Telefonunuzu Kaydırırken Gördüyseniz…
Nursima Akyürek
Tüm YazılarıTelefonunuzu Kaydırırken Gördüyseniz…
Hepimiz telefonlarımızı sabah uyanır uyanmaz açıp bakıyoruz değil mi?
Ya da öğlen, belki akşam? Kesinlikle sosyal medya kullanıyoruzdur ama herhalde? Peki soruyorum kaçımız telefonlarımızda kaydırırken sosyal medyada okuduklarını doğruluğuna tamamen araştırmadan kabul ediyor…
Son sorum da şu vatandaş gazeteciliği diye bir şey olabilir mi? Aslında İstanbul Üniversitesi Medya ve İletişim öğrencisi olarak bu soruya size şu şekilde cevap verebilirim. Hayır.
Evet çünkü böyle bir terime yarım yamalak rastlamak mümkün.
Vatandaş tam olarak gazetecinin görevlerini yerine getirmese de (haber dili yazımı ve 4N 1K kurallarını bırakın, özne nesne ve cümle kurmaktan da bahsediyorum) dijital medyadaki görevini daha farklı bir şekilde yaparak örneğin fotoğraf çekip altına birkaç yazı yazarak bunu yapmış oluyor. Bu kaynakça göstermeden yapmak ve doğru bilgi ve detaylı bilgi ile yapmak gerekse de sonuçta ‘Gazeteci, iletişimci ya da muhabir demiyoruz tam da bu yüzden bu kişilere Vatandaş gazeteciliği yapıyor diyoruz. Evet maalesef ki bu doğru. Maalesef diyorum çünkü bilginin doğru ve yanlışını ayırt etmeden medya üzerinden birçok şeyi yayınlayıp insanların size inanmasını beklemek oldukça mümkün.
Bir de tabii şu var!
Dijitalleşmenin ve sosyal medya platformlarının yükselmesiyle birlikte, vatandaş gazeteciliği kavramı hayatımıza girdi. Artık bir olayın tanığı olan herhangi bir kişi, saniyeler içinde fotoğraf, video veya yazı paylaşarak dünyaya haber verebiliyor. Bu, geleneksel medyanın sınırlarını aşan bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor.
Önceki derslerimde aldığım İletişim Dili, İletişim Hukuku ve iletişim derslerimin yanına bir de farklı kavramlar ve dersler eklenmiş olacaktı ki bu terim karşıma çıktı. Gazeteci kimdir nedir derken bir de ne göreyim vatandaş gazeteciliği diye bir şey de varmış.
GİLLMOR’A GÖRE ne bu vatandaş gazeteciliği_
Vatandaş gazeteciliği, kelimenin tam anlamıyla “toplumun haber üretme süreci” olarak tanımlanabilir. Dan Gillmor (2004) bu olguyu, toplumun bireylerinin haberlerin üretimine katılma süreci olarak tanımlar. Dijital dünyanın sunduğu araçlar, haber üretimini herkes için erişilebilir kılarak, tek yönlü medya akışını kırar ve toplumun sesini duymaya başlar. Bu, toplumsal bir dönüşümün habercisi, bir anlamda halkın medya üreticisi olma hakkını savunuyor. İçerik üreticisi evet ama gazeteci mi? Bilemedim çünkü ne bir araştırma var ne de bir somut kaynakça verici.
İç çekmeden duramıyorum. Ancak, bu değişimin getirdiği hem fırsatlar hem de zorluklar var. Vatandaş gazeteciliği sayesinde, bilgi daha hızlı yayılmakta, olaylar anında herkese ulaşabiliyor. Bir trafik kazası, doğal afet veya önemli bir siyasi gelişme, anlık olarak dijital platformlarda paylaşılarak milyonlarca insana ulaşıyor. Bu, bilgi akışının hızını gözler önüne sererken, aynı zamanda doğruluk ve güvenilirlik sorunlarını da beraberinde getiriyor. Yine yeni yeniden. Sevmeli miyim bu durumu emin olamadım.
Tabi ki daha önceden de bahsettiğim şu sorunlar; Kaynağın olmayışı, bilgilerin bazen yanlış ya da EKSİK oluşu. Objektiflikten uzak yazan kişinin tamamen kendi görüşü ve yorumu üzerine yazılan metinler. Aman aman düşününce başıma ağrılar giriyor.
Demem o ki her gördüğünüz paylaşıma inanmak yerine biraz araştırma yapıp ulusal yerel haber siteleri ya da gazetelerinden, kaynağı salam ve gerçek olan yerlerden bilgi alın. Bu zor bir şey değil bence bu doğru ve gerçek olan şeylerden sadece bir tanesi.
Sosyal medyada paylaştığınız hikayelerinizde lütfen paylaştığınız profil hesaplarının da güvenilir ve objektif olmasına dikkat ediniz. İyi günler dilerim. Sonraki yazımda görüşmek üzere…
