Dr. Hüseyin Yıldırım

Ulu’l-emr ifadesi Ku ‘ ân-ı Kerim’de “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygamber’e itaat edin ve sizden olan ulu’l-emre (idarecilere) de. Herhangi bir hususta anlaşmazlığa düştüğünüz takdirde, Allah’a ve ahiret gününe gerçekten inanıyorsanız, onu Allah ve Resûlüne arz edin.Bu, daha iyidir, sonuç bakımından da daha güzeldir” Nisa suresi , 59 Ayette geçen “ulu’lemr” emir sahipleri’nin kimler olduğu sahabe ve tabiun ile müfessirlerin bu konudaki görüşleri beş maddede toplanabilir:

Fakat çoğunlukla ehl-i sünnet bilginleri, âyetteki ulu’l-emri YÖNETİCİLER olarak yorumlamis ve buradaki itaatı tanımlayıp sınırlandırmışlardır. Genel ilke olarak, yöneticilere itaat farzdır. Fakat yöneticiden Allah’a isyan anlamına gelecek bir emir çıkması durumunda, müminlerden itaat yükümlülüğü düşer. Yine yöneticinin Kur’an ve Sünnet’e uygun emirlerine uyulması gerekir.

Ülü’l Emr ifadesini merhum Hamdi Yazır şöyle anlatır ,

“Allah yolunda öldürülenlere “ölüdür” demeyin. Aslında onlar diridirler fakat siz farkında değilsiniz.” Bakara Suresi,154

Şehid, kelimesi kuranda elliden fazla ayette geçmektedir. Kelimenin çoğulu olarak Şüheda kullanılır.Şehid kelimesi Allah’ın isim sıfatlarından olan Şehid olarak da Kuran-ı Kerimde birçok ayette geçmektedir.

Şehidin kelime manası: Şahit, tanık, bir şeyin aslını ortaya koymada kendisine başvurulandır.

“Allah yolunda mallarını harcayanların örneği, yedi başak bitiren bir dane gibidir ki, her başakta yüz dane vardır. Allah dilediğine kat kat fazlasını verir.Allah’ın lütfu geniştir. O her şeyi bilir.” Bakara, 261

Mecelllede, hibenin tarifi şöyledir. “Hibe, bilâ ivaz bir malı temlik etmektir”. Kur’ân-ı Kerîm’de sık sık geçen sadaka ve infak kelimeleri hibeyi de içine alacak geniş kapsamlı sözcüklerdir.

“Eğer sadakaları açık olarak verirseniz o, ne güzel. Eğer onları gizler ve bu şekilde yoksullara verirseniz, işte bu, sizin için daha hayırlıdır” Bakara, 271

“Şüphesiz, âlemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mâbet), Mekke’deki (Kâbe)dir.”Ali İmran,96

“Orada apaçık nişâneler, (ayrıca) İbrahim’in makamı vardır. Oraya giren emniyette olur. Yoluna gücü yetenlerin o evi haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır. Kim inkâr ederse bilmelidir ki, Allah bütün âlemlerden müstağnîdir.” Ali İmran,97

Surre Alayı, Osmanlı Devleti’nde Mekke ve Medine halkına dağıtılmak üzere gönderilen “Surre”yi taşıyan topluluğa denir. Bu alay hacılar ile beraber yola çıkar. Büyük bir merasimle uğurlanır.

“Biz sana apaçık bir fetih verdik. Tâ ki Allah, senin günahından, geçmiş ve gelecek olanı bağışlasın ve sana olan nimetini tamamlasın ve seni doğru bir yola iletsin. Ve Allah sana şanlı bir zafer versin. O, imanlarına iman katsınlar diye mü’minlerin kalblerine huzûr indirdi. Göklerin ve yerin askerleri Allah’ındır. Allah bilendir, her şeyi hikmetle yapandır.” Fetih, 1-

Ocak ayında Mekke’nin fethinden sonra Kâbe ve çevresi putlardan temizlenir. Peygamberimiz sav Kâbe’nin içinde iki rek‘at namaz kılar. Resûl-i Ekrem sav “Bilâl-i Habeşî’ye Kâbe’nin damına çıkarak ezan okumasını emreder” Buhari, Śalât, 30.

