet Deforme Olur”
Deniz’in en çok uyardığı konu
ise giysilerin yanlış saklanması:
“Hiçbir ürün kirli kaldırılmamalı. Ter, parfüm ve kir kumaşın
dokusunu bozar. Zamanla geri dönüşü olmayan deformelere sebep
olur.”
Kuru Temizleme Neden Daha Sağlıklı?
Kuru temizleme ilaçlarının
kolonya ve benzin gibi uçucu maddeler olduğunu belirten usta, bunun
sağlık açısından avantaj sağladığını söylüyor:
“Evdeki deterjanlar kumaşın boşluklarını dolduruyor. Su ile
çözülmüş gibi görünse de tam çözülmüyor. Bu da zamanla tene zarar
verebilir. Kuru temizleme bu açıdan daha güvenli.”
Lekelere Müdahale En Büyük Hata
Deniz’e göre müşterilerin en
sık yaptığı hata lekelere ıslak mendil, tuz, limon ve evde yıkama
gibi müdahaleler yapmak:
“Bu müdahaleler lekeleri sabitler. En doğrusu hiçbir şey yapmadan
direkt bize getirmek.”
Makineden Para Çıkınca…
Ramazan Deniz’in unutamadığı
anlardan biri de şöyle:
“Müşterimiz cebinde unuttuğu paralarıyla kıyafeti getirmiş.
Makineden bir anda paralar dökülmeye başladı. Gerçekten
şaşırmıştık.”
“Balıkesir’de En Genç ve Son Usta Benim”
Kuru temizleme sektörünün Balıkesir’de giderek azaldığını
söyleyen Deniz, mesleğe ilginin yok denecek kadar az olduğunu
vurguluyor:
“Bu meslek zahmetli. Yeni nesil öğrenmek istemiyor. Balıkesir’de bu
işte benden genç usta yok. Neredeyse son usta benim.”