Uyurken Zayıflamak Mümkün mü? Bilim Ne Diyor?
Son dönemde sosyal medyada sıkça karşılaşılan “uyurken kilo vermek mümkün” iddiası, uzmanlara göre yanıltıcı. Ancak bilim insanları, kaliteli uykunun kilo kontrolü üzerinde büyük etkisi olduğunu vurguluyor. Yani “sadece uyuyarak zayıflamak” mümkün olmasa da, iyi bir uyku düzeni zayıflamayı kolaylaştırıyor.
Uyku Sırasında Kalori Harcanıyor
Amerikan Klinik Beslenme Dergisi’nde yayımlanan 2019 tarihli
araştırmaya göre, ortalama bir insan gece boyunca 300–500 kalori
yakıyor.
Vücut, uyku sırasında da nefes alma, dolaşım, beyin
aktivitesi ve hücre onarımı gibi işlemlerle enerji harcamaya devam
ediyor.
Ancak bu miktar, bir öğün yemekle alınan enerjiye denk geldiği
için, tek başına kilo kaybı sağlamıyor.
Uzmanlar, “Uyku, metabolizmayı düzenler ama tek başına kilo
verdirmez.” diyerek bu konuda toplumsal yanılgıya dikkat
çekiyor.
Uykusuzluk Kilo Aldırıyor
Stanford Üniversitesi’nin 2020’de yayımladığı araştırma, günde
6 saatten az uyuyan bireylerin obezite riskinin %45 oranında
arttığını ortaya koydu.
Uykusuzluk, leptin (tokluk hormonu) seviyesini düşürürken,
ghrelin (açlık hormonu) seviyesini artırıyor.
Bu da gece atıştırmalarına ve karbonhidrat isteğine yol
açıyor.
Uyku uzmanları, “Yetersiz uyku, iştahı artırarak kilo
alımını hızlandırır. Yani zayıflamak isteyen önce uykusunu düzene
sokmalı.” görüşünde birleşiyor.
Kaliteli Uyku Yağ Yakımını Artırıyor
Chicago Üniversitesi’nin 2021’de yaptığı çalışmaya göre, aynı
diyeti uygulayan iki kişiden düzenli uyuyan grup, %55 daha fazla
yağ kaybetti.
Bu farkın sebebi, kaliteli uykunun kortizol (stres hormonu)
seviyesini düşürerek yağ depolanmasını önlemesi.
Uzmanlara göre, “Uyku kalitesi arttıkça, vücudun enerji
kullanımı dengeleniyor, açlık krizleri azalıyor.”
Uzmanlardan Bilimsel Tavsiyeler
Uyku sağlığı ve metabolizma ilişkisini araştıran bilim
insanları, kilo kontrolü için şu önerilerde bulunuyor:
•Her gün 7–9 saat kesintisiz uyku alın.
•Yatmadan en az 2 saat önce yemek yemeyi bırakın.
•Uyku ortamını 18–19°C civarında tutun; serin oda yağ yakımını
destekler.
•Akşam saatlerinde kafein ve alkol tüketiminden kaçının.
•Günlük fiziksel aktivite, uykunun kalitesini artırır.
Uykuyla Zayıflamak Değil, Uykuyla Zayıflamayı Desteklemek
Mümkün
Bilimsel olarak uyku, kilo kontrolünün sessiz destekçisi.
Uzmanlara göre iyi bir uyku, doğru beslenme ve hareketle
birleştiğinde vücudun yağ yakım sürecini destekliyor.
Ancak yalnızca uyuyarak kilo vermek, “modern bir efsane”
olmaktan öteye geçemiyor.