Mekkelilerin çoğu Hz. Peygamberimiz sav’e biat edip müslüman oldular. Kendilerine esir muamelesi yapılmayarak serbest bırakılan bu kişilere “tulekā” denilmiştir. Taberî, Târîħ, III, 61; İbn Kesîr, Tefsîrü’l-Ķurǿân, II, 338 Müslümanlar, Mekke’yi fethettikleri günün gecesinde, sabaha kadar tekbir, tehlil getirerek, Kabe’yi tavaf ederler. Bunu gören Ebu Süfyan, karısı Hind’e, “Sen bunun Allah’tan olduğu kanaatinde misin?” diye sordu. Hind, “Evet! Bu, Allah tarafından olan bir iştir” dedi. Ertesi günü, sabaha çıkınca, Ebu Süfyan sabah erkenden Peygamberimiz sav’in yanına geldi. Peygamberimiz sav, ona, “Sen Hind’e, ‘Bunun Allah’tan olduğu kanaatinde misin?’diye sordun. O da, ‘Evet! Bu, Allah tarafın­dan olan bir iştir’ dedi” buyurdu. Ebu Sübyan, “Şehadet ederim ki; Sen Allah’ın Resûlüsün. Varlığım Kudret Elinde bulunan Allah’a andolsun ki; bu sözümü Allah ile, Hind’den başka, insanlar­dan hiçbir kimse işitmemiştir” dedi. Ebu’l-Fidâ, IV,304;M. Asım Köksal, İslam Tarihi,VI,420.

“De ki: “Ey insanlar! Şüphesiz ben, yer ve göklerin hükümranlığı kendisine ait olan Allah’ın hepinize gönderdiği peygamberiyim. O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur. O, diriltir ve öldürür. O hâlde, Allah’a ve O’nun sözlerine inanan Resûlüne, o ümmî peygambere iman edin ve ona uyun ki doğru yolu bulmasınız” Araf,158

“Ey iman edenler! Allah’a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin. Kim Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkâr ederse, derin bir sapıklığa düşmüş olur.” Nisa,136

Abdullah b. Cü’dan Kureyş’in Teymoğulları koluna mensup olup Hz. Ebû Bekir’in babasının amcasının oğludur. Babası Cüd’ân b. Amr, annesi Su’da bint Uveyc b. Sa’d’dır. İlk vahiy gelmeden on yıl önce m.600 yılında ölmüştür.

“Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse, (bilin ki) Allah onların yerine öyle bir topluluk getirir ki, Allah onları sever, onlar da Allah’ı severler. Onlar mü’minlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı güçlü ve onurludurlar. Allah yolunda cihad ederler. (Bu yolda) hiçbir kınayıcının kınamasından da korkmazlar. İşte bu, Allah’ın bir lütfudur. Onu dilediğine verir. Allah, lütfu geniş olandır, hakkıyla bilendir.” Maide,54

Son günlerde gündemde olan bir konuyu özetlemek istedik.

George Washington Üniversitesi öğretim üyelerinden Dr. S. Rehman ve Hüseyin Askari 2013 yılında “Ülkelerin İslamilik Endeksi” adında bir çalışma yapar. Bu araştırma Global Economy Journal dergisinde “İslam ülkeleri ne kadar İslamî?” başlığıyla yayınlanır.

Kur’an-ı Kerim’de Hz. Allah cc bizlere şöyle seslenmektedir.

“Bir gece, kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye (Muhammed) kulunu Mescid-i Harâm´dan, çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksâ´ya götüren Allah noksan sıfatlardan münezzehtir; O, gerçekten işitendir, görendir.” İsra, 1

Peygamberimiz Efendimiz sav İsra yolculuğunda Burak’a binip Mekke’den Kudüs’e, Kudüs’ten miraca yolculuk yaptı.

“De ki: “Ey insanlar! Şüphesiz ben, yer ve göklerin hükümranlığı kendisine ait olan Allah’ın hepinize gönderdiği peygamberiyim. O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur. O, diriltir ve öldürür. O hâlde, Allah’a ve O’nun sözlerine inanan Resûlüne, o ümmî peygambere iman edin ve ona uyun ki doğru yolu bulmasınız” Araf,158

“Ey iman edenler! Allah’a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin. Kim Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkâr ederse, derin bir sapıklığa düşmüş olur.” Nisa,136

Abdullah b. Cü’dan Kureyş’in Teymoğulları koluna mensup olup Hz. Ebû Bekir’in babasının amcasının oğludur. Babası Cüd’ân b. Amr, annesi Su’da bint Uveyc b. Sa’d’dır. İlk vahiy gelmeden on yıl önce m.600 yılında ölmüştür.

“(Ey Muhammed!) De ki: “Ey insanlar! Şüphesiz ben, yer ve göklerin hükümranlığı kendisine ait olan Allah’ın hepinize gönderdiği peygamberiyim. O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur. O, diriltir ve öldürür. O hâlde, Allah’a ve O’nun sözlerine inanan Resûlüne, o ümmî peygambere iman edin ve ona uyun ki doğru yolu bulmasınız” Araf,158

Sahabeden Ka`b b. Züheyr’in meşhur “Bânet Su`âd”ı Resûlullah sav zamanında yazmış ve Nebi sav ‘i övmüş ve Peygamberimiz sav kendine hırkasını hediye ettiği için “Kaside-i Bürde” ismiyle meşhur olmuştur. Yine Bûsirî`nin meşhur “Bürde”si de aynı zamanda bir mevlid sayılır. İbn Hacer al-Askalani’de, mevlid hakkında şöyle dediği rivayet edilir, “Asr-ı Saadette ve selef-i salihin zamanında hiç kimse mevlid merasimi tertip etmemiştir. Hicretten üç asır sonra ihdas edilmiştir. Mevlid`in iyi tarafları vardır. İyi tarafları yapılırsa bid`at-ı hasenedir. Yoksa bid`at-ı seyyi`edir. Mevlid`in meşru`iyetine dair güclü bir vesika buldum: Buhari ile Müslim`de sabit olmuştur ki, Peygamber sav, Medine`ye geldiğinde Yahudilerin aşure günü oruç tuttuklarını gördü, onlara oruç tutmalarının sebebini sorunca şöyle dediler: Bugün Allah`ın Fir`avnı denizde boğduğu ve Musa`yı kurtardığı bir gündür. Bunun için Allah`a şükür eder ve oruç tutarız. Bunun üzerine Peygamber sav buyurdu ki: “Biz Musa`ya daha yakınız.” Bundan anlaşılıyor ki böyle bir günde Allah`a şükür etmek tam yerindedir. (Suyuti,,Husnu’l Maksad Fi Ameli’l Mevlidi,63-65.)

İlk defa Mısır`daki Şiî Fâtimiler devrinde, Mevlid kutlanmaya başlanmıştır. Şii olan Fatihi Devleti Hz. Ali, Fatıma hatta devrin halifesi adına mevlid okudukları rivayet edilmektedir.(DİA, Ahmet Özel, 2004, c. 29, s. 475-479)

“Allah ve melekleri, Peygamber´e çok salevât getirirler. Ey müminler! Siz de ona salevât getirin ve tam bir teslimiyetle selam verin” Ahzab, 56

Hz. Muhammed sav Milad’dan sonra 571 senesi, Fil Yılı’nda, 12 Rebiülevvel pazartesi gecesi sabaha karşı, Mekke’nin doğusunda bulunan ‘Haşimoğulları Mahallesi’nde, babasından kendisine miras kalan evde doğdu. Arapların takvim başı olarak kullandıkları ‘Fil Vak’ası’, Peygamberimiz sav’in doğumundan 52 gün kadar önce olmuştu.

Dedesi Abdülmuttalib, torununun doğumu şerefine verdiği ziyafette çocuğun adını soranlara, ‘Muhammed adını verdim. Dilerim ki, gökte Hakk, yeryüzünde halk, O’nu hayırla yadetsinler..’ cevabını verdi. Annesi de ‘Ahmed’ dedi. (Muhammed, üstünlük ve meziyetleri anılarak çok çok övülüp sena edilen; Ahmed de Cenab-ı Hakk’ı yüce sıfatları ile öven, hamd eden kimse demektir.)

Bu yazımızda İlim ve irfan sahibi öğreten öğretmenlerin ve bilginin üstünlüğüne vurgu yapan ayetleri okuyalım. Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurmuştur.

“De ki: “Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” Doğrusu ancak akıl izan sahipleri bunu anlar.”Zümer, 9

“Allah Adem’e bütün varlıkların isimlerini öğretti. Sonra onları meleklere göstererek, “Eğer

“Haccı da, umreyi de Allah için tamamlayın.” Bakara,196

Kur’an-ı Kerim’de Kabe için söyle buyrulmaktadır.

