Kültür ve Medeniyet Kavramları Üzerine

Kültür ve Medeniyet Kavramları Üzerine

Bu iki kavramın farklı ilimler tarafından değişik tanımlara muhatap olmuştur. Birkaç örnek vermek gerekirse; Kültür aslında herhangi bir toplumun dininin vücut bulmuş şeklidir. Bir milletin dinî, ahlaki, hukuki, iktisadi, lisani, akli birikimlerinin bir bütünüdür. İnsanın kendini ve tabiatı idare etme yolunda meydana getirdiği eserlerdir. Toplumsal olarak öğretilip yeni kuşaklara aktarılan davranışlardır.
Kültürün özellikleri şunlardır:

● Kültür, tabiatta kendiliğinden bulunmaz; insan ürünüdür.
● Özü itibarıyla zihni ve manevidir. İnsan zihninin görüş, anlayış ve değerlendirme tarzını yansıtır.
● Tarihî süreçte oluşur.
● Toplumun olmadığı yerde kültür de yoktur.
● Her toplumun bir kültürü vardır, kültürsüz insan topluluğu olmaz.
● Kültürü oluşturan unsurlar arasında sürekli etkileşim vardır.
● Kültür kendi içinde bir bütünlük ve tutarlılık gösterir.
● Dışarıdan aldığı unsurlar konusunda seçicidir.
● Sabit değil, değişkendir.
● İnsanın ihtiyaçlarına göre şekillenir. Sürekliliği, temel ihtiyaçları karşılayabilmesine bağlıdır.
Kültür, manevi ve maddi unsurlardan meydana gelir. Kültürün manevi unsurları inanç, dil, değerler, gelenekler, sanat anlayışı ve dünya görüşüdür. Kültürün maddi unsurları ise mimari, her türlü araç-gereç, giysi ve yazılı eserlerdir.
Medeniyet Kavramına gelince;
● “Medeniyet, kültürün yükselmesiyle oluşan ve evrensel nitelik taşıyan olgudur.”
● “İnsanlığın çalışarak ortaya koyduğu teknik eserlerin bütününden ibarettir.”
● “İnsan, toprak ve zaman arasında onarıcı bir bağ kurma yeteneğidir. Bu dinamik süreci başlatması için bir kıvılcım veren temel unsur ise dindir.”

Kültür ve Medeniyet Arasındaki Farklar:

Ziya Gökalp’e göre kültür ile medeniyet ayrı ayrı kavramlardır. Kültür, hars demektir. Hars millidir, medeniyet ise evrenseldir. Kültür, bir toplumun yaşadığı ve paylaştığı müşterek değerlerdir. Medeniyet ise milletlerarası seviyeye yükselmiş bir kültürün veya birbirine yakın kültürlerin oluşturduğu anlayış, tutum, bilgi, teknoloji, sosyal faaliyetler ile müesseselerin bütünüdür.

Erol Güngör’e göre kültür; inanç, bilgi, his ve heyecanların bütünüdür. Medeniyetin ürünü olan müesseseler, bu değer ve inançların eserleri olarak ortaya çıkar.