Ender GÖKMEN

Yok oluşun eşiğinde

Birleşmiş Milletler ’in yayınladığı son rapor insanların yeryüzü ve canlılar üzerinde yaptığı hasarı bir kez daha gözler önüne serdi. Biyo çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Konulu Hükümetler arası Bilim-Politika Platformu’nun yayınladığı rapora göre dünya üzerindeki bir milyon canlı türü insan etkisi nedeniyle yok olma tehdidi ile karşı karşıya. Bu, dünya tarihinde daha önce görülmemiş bir durum. 15 bin ayrı referans materyallerinden toplanan 1.800 sayfalık rapora göre dünya her zaman insanların eylemlerinden zarar görüyordu ancak son 50 yılda yapılan tahribatın bıraktığı izler çok büyük.

1970’ten bu yana dünya nüfusu ikiye katlandı, Küresel ekonomi dört kat büyüdü, uluslararası ticaret ise 10 kat arttı.

Bu kadar hızlı gelişen dünyayı beslemek, giydirmek ve enerji sağlamak için inanılmaz süratte özellikle de tropikal bölgelerde ormanlar yok edildi. 1980 ile 2000 yılları arasında Güney Amerika’da ve Güney Doğu Asya’da 100 milyon hektar orman yok oldu. Sulak alanların ise 1700’li yıllardan bu yana sadece yüzde 13’ü 2000 yılına kadar ulaşabildi. Dünyadaki toprakların verimliliği yüzde 23 oranında azaldı. 1992 yılından bu yana şehirler büyük bir hızda genişledi ve kentlerin kapladığı alan iki katına çıktı. Doğal ekosistemler ortalama yüzde 47 oranında azaldı. Vahşi memelilerde küresel biyokütle yüzde 82 oranında azaldı. 1980 yılından beri plastik kirliliği on kat arttı. Her yıl yeryüzündeki sulara 300-400 milyon ton hacminde ağır metal, çözücü maddeler, zehirli tortular ve diğer atıkları atıyoruz. Bu düzeyde insan faaliyeti, hayvanları ve bitkileri daha önce hiç olmadığı kadar fazla oranda öldürüyor.

Yerel toplulukların yaşaması için önemli doğal göstergelerin yüzde 72’si kötüleşmeye işaret ediyor. Rapora göre hayvan ve bitkilerin ortalama yüzde 25’i tehdit altında. Bu da bir milyona yakın türün on yıllar içinde yok olabileceği anlamına geliyor. Bu oran son 10 milyon yılda yaşanan yıkımın onlarca ya da yüzlerce katı. Raporu kalem alan Minnesota Üniversitesi’nden Dr. Kate Brauman, “Biyo çeşitlilik ve doğadaki eşsiz yıkımı belgeledik. Bu, oran ve sürat anlamında, daha önce insanlık tarihinde gördüklerimizden çok farklı” diyor.

Greenpeace Uluslararası Gıda ve Tarım Kampanya Sorumlusu Eric Darier ise “Beslenme alışkanlıklarının daha bitki odaklı olacak şekilde değişmesini destekliyoruz. Et ve süt ürünleri tüketiminin biyo çeşitliliğe, iklime ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin olduğu biliniyor. Et ve süt ürünleri tüketimiyle mücadele etmek politikacıların önceliği haline gelmeli. Böylece et üretimi ve tüketimi 2050’ye kadar küresel ölçekte yüzde 50 azaltılabilir.” ifadelerini kullandı.

Kaynaklar: BBC, Evrensel

 

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu