Arı popülasyonlarında ciddi düşüşe sebep olan iklim kaosu yaklaşıyor
Science dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, insan kaynaklı küresel ısınmaya bağlı aşırı sıcaklıkların artan sıklığı, gezegenin en önemli tozlayıcılarından biri olan bombus arılarının yaygın düşüşlerini sağlayan “iklim kaosu” yaratıyor.
Kanada’daki Ottawa Üniversitesi ve Birleşik Krallık’taki University College London’daki araştırmacılar, türlerin ısı toleransına dayalı olarak yeni bir sıcaklık ölçümü geliştirdiler. Çalışma yazarı Tim Newbold, “Yerel yok oluşları tahmin etmek için her tür için farklılık gösteren yeni yollar oluşturduk. Bu sayede iklim değişikliğinin bombus arılarının üstesinden gelebilecek sıcaklıkları yaratıp yaratmadığını inceleyebiliyoruz” dedi. Ekip, tekniklerini Kuzey Amerika ve Avrupa’daki 1901’den 1974’e ve 2000’den 2014’e kadar toplanan 66 farklı yaban arısı türüne ilişkin verilere uyguladı. Daha sık aşırı sıcaklığın “arazi kullanım değişikliği veya koşullarından bağımsız olarak, yerel yok olma oranlarını artırdığı, kolonileşmeyi ve saha doluluk oranını düşürdüğü ve bir bölgedeki zenginlik ile türleri azalttığı sonucuna vardılar.” Çalışmanın baş yazarı Peter Soroye, “Sıcaklığın ısındığı bölgelerde nüfusun kaybolduğunu gördük. İklim değişikliği ile ilgili yeni ölçümümüzü kullanarak, hem bireysel türler hem de tüm bombus arı toplulukları için şaşırtıcı derecede yüksek bir doğrulukla değişiklikleri tahmin edebildik” dedi.
Araştırmacılar, bombus arılarının düşme hızının “kitlesel bir yok oluşla tutarlı” olduğunu tespit ettiler. Tek bir insan nesli boyunca, yerel bir yaban arısı popülasyonunun hayatta kalma şansı ortalama yüzde 30’dan fazla düşüş gösterdi. Soroye, bulguların sonuçlarının arılarla sınırlı olmadığını söyledi. “Bombus arıları, vahşi alanlarda sahip olduğumuz en iyi tozlayıcılar; domates, kabak ve meyveler gibi ürünler için en etkili tozlayıcılardır. Sonuçlarımız, hem arıların hem de tabaklarımızın bu durumdan etkilendiğini, çeşitliliğin azaldığı gelecekle karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor” dedi. “Bu hızda düşüşler devam ederse, bu türlerin çoğu birkaç on yıl içinde sonsuza dek yok olabilir.” Her ne kadar çalışma, bombus arılarının düşüşünü ele almak için acil eylem ihtiyacı hakkında kasvetli bir uyarı olarak hizmet etmesine rağmen, yazarlar kuraklık ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı olayların etkisini ölçme tekniklerinin diğer türler için koruma çabalarına da yardımcı olabileceğinden umutlu. Sussex Üniversitesi biyoloji profesörü Dave Goulson tarafından Kasım 2019’da yayınlanan bir rapor da dahil olmak üzere son raporlar, on yıllardır devam eden, sadece iklim krizinden değil, aynı zamanda habitat kaybından ve pestisit kullanımından kaynaklanan insan kaynaklı bir böcek kıyameti hakkında alarm veriyor.
Geçen ay, 73 uluslararası bilim insanı “bugpocalypse” ile savaşmak için küresel bir yol haritası yayınladı ve “böcekler bizim hayatta kalmamızın anahtarıdır” dediler. Önerileri arasında gezegenin ısınma emisyonlarının azaltılması; sentetik pestisit ve gübrelerin kesilmesi; ışık, su ve gürültü kirliliğinin sınırlandırılması; istilacı ve yabancı türlerin girişinin önlenmesi bulunuyor.
Kaynak: Salon
