Afgan Çobanlar Gidiyor mu?

Afgan Çobanlar Gidiyor mu?

Balıkesir Kırsalında Yeni Dönem Başlıyor

Türkiye genelinde olduğu gibi Balıkesir’in kırsal kesimlerinde de çobanlık mesleği yıllardır yerli halk tarafından tercih edilmiyor. Bu boşluğu uzun süredir Afganistan uyruklu göçmenler dolduruyordu. Ancak son dönemde yaşanan göç politikası değişiklikleri, kırsalda yeni bir sürecin başladığını gösteriyor.

Afgan Çoban Sayısı Azalıyor

2023 seçimlerinden sonra hükümetin düzensiz göçmenlerle ilgili aldığı sert önlemler – sınır duvarları, sıkı denetimler ve sınır dışı uygulamaları – meyvesini vermeye başladı. İçişleri Bakanlığı verilerine göre yalnızca 2024 yılı Nisan-Mayıs aylarında Türkiye’den Afganistan’a dönüş yapan kişi sayısı 3 bine yaklaştı.

Bu gelişme, başta Balıkesir, Afyon, Konya ve Erzurum gibi hayvancılıkla öne çıkan iller için kritik bir süreci başlatabilir. Çünkü yıllardır kırsalda çobanlık yapan kişilerin önemli bir kısmı Afganistan uyrukluydu ve bu iş gücü kaynağı azalmaya başladı.

Yerli Çobanlar Geri Döner mi?

Çobanlık mesleği, zor doğa koşulları ve düşük gelir nedeniyle yerli halk tarafından uzun süredir tercih edilmiyor. Ancak Afgan işçilerin sayısının azalmasıyla birlikte köylüler yeniden çoban bulma krizi ile karşı karşıya kalabilir.

Bu noktada şu sorular önem kazanıyor:

Yerli halk çobanlık işine geri döner mi?

Bu alan cazip hale getirilebilir mi?

Devlet ya da yerel yönetimler bu dönüşümü nasıl destekleyebilir?

4 Kritik Gelişme

Afgan Göçü Azalıyor: Geri dönüşler artarsa kırsalda iş gücü açığı oluşabilir.

Fırsat Kapısı Aralanıyor: Sosyal haklar ve ücretlerde iyileştirme yapılırsa yerli çobanlar geri dönebilir.

Denetimler Artıyor: Kayıtsız çalışan göçmenlerin iş bulması zorlaşıyor.

Örgütlenme Zorunlu Hale Geliyor: Yerli çobanların bir araya gelerek kooperatifler veya birlikler kurması, hem haklarını korumak hem de mesleği sürdürülebilir kılmak adına önemli hale geldi.

Uzmanlar Ne Diyor?

Ziraat Mühendisleri ve Tarım Platformları, çobanlık mesleğinin yeniden yapılandırılması gerektiğini, bu işin sadece bir geçim aracı değil aynı zamanda kırsal kalkınmanın temel ayağı olduğunu vurguluyor.

Yerli çobanların desteklenmesi için:

Asgari ücretin üzerinde maaş

Sigortalı çalışma

Barınma ve ulaşım gibi temel hakların güvence altına alınması

Mesleki eğitimler verilmesi

gibi adımların atılması gerektiği belirtiliyor.

Balıkesir Ne Yapmalı?

Balıkesir’de kırsalda hayvancılıkla uğraşan köylüler için bu süreç hem risk hem de fırsat barındırıyor. Eğer yerel yönetimler, tarım il müdürlükleri ve üretici birlikleri koordineli şekilde hareket ederse, yerli çobanlık yeniden değer kazanabilir.

Kırsalda sürdürülebilir hayvancılık için atılması gereken adımlar arasında şunlar öne çıkıyor:

Yasal çoban çalıştırma prosedürlerinin basitleştirilmesi

Devlet destekli çoban eğitimi programları

Yerel çoban kooperatiflerinin kurulması

Çoban evleri ve yaşam alanlarının modernize edilmesi

Sonuç:

Afgan çobanların sayısı azalıyor, kırsalda iş gücü boşluğu büyüyor. Bu tablo, yerli çobanlar için yeni bir başlangıca işaret ediyor. Ancak bu dönüşüm, ancak sosyal destek, örgütlenme ve kamusal irade ile mümkün olacak. Balıkesir başta olmak üzere Türkiye’nin tüm kırsal bölgelerinde, çobanlık yeniden kıymetli bir meslek haline gelebilir.