Balıkesir Dağlarının Hongur Arısı ve Gizemli Balı
Balıkesir’in dağ eteklerinden lavanta tarlalarına, sarp kayalıklardan verimli ovalarına kadar yayılan geniş coğrafyasında, kimsenin fark etmediği ama herkesin faydalandığı sessiz bir emekçi var: Hongur Arısı.
Balıkesir Dağlarının Hongur Arısı ve Gizemli Balı
Balıkesir’in dağ eteklerinden lavanta tarlalarına, sarp kayalıklardan verimli ovalarına kadar yayılan geniş coğrafyasında, kimsenin fark etmediği ama herkesin faydalandığı sessiz bir emekçi var: Hongur Arısı.
Ne market raflarında balı satılır, ne de adına festivaller düzenlenir. O, doğanın sessiz ustasıdır. Bombus türüne ait bu tüylü arı, Anadolu’nun sadece doğasında değil, kültürel hafızasında da iz bırakır.
“Hongur” Sesiyle Tanınan Bir Efsane
Köylerde çocuklar o tok vızıltıyı duyduğunda birbirine haber
verir:
“Hongur geldi, balını buldu!”
Adını uçarken çıkardığı motor sesi gibi boğuk ve derin uğultudan alır. Halk, bu sesi nesilden nesile aktarır, unutmamaya çalışır.
Doğanın Parmak Kalınlığındaki Hazinesi
Hongur Arısı, sıradan bal arılarından farklıdır. Toprak altına veya kurumuş ağaç dallarının içine yuva yapar. Orada sakladığı bal ise sıradan değil; koyu renkli, yoğun kıvamlı ve doğanın tüm özünü içinde barındırır. Az bulunur, zahmetlidir, kıymetlidir.
Balıkesir Dağlarında Bir Ekosistem Mucizesi
Balıkesir’in kırsalında lavanta, kekik, yonca gibi nektar zengini bitkiler Hongur Arısı’nın uğrak noktalarıdır. Bu bitkiler, yalnızca doğaya değil, o eşsiz balın aromasına da ruh verir.
Fakat ne yazık ki kentleşme, tarım ilaçları ve iklim değişikliği bu sessiz kahramanın yaşam alanlarını daraltıyor. Günümüz insanı artık Hongur Arısı’nın varlığını bile bilmiyor.
Sadece Bal Değil, Hayat Üretiyor
Hongur Arıları, sadece bal değil, toprakta ve bitkide hayat döngüsünü sürdüren tozlaşmayı da sağlıyor. Seralarda doğal döllenme sağlayarak sebze-meyve üretimini destekliyor. Onlar kaybolduğunda; soframızdaki domates, biber, patlıcan bile eksilebilir.
Bilim insanlarının uyarısı net: Hongur Arısı’nı korumak, sadece bir türü değil, ekosistemin tamamını korumaktır.
Vızıltının Ardında Saklı Bir Ders
Bir gün Balıkesir’in köy yollarında yürürken kulağınıza tok bir vızıltı çalınırsa, dönüp bakın. Belki göremezsiniz ama bilin ki doğanın görünmez işçisi oradadır. Çalışıyor, üretiyor, yaşatıyor.
Modern insanın unuttuğu o sade gerçek:
Doğa sessiz çalışır ama sessizce tükenir. Hongur Arısı’nın vızıltısına kulak verin. Belki de doğayı yeniden duymanın tam zamanıdır.