Bigadiç’te Dağ Köylerinde Kanlıca Bereketi
Balıkesir’in Bigadiç ilçesinin dağ köylerinde ormanlık alanlarda yetişen kanlıca mantarı tezgahlarda yerini aldı.

İlçenin yüksek kesimlerindeki ormanlık alanlarda doğal olarak yetişen kanlıca mantarı, bölge halkının önemli geçim kaynaklarından biri haline geldi. Sabahın erken saatlerinde toplanarak sepet ve kasalara doldurulan mantarlar, ilçe merkezindeki köylü pazarında kilosu 300 ila 500 lira arasında satışa sunuluyor.
Mantar satıcısı Niyazi Uludağ, bölgede yetişen kanlıca mantarının rengi ve aromasıyla dikkat çektiğini, vatandaşların yoğun ilgi gösterdiğini belirtti. Köknar ve çam kanlıcasının öne çıktığını söyleyen Uludağ, “En güzeli köknar kanlıcası. Köknar her yerde yetişmez ve az bulunur.” dedi. Kanlıca mantarı, genellikle çam ve köknar ormanlarında doğal olarak yetişen, yenilebilir bir mantar türüdür. Bilimsel adı Lactarius deliciosus olan bu mantar, halk arasında “çam mantarı” veya “cıvık mantar” olarak da bilinir.
Özellikleri
Renk: Turuncu-kırmızı tonlarındadır; kesildiğinde veya pişirildiğinde rengi daha koyulaşarak kan kırmızısına döner — bu nedenle “kanlıca” adını almıştır.
Koku ve aroma: Kendine özgü hoş bir kokuya ve hafif baharlı bir tada sahiptir.
Yetişme alanı: Genellikle çam, köknar ve ladin ağaçlarının kök bölgelerinde, sonbahar yağmurlarından sonra ortaya çıkar.
Dönemi: Türkiye’de genellikle Ekim–Aralık ayları arasında toplanır.
Besin Değeri
Kanlıca mantarı protein, lif, B vitaminleri ve mineraller açısından zengindir. Kalorisi düşük olduğu için hem besleyici hem de diyet dostu bir besindir.
Tüketim Şekilleri
Kanlıca mantarı genellikle:
Kavurma veya ızgara şeklinde,
Soğanla birlikte tereyağında sotelenerek,
Ya da turşusu yapılarak tüketilir.
Doğadan toplarken benzer zehirli türlerle karıştırılmaması büyük önem taşır; bu yüzden mantarı iyi tanıyan kişiler tarafından toplanması önerilir.
Mantar Zehirlenmelerine Dikkat!
Sonbahar aylarında doğada kendiliğinden yetişen mantarların toplanıp tüketilmesiyle birlikte, her yıl çok sayıda mantar zehirlenmesi vakası yaşanıyor. Özellikle kanlıca mantarı gibi yenilebilir türlerle zehirli mantarların birbirine benzemesi, ciddi sağlık risklerine yol açabiliyor.
Uzmanlardan Uyarı
Doğadan toplanan mantarların görünüş olarak benzemesi, zehirli olup olmadığını anlamayı güçleştirir.
Zehirli mantarlar kokusuyla, rengiyle ya da kurtlanmamasıyla ayırt edilemez; bu tür halk inanışları yanlıştır.
Sadece uzmanlarca tanımlanmış ve pazarlarda satılan kültür mantarları tercih edilmelidir.
Zehirlenme Belirtileri
Mantar tükettikten birkaç saat sonra şu belirtiler görülebilir:
Bulantı, kusma, karın ağrısı
İshal
Baş dönmesi, halsizlik
Ciddi vakalarda karaciğer ve böbrek yetmezliği
Ne Yapılmalı?
Zehirlenme belirtisi görüldüğünde derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı.
Kendi kendine tedaviye kalkışılmamalı, süt içme veya kusturma gibi yanlış yöntemlere başvurulmamalı.
Mantarın artan kısmı veya pişirildiği kaptan örnek alınarak doktora gösterilmesi, tanı açısından yardımcı olur. Doğada yetişen mantarlar lezzetli olabilir ama her yıl onlarca kişi yanlışlıkla topladığı zehirli mantarlar yüzünden hayatını kaybediyor. “Tanımadığınız mantarı asla yemeyin.”