“Hani Evi (Ka’be’yi), insanlar için bir toplanma ve güvenlik yeri kılmıştık. “İbrahim’in makamını namaz yeri edinin” İbrahim ve İsmail’e de “Evimi tavaf edenler, itikafa çekilenler ve rüku ve secde edenler için temizleyin” diye ahid verdik. İbrahim de demişti ki: Ey Rabbim! Burayı emin bir şehir yap, halkından Allah’a ve ahiret gününe inananları çeşitli meyvelerle besle. Allah buyurdu ki: Kim inkâr ederse onu az bir süre faydalandırır, sonra onu cehennem azabına sürüklerim. Ne kötü varılacak yerdir orası! Bir zamanlar İbrahim, İsmail ile beraber Beytullah’ın temellerini yükseltiyor (şöyle diyorlardı:) Ey Rabbimiz! Bizden bunu kabul buyur; şüphesiz sen işitensin, bilensin.” Bakara,125-127

“Allah’tan bir rahmet dolayısıyla, onlara yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı yürekli olsaydın onlar çevrenden dağılır giderlerdi. Öyleyse onları bağışla, onlar için bağışlanma dile ve iş konusunda onlarla istişare et. Eğer azmedersen artık Allah’a tevekkül et. Şüphesiz Allah, tevekkül edenleri sever.”Ali İmran Suresi, 159

Kur’an ahlakı ile ahlaklanan müminler, her konuda karar almaları gerektiğinde mutlaka birbirleriyle fikir alışverişinde bulunur ve ortak karar alırlar. Rabbimiz, Şura Suresi’nde bu konunun önemine dikkat çekmiştir.

“Size verilen herhangi bir şey sadece dünya hayatının geçici bir menfaatidir. Allah katında bulunanlar ise iman edip sadece Rablerine güvenen kimseler için daha hayırlı ve daha kalıcıdır” Şura,36

“Kim peygambere itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur.” Nisa,80.

Kur’ân-ı Kerim’de Peygamberimiz sav’e itaat, Hz. Allah’a itaat olarak zikredilmiştir.

“.De ki, ey peygamber! “Eğer Allah’ı seviyorsanız bana tabi olun ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı affetsin, zira Allah çok affeden ve çok acıyandır.” Ali İmran,31

Hz. Allah cc Kur’an-i Kerim’de şöyle buyurur. “ Söyleyip durduklarına karşı sabret ve onlardan güzel bir tavırla uzak dur. Nimet içinde yüzen yalancıları Bana bırak ve kendilerine biraz süre tanı” Müzemmil, 10-11

“Şüphesiz Allah, ölçüyü taşıran, çok yalan söyleyen kimseyi hidayete erdirmez.” Mü’min, 28 Dinimiz yalan ve yalancılığı kötü huyların ve günahların en büyüklerinden kabul eder ve şiddetle reddeder. Münafık ve kafirlerin özelliğinin de yalan ve yalancılık olduğunu belirtir.

“Allah adına yalan söyleyen ve hak kendisine geldiği zaman onu yalanlayan kimseden daha zâlim kim vardır? Kâfirler için Cehennem de yer mi yok?” Zümer, 32

“İnsanlar için yeryüzünde kurulan ilk ev Mekke’de bulunan mübarek ve âlemler için bir hidayet kaynağı olan Kâbedir” Al-i İmran, 96

Camiler haftası (1-7 Ekim) nedeniyle mescid ve camilerimiz ile ilgili ayet ve hadisleri hatırlayalım istedik.

Ebû Zerr ra’den rivayete göre, şöyle demiştir: Resulullah sav yeryüzünde ilk defa hangi mescidin tesis edildiğini sordum. Cevap olarak; “mescid-i Haram” buyurdu. . Bundan sonra hangisi inşa olundu, dedim Mescid-i Aksâ” buyurdu.

“Şehrullahi’l-Muharrem” olarak meşhur olan, yani “Allah’ın ayı Muharrem” olarak bilinen Muharrem ayı, İlahi bereket ve feyzin, Rabbani ihsan ve keremin bollaştığı bir aydır.

Allah’ın ayı, günü ve yılı olmaz, ancak Allah’ın rahmetine ermenin önemli bir fırsatı olduğu için Peygamberimiz sav tarafından bu şekilde ifade edilmiştir. Âşura Günü ise Muharrem’in 10. günüdür. Âşura Gününün Allah katında ayrı bir yeri vardır. Bugünde Cenâb-ı Hak on peygamberine on çeşit ikramda bulunmuş ve kudsiyetini arttırmıştır. Bu günlerde oruç tutmak çok faziletlidir.Hicrî Senenin ilk ayı olan Muharrem ayının 10. günü Âşura Günüdür. Muharrem ayının diğer aylar arasında ayrı bir yeri olduğu gibi, Âşura Gününün de diğer günler içinde daha mübarek ve bereketli bir konumu bulunmaktadır. Âşura Gününün Allah katında da çok seçkin bir yerinin olduğunu Fecr Sûresinin ikinci âyeti olan “On geceye yemin olsun” ifâdelerinin tefsirinden öğrenmekteyiz.Bazı tefsirlerimizde bu on gecenin Muharrem’in Âşurasine kadar geçen gece olduğu beyan edilmektedir. (Elmalı Tefsiri,8,5793) Cenâb-ı Hak bu gecelere yemin ederek onların kudsiyet ve bereketini bildirmektedir.

Bugüne “Âşura” denmesinin sebebi, Muharrem ayının onuncu gününe denk geldiği içindir. Hadis kitaplarında geçtiğine göre ise, bu güne bu ismin verilmesinin hikmeti, o günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan ettiği içindir. Bu ikramlar şöyle belirtilmektedir: 1. Allah cc, Aşure günü Hz. Musa’yı denizi yararak kurtarmış, Firavun ile ordusunu sulara gömmüştür. 2. Hz. Nuh as gemisini Cûdi Dağının üzerine Âşura Gününde demirlemiştir. 3. Hz. Yunus as balığın karnından Âşura Günü kurtulmuştur. 4. Hz. Âdem’in as tövbesi Âşura Günü kabul edilmiştir. 5. Hz. Yusuf kardeşlerinin atmış olduğu kuyudan Âşura Günü çıkarılmıştır. 6. Hz. İsa as o gün dünyaya gelmiş ve o gün semâya yükseltilmiştir. 7. Hz. Davud’un as tövbesi o gün kabul edilmiştir. 8. Hz. İbrahim’in as oğlu Hz. İsmail o gün doğmuştur. 9. Hz. Yakub’un as oğlu Hz.Yusuf’un hasretinden dolayı kapanan gözleri o gün görmeye başlamıştır. 10. Hz. Eyyûb as hastalığından o gün şifaya kavuşmuştur.(Müslim Şerhi, 140; Diyarbekri,1/360 ) İşte böylesine mânalı ve kudsî hâdiselerin yıldönümü olan bu mübarek gün ve gece, Saadet Asrından beri Müslümanlarca hep kutlana gelmiştir. Bugünlerde ibadet için daha çok zaman ayırmışlar, başka günlere nisbetle daha fazla hayır hasenatta bulunmuşlardır. Çünkü, Cenab-ı Hakkın bugünlerde yapılan ibadetleri, edilen tövbeleri kabul edeceğine dair hadisler mevcuttur. Âşura Gününde ilk akla gelen ibadet ise, oruç tutmaktır. Muharrem ayı ve Âşura Günü, Ehl-i Kitap olan Hıristiyan ve Yahudiler tarafından da mukaddes sayılırdı. Nitekim, Peygamberimiz sav Medine’ye hicret buyurduktan sonra orada yaşayan Yahudilerin oruçlu olduklarını öğrendi. “Bu ne orucudur?” diye sordu. Yahudiler, “Bugün Allah’ın Musa’yı düşmanlarından kurtardığı Firavun’u boğdurduğu gündür. Hz. Musa as şükür olarak bugün oruç tutmuştur” dediler. Bunun üzerine Resulullah Efendimiz s.a.v. de “Biz, Musa’nın sünnetini ihyaya sizden daha çok yakın ve hak sahibiyiz” buyurdu ve o gün oruç tuttu, tutulmasını da emretti.(İbni Mace,Sıyam,131) Aşûra günü yalnız ehl-i kitap arasında değil, Nuh as’dan itibaren mukaddes olarak biliniyor, İslam öncesi Cahiliye dönemi Arapları arasında İbrahim as’dan beri mukaddes bir gün olarak biliniyor ve oruç tutuluyordu. Bu hususta Hazret-i Âişe r.a. validemiz şöyle demektedir: “Âşûrâ, Kureyş kabilesinin Cahiliye döneminde oruç tuttuğu bir gündü. Resulullah Efendimiz sav de buna uygun hareket ediyordu. Medine’ye hicret edince bu orucu devam ettirmiş ve başkalarına da emretti. Fakat Ramazan orucu farz kılınınca kendisi Âşûrâ gününde oruç tutmayı bıraktı. Bundan sonra Müslümanlardan isteyen bugünde oruç tuttu, isteyen tutmadı.” ‘(Buhari, Savm, 69) O zamanlar henüz Ramazan orucu farz kılınmadığı için Peygamberimiz sav ve Sahabileri vacip olarak o günde oruç tutuyorlardı. Ne zaman ki, Ramazan orucu farz kılındı, bundan sonra Peygamberimiz sav herkesi serbest bıraktı. “İsteyen tutar, isteyen terk edebilir” buyurdu.(Müslim, Sıyam, 117) Böylece Âşura orucu sünnet bir oruç olarak kalmış oldu. Bir zat Peygamberimiz sav’ e geldi ve sordu:

Müslümanların sosyal ve siyasî ilişkilerini düzenleyen, Hz. Peygamberimiz sav’in hicretini tarih ve takvim başlangıcı olarak esas alan, İslâmî takvimdir. Hicri takvim Hz. Ömer ra zamanında Kameri ay yılı esas alınarak düzenlenmiştir. Hicretin gerçekleştiği yıl, hicri takvimin birinci yılı olmuş ve senenin ilk ayı olan Muharrem ayının ilk günü de yeni yılın başı sayılmıştır.

Müslümanlar için Muharrem ayının birinci gecesi yeni yıldır. İslâmda yeni yıl, Muharremin birinci günü başlar. Müslümanlar ayları, ibadet günlerini, bayramları, Ramazan ve Kurbanı, Haccı, yılbaşını, zekatı… vb. hep İslâmî takvime göre tanzim etmek zorundadırlar.

Zira Allah cc Kur’an-ı Kerim’de ayların sayısını on iki olarak bildirmiştir. Rabbimiz şöyle buyurmaktadır: “Allah katında (yani Allah’ın hükmünde geçerli olan şey), ayların adedi muhakkak ki, oniki ay olmasıdır. Ki şunun bunun uydurması, faraziye ve nazariyesi veya kabulü ve benimsemesi değil, Allah’ın şu gökleri ve yeri yarattığı günkü kitabındaki kaydı, o gün yazılan yazının hükmü ve o gün yazdığı yazının ve takdirin gereği ve hak takviminin hükmü olarak, Allah tarafından kararlaştırılıp yazılan yazısında bu böyledir. Tevbe, 9/36

“Gerçekten Safâ ile Merve Allah’ın alâmetlerindendir. Onun için her kim hac veya umre niyetiyle Kâ’be’yi ziyaret ederse, bunları tavaf etmesinde ona bir günah yoktur. Her kim de gönlünden koparak bir hayır işlerse, şüphesiz Allah iyiliğin karşılığını verir, o her şeyi bilir.” Bakara, 158

ac ibadetinizi bitirdiğinizde, artık (cahiliye döneminde) atalarınızı andığınız gibi, hatta ondan da kuvvetli bir anışla Allah’ı anın. İnsanlardan, “Ey Rabbimiz! Bize (vereceğini) bu dünyada ver” diyenler vardır. Bunların ahirette bir nasibi yoktur.

ac ibadetinizi bia İslam dininin beş esasından biri hacc ibadetidir. Hacc hicretten dokuz yıl sonra farz kılınmıştır.Kur an-ı Kerim de ‘Yoluna gücü yetenlerin Kabe’ yi hacc ve ziyaret etmeleri, insanlar üzerinde Allah’ın bir hakkıdır.’Ali İmran suresi,97 buyrulmaktadır.Peygaberimiz Efendimiz sav haccı islamın beş esasından biri saymıştır.

İslam Dini, bilgiye ulaştıracak bütün meşru yolları açık tutmuştur. Bilgi, okuma ve öğrenmek için, zaman, mekan, yaş sınırı koymamıştır. Erkek ve kadın herkese beşikten mezara kadar ilim öğrenmeyi emretmiştir.Hayatın her aşamasında kişinin kendi durum ve konumuna göre ilimle iç içe olmasını istemiştir. Allah cc bilginin ve okumanın önemine vurgu yapmak için ilk vahyinde: ‘Oku yaratan rabbinin adıyla oku!O insanı bir kan pıhtısından yarattı. Oku, rabbin nihayetsiz kerem sahibidir ki o, kalemle yazı yazmayı öğretendir. İnsana bilmediğini o öğretti.’Buyurmuştur.Alak Süresi,1-5

İslam’da, ilim öğrenmek ve öğretmek ibadet olarak kabul edilmiştir. Bilginin insanı yücelteceği Kuran-ı Kerim’de şöyle ifade edilmektedir: ‘Allah, içinizden inananların ve kendilerine ilim verilenlerin derecelerini yükseltir.’Mücadele Süresi,11

Başka bir ayette ise ‘Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?’ Zümer Süresi,9

Fitre Vermek………

‘Bedevîlerden öylesi de vardır ki, Allah´a ve ahiret gününe inanır, (hayır için) harcayacağını Allah katında yakınlığa ve Peygamber´in dualarını almaya vesile edinir. Bilesiniz ki o (harcadıkları mal, Allah katında) onlar için bir yakınlıktır. Allah onları rahmetine (cennetine) koyacaktır. Şüphesiz Allah bağışlayan, esirgeyendir.’ Tevbe Suresi,90

Fitre, hicretten sonraki ikinci yılda oruç ile birlikte emr edilmşitr. Hanefîlere göre vacip ve diğer mezheplere göre ise farzdır.

“De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım (ibadetin), hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir”. Enam, 162

Müslüman, hür, ergin, akıllı, mukim ve gücü yeten kimsenin kurban kesmekle yükümlü olduğu üzerinde İslam alimlerinin görüş birliği vardır. Hanefi Alimlerine göre kurban kesmek vaciptir. Diğer mezheplere göre ise kurban kesmek sünnet dir. Yolcu olan kişi, küçük çocuk ve akıl hastaları için kurban gerekip gerekmeyeceği konusunda ise mezhep imamlarımızca farklı görüşler öne sürülmüştür.

İmam-ı Azam Ebu Hanife ve Hanefi Alimi Ebu Yusuf’a göre, kurban kesmekle yükümlülük için akıl ve büluğ şart değildir. Zengin olan çocuğun veya akıl hastasının malından velisinin kurban kesmesi gerekir. Bir coçuk veya akıl hastası bu kurbanın etinden yemesinde bir beis yoktur.

Peygamberimiz Efendimiz sav ağız ve diş bakımına çok önem verirdi.O günün şartlarında misvakla dişlerini fırçalamışlar, ümmetine bu konuda tavsiyelerde bulunmuşlardır. Misvak sıcak bölgelerde yetişen “erak” ağacının kökleridir. Lifli bir yapısı vardır. Biraz ıslatılıp ezilince fırçamsı bir hal alır.

Misvak ağız için temizliktir ve Aziz ve Celil olan Allah’ın rızasına sebeptir.Misvakta on özellik olduğu ifade edilir. Ağzı temizler, diş etlerim güçlendirir, göze cila verir, balgamı söktürür, dişin çürümesini önler, sünnete uygun olur, melaikeyi sevindirir, Rabbi razı eder, hasenatı artırır, mideye sıhhat verir. Misvak kullanımı Peygamberimiz Efendimiz sav tarafından bizzat tavsiye edilmiş ve misvak ağzı temizleyen ve Rabbin rızasını kazandıran bir alettir buyrulmuştur. Yine bir defasında Peygamberimiz sav yanında olan sahabelere hitaben, Niçin sararmış dişleriniz ile huzuruma geliyorsunuz? Misvak kullanınız,demişlerdir.

Peygamberimiz Efendimiz sav şu dört şey peygamberlerin sünnetlerindendir: Sünnet olmak, koku sürünmek, misvak kullanmak ve evlenmek,demişlerdir.Başka bir hadislerin de misvak ve Cuma günü yıkanmak her Müslüman için gereklidir, buyurarak temizliğe ve nezafete verilen önemi ifade etmişlerdir.