Her Papatyadan Şifa Olmaz
Her Papatyadan Şifa Olmaz
Birçoğumuz, sevdiklerimizin sevgilerini ölçmek için papatya falına bakmışızdır ya da baharda papatya dolu yemyeşil bir alanda uzanıp gökyüzünü seyretmişizdir. İşte bu yazımız bu papatyalarla ilgili olacak ama papatya falından değil de şifalı mayıs papatyasından söz edeceğiz.
Mayıs papatyası; yurdumuzun özelikle Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde yaygın olan bir papatya çeşididir. Mayıs papatyası, yurdumuzda aşağı yukarı aynı görünüşe sahip birçok Papatyagiller familyası bitkisine verilen genel isimdir. Bu nedenle de aktarlarda mayıs papatyası yerine çoğunlukla başka papatyalar satılabilmektedir. Hatta, aktarlarda papatyaya benzeyen ama yapısında karaciğer üzerinde toksik etkili maddeler taşıyan ”Senecio” adlı bitkilerin satıldığı bile oluyor. Mayıs papatyası kuruduktan sonra iyice ezilmekte ve şeklini muhafaza edememektedir bu nedenle aktarlar da daha çok kuru halde bile şeklini muhafaza eden diğer papatyaları tercih etmektedirler.
Peki gerçek mayıs papatyasını diğerlerinden nasıl ayırt edeceğiz. Mayıs papatyasının kapitulumunun (ortadaki sarı yapı) koni şeklinde ve içinin boş olması, tül şeklindeki ince yaprakları ve kendine özgü kokusu ile diğer türlerden ayırt edilebilir.
***
Şimdi gelelim bu bitkinin şifalı özelliklerine. Mayıs papatyasının şifalı özelliği antik dönemlerden bu yana bilinmektedir. Eski Mısırlılar bitkiye ‘güneş bitkisi’ adını vermişler ve yolculukları esnasında yanlarında mutlaka papatya taşırlarmış. Şifalı özelliklerine ilişkin bilgiler; Hippocrates, Plinius, Dioscorides ve Galen’e kadar dayanmaktadır. Mayıs papatyası, “Chamaemelon” adı altında Plinius, Dioscorides ve aynı zamanda Arap hekimleri tarafından da bilinmekte idi. Hatta papatya ile ilgili Slovakların şu sözü meşhurdur: “Papatya çayının tedavi gücü karşısında herkes boyun eğmeli.”
Papatya çiçeklerinden alternatif tıpta; yatıştırıcı, gaz giderici, rahatlatıcı ve spazmolitik, iltihap giderici, yara iyileştirici, nezle tedavisinde yararlanılmaktadır. Ayrıca ilaç olarak, mide-bağırsak kısmında sancı yapan iltihaplarda kullanılmaktadır. Haricen de papatya; iltihaplı olan cilt ve mukoza tedavisinde, ağız ve diş etler ile anal ve genital bölgelerdeki rahatsızlıklarda kullanılmaktadır. Ayrıca boğaz yollarındaki enfeksiyon ve tahriş durumunda papatya buharı solumanın faydası vardır. Yazımızı Yunus Emre’nin şu güzel sözleri ile bitirelim:
Papatyalarla hoş geçin, dalı incitme gönül.
Bir küçük meyve için, dalı incitme gönül.
Başın olsa da yüksek, gözün enginde gerek.
Kibirle yürüyerek; Yolu incitme gönül